Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

  • Хабарҳо

2025-11-03 11:05:15

МАРОСИМИ ҶОИЗАСУПОРИИ ОЗМУНИ ҶУМҲУРИЯВИИ «ИЛМ – ФУРӮҒИ МАЪРИФАТ»

1 ноябри соли 2025 дар Театри давлатии академии опера ва балети ба номи Садриддин Айнӣ маросими ҷамъбастӣ ва ҷоизасупории озмуни ҷумҳуриявии «Илм – фурӯғи маърифат» баргузор гардид, ки дар он муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон, раиси Комиссияи ҷумҳуриявии озмун Дилрабо Мансурӣ, вазири маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон, муовини раиси комиссияи озмун Раҳим Саидзода, муовини якуми вазир, муовинони вазири маориф ва илм, дигар намояндагони расмӣ, сардорони раёсату шуъбаҳои дастгоҳи марказии вазорат, олимону устодони донишгоҳ, довталабону иштирокчиёни озмун ва намояндагони воситаҳои ахбори умум ширкат доштанд.
Сараввал муовини Сарвазири Ҷумҳурии Тоҷикистон, раиси Комиссияи ҷумҳуриявии озмун Дилрабо Мансурӣ зимни сухани ифтитоҳӣ иштирокчиёнро бо анҷоми бомуваффақияти Озмуни ҷумҳуриявии «Илм - фурӯғи маърифат», ки бо ташаббуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон роҳандозӣ гардидааст, табрик намуда, таъкид кард, ки ин иқдоми арзандаи Пешвои муаззами миллат ба мактаби воқеии ҳавасмандгардонии ҷавонон ба омӯзиш, ҷустуҷӯ, эҷод ва таҳқиқи илмҳои дақиқ табдил ёфтааст.
Қайд гардид, ки озмуни мазкур бо мақсади рушди тафаккури техникӣ, тарғиби ҷаҳонбинии илмӣ, дастрасӣ пайдо кардан ба техникаву технология, тавсеаи ихтироъкорӣ ва навоварӣ, пайвасти илм бо истеҳсолот, ҷалби бештари хонандагону донишҷӯён ва дигар қишрҳои ҷомеа ба омӯзиши фанҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ, ҳамчунин дарёфт ва муаррифии истеъдодҳои нав дар ин самтҳо баргузор мегардад.
Муовини Сарвазири кишвар иброз дошт, ки вазорат дар посух ба ғамхориҳои пайвастаи роҳбарияти давлат ҷиҳати рушди соҳаи маориф ва илм тадбирҳои амалӣ меандешад ва озмуни ҷумҳуриявии «Илм - фурӯғи маърифат» ҳамчун як ташаббуси созанда дар баланд бардоштани шавқи таҳқиқотӣ ва илмомӯзии ҷавонон нақши муҳим бозида, ҳамасола шумораи бештари иштирокчиёнро фаро мегирад.
Тибқи маълумоти оморӣ, дар даври сеюми озмун 4852 нафар довталаб иштирок намуданд, ки аз онҳо 667 нафар, аз ҷумла 227 хонандаи муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, 216 хонандаи муассисаҳои типи нав, 183 донишҷӯ ва 41 намояндаи касбу кори гуногун ба даври ҷумҳуриявӣ роҳхат гирифтанд. Даври ҷумҳуриявии озмун аз 21 то 25 октябри соли 2025 дар шаҳри Душанбе баргузор гардида, дар умум 156 нафар ғолиб дониста шуд, ки аз ин шумора 26 нафар соҳиби ҷойи якум, 52 нафар ҷойи дуюм ва 78 нафар ҷойи сеюм гардиданд.
Ҳамзамон, мувофиқи натиҷаҳои озмун ба 139 нафар волидайни ғолибон нишони «Маърифатпарвар», ба 51 омӯзгор нишони «Аълочии маориф ва илми Тоҷикистон» ва ба 36 нафар «Ифтихорнома»-и Вазорати маориф ва илм супорида шуд.
Дар натиҷаи ҷамъбасти умумӣ, шаҳри Душанбе бо ба даст овардани 86 ҷой (19 ҷойи якум, 25 ҷойи дуюм ва 42 ҷойи сеюм) ҷойи аввалро ишғол намуд. Вилояти Суғд бо 35 ҷой (3 ҷойи якум, 16 ҷойи дуюм ва 16 ҷойи сеюм) дар ҷойи дуюм, вилояти Хатлон бо 20 ҷой (3 ҷойи якум, 6 ҷойи дуюм ва 11 ҷойи сеюм) дар ҷойи сеюм қарор гирифт. Шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ бо 11 ҷой (1 ҷойи якум, 3 ҷойи дуюм ва 7 ҷойи сеюм) дар ҷойи чорум ва Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон бо 4 ҷой (2 ҷойи дуюм ва 2 ҷойи сеюм) дар ҷойи панҷум ҷойгир шуданд.
Даври ниҳоии озмун нишон дод, ки баргузории чунин чорабиниҳо ба таҳкими иқтидори зеҳнӣ дар байни наврасону ҷавонон, ҳавасмандсозии омӯзгорон ва волидон, боло бурдани мақому нуфузи илму дониш дар ҷомеа ва дарёфти ҷавонони боистеъдод мусоидат мекунад. Озмун ба ташаккули ҷомеаи донишбунёд ва густариши фарҳанги илмомӯзӣ такони ҷиддӣ бахшид.
Дар маросими ҷамъбастӣ ба ғолибони озмун дар номинатсияҳои гуногун ҷойҳои якум, дуюм, сеюм супорида шуда, онҳо бо дипломҳо, ифтихорномаҳо ва туҳфаҳои хотиравии Кумитаи тадорукот қадрдонӣ гардиданд.
Маросим бо барномаи фарҳангӣ, ки аз ҷониби ҳунармандони Театри давлатии академии опера ва балети ба номи Садриддин Айнӣ иҷро гардид, анҷом ёфт

2025-11-03 11:02:36

КОНСТИТУТСИЯ - КАФИЛИ ҲУҚУҚУ ОЗОДИҲОИ ИНСОН

Конститутсия санади олии ҳуқуқии ҳар як давлат буда, пояи асосии низоми ҳуқуқӣ ва сиёсӣ ба шумор меравад. Он на танҳо қонуни асосии кишвар, балки рамзи соҳибистиқлолӣ, адолат ва волоияти қонун мебошад. Конститутсия ба сифати санади олитарини ҳуқуқӣ асоси ташкили давлатдорӣ, муайянкунандаи сохтори ҳокимият, ҳуқуқ ва уҳдадориҳои шаҳрвандон ва муносибатҳои байни давлату ҷомеа мебошад. Ҳар як миллату давлат барои пойдории сохтори давлатӣ, таъмин намудани ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандон ва рушди босуботи ҷомеа ниёз ба чунин санади муҳимми ҳуқуқӣ дорад.
Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон 6-уми ноябри соли 1994 дар асоси иродаи халқи тоҷик тавассути раъйпурсии умумихалқӣ қабул гардид ва ҳамасола ин рӯз ҳамчун санаи муҳим ва сарнавиштсоз – Рӯзи Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон таҷлил мегардад, ки он на танҳо як ҷашни давлатӣ, балки рамзи соҳибистиқлолӣ, ваҳдат ва давлатдории миллӣ маҳсуб меёбад.
Қобили зикр аст, ки қабули ин санади сарнавиштсоз дар марҳилаи ниҳоят ҳассоси сиёсиву иҷтимоии кишвар сурат гирифт ва заминаи ҳуқуқии давлати демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявиро гузошт. Конститутсия ҳамчун санади асосии кишвар, на танҳо рамзи соҳибихтиёрӣ ва истиқлоли миллӣ аст, балки қалби низоми ҳуқуқии кишвар, пояи ҳама қонунҳо ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии давлат низ маҳсуб меёбад.
Аз рӯйи принсипи зинабандии санадҳои ҳуқуқӣ, Конститутсия дар зинаи олӣ қарор дорад. Дар асоси он қонунҳо, қарорҳо, фармонҳо ва дигар санадҳо таҳия ва қабул мегарданд. Барои мисол: Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маориф», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони давлатӣ» ва дигар санадҳоро низ метавон шарҳ дод, ки бевосита аз принсипҳои Конститутсия сарчашма мегиранд. Ин маънои онро дорад, ки Конститутсия заминагузори ҳамаи санадҳои меъёрӣ-ҳуқуқӣ мебошад ва ба онҳо қувваи ҳуқуқӣ ва эътибори қонунӣ мебахшад.
Он муносибатҳои асосии сиёсӣ, иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва ҳуқуқиро муайян менамояд. Ҳамзамон, меъёрҳоеро дарбар мегирад, ки ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандонро кафолат дода, вазифа ва салоҳиятҳои мақомоти давлатӣ, низоми сохтори он ва ваколатҳои мақомоти давлатӣ дар он танзим гардидаанд. Дар баробари ин, озодии виҷдон, сухан, матбуот, дин, ҳуқуқ ба таҳсил, тандурустӣ, меҳнат ва иштирок дар идоракунии давлатиро таъмин менамояд.
Бояд қайд намуд, ки пас аз солҳои душвори ҷанги шаҳрвандӣ қабул гардидани Конститутсия як қадами муҳиму таърихӣ ва сулҳу суботи сиёсӣ буд. Дар он замон Тоҷикистон ба як ҳуҷҷате ниёз дошт, ки манфиати тамоми табақаҳои ҷомеаро таъмин намуда, барои рушди минбаъдаи давлат замина гузорад. Имрӯз, маҳз ба туфайли амалишавии қонунҳои дар асоси Конститутсия қабулшуда Тоҷикистон ба як давлати устувор бо рушди иқтисодӣ ва иҷтимоӣ табдил ёфтааст.
Дар робита ба ин, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз баромадҳояшон чунин таъкид намудаанд: “Танҳо ҳамон миллате дар байни оламиён соҳиби обруву эътибор мегардад, ки конститутсия ва қонунҳои худро эҳтиром ва риоя кунад. Танҳо ҳамон давлат нуфуз пайдо менамояд, ки шаҳрвандонаш, сарфи назар аз мансубияти нажодӣ, миллӣ ва диниашон эҳтиром ва волоияти қонунро ба ҷо меоранд ва дар айни замон ба арзишҳои беҳтарини башарият арҷ мегузоранд”.
Аз ин рӯ, Рӯзи Конститутсия на танҳо рӯзи як санади ҳуқуқӣ, балки рӯзи эҳтиром ба арзишҳои давлатдории миллӣ, сулҳу субот ва ваҳдати миллӣ мебошад. Имрӯз мо – шаҳрвандони Тоҷикистон бояд ба ин санади муқаддаси миллӣ арҷ гузорем ва дар роҳи амалӣ шудани меъёрҳои он саҳмгузор бошем. Танҳо дар сурати риояи пурраи Конститутсия мо метавонем ба ҷомеаи воқеан демократӣ ва пешрафта ноил гардем.
Рӯзи Конститутсия муборак, ҳамватанони азиз!
Абдусалом ТОИРЗОДА, н.и.ф., дотсент,
мудири кафедраи забон ва адабиёти тоҷики Коллеҷи омӯзгории ба номи Хосият
Махсумоваи ДДОТ ба номи Садриддин Айнӣ

2025-11-01 08:47:00

МАҶЛИСИ ҲУКУМАТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

31 октябр таҳти раёсати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат, Раиси Ҳукумати кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маҷлиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон баргузор гардид.

Дар маҷлис, нахуст, лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2026” ва дурнамои нишондиҳандаҳои буҷети давлатӣ барои солҳои 2027-2028 баррасӣ гардид.

Таъкид карда шуд, ки лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2026” хусусиятҳои фарқкунанда дошта, дар он як қатор муқаррароти нав ва тағйирот пешбинӣ карда шудааст.

Гуфта шуд, ки дар заминаи рушди соҳаҳои иқтисоди миллӣ даромади Буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2026 аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳои воридот дар ҳаҷми 65,0 миллиард сомонӣ пешбинӣ мегардад, ки ҳаҷми умумии он нисбат ба буҷети тасдиқшудаи соли 2025 15,5 миллиард сомонӣ ё 31,2 фоиз зиёд ва ба 33,3 фоизи Маҷмуи маҳсулоти дохилӣ дар соли 2026 баробар мешавад.

Дар буҷети давлатӣ барои соли оянда ҷиҳати маблағгузории соҳаҳои иҷтимоӣ 29, 5 миллиард сомонӣ пешбинӣ шудааст, ки 44 фоизи ҳаҷми умумии хароҷоти буҷет ё 15,1 фоизи маҷмӯи маҳсулоти дохилиро ташкил медиҳад.

Чунин хароҷоти зиёд ба ин соҳаҳо, аз ҷумла маорифу тандурустӣ, нишона аз таваҷҷуҳи баланди Ҳукумати кишвар ба рушди сармояи инсонӣ арзёбӣ гардид.

Доир ба лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2026” ва дурнамои нишондиҳандаҳои буҷети давлатӣ барои солҳои 2027-2028 ва лоиҳаи Барномаи қарзгирии берунаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои соли 2026 ва дурнамои нишондиҳандаҳои он барои солҳои 2027-2028 вазири молия Файзиддин Қаҳҳорзода гузориш дод.

Таъкид карда шуд, ки барномаи қарзгирии берунаи давлатӣ 52 созишномаи қарзӣ, аз ҷумла 36 созишномаи қарзии амалкунанда ва 16 созишномаи дар сатҳи мувофиқасозӣ қарордоштаро дар бар мегирад.

Ҳадаф аз таҳияи барнома амалӣ намудани назорати дахлдор дар самти ҷалби маблағҳои қарзии хориҷӣ ба Тоҷикистон ва роҳ надодан ба андӯхти назоратнашавандаи қарзи берунӣ мебошад.

Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ҳамчунин, дастур доданд, ки барои дарёфти роҳу василаҳои афзун намудани даромад ба буҷети давлатӣ, аз ҷумла тавассути тезонидани раванди рақамикунонӣ, гузаштан ба пардохтҳои ғайринақдӣ дар ҳама соҳаҳо ва истифодаи васеи технологияҳои муосир дар гузаргоҳҳои сарҳадию гумрукӣ, чораҳои иловагии муассир андешида шавад.

Дар бораи лоиҳаи Барномаи давлатии мақсадноки рушди илмҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ барои солҳои 2026-2030 вазири маориф ва илм Раҳим Саидзода гузориш дода, аз ҷумла иттилоъ дод, ки барномаи мазкур бо мақсади идома бахшидан ба низоми самарабахши дастгирӣ ва рушди илмҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ, баланд бардоштани самаранокии таҳқиқоти илмӣ ва татбиқи технологияҳои инноватсионӣ, ҳамгироии неруҳои илмӣ ва технологӣ ба самтҳои афзалиятдоштаи рушди иҷтимоӣ ва иқтисодии кишвар, таҳия гардидааст.

Дар кори маҷлис, ҳамчунин, дар бораи пешниҳоди Маҷлиси вакилони халқи ноҳияи Сангвор дар хусуси ба категорияи шаҳрак мансуб донистани деҳаи Тавилдара ва номгузорӣ намудани он, дар бораи омодагӣ ва баргузор намудани Конфронси чоруми байналмилалии сатҳи баланд оид ба Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои рушди устувор, солҳои 2018-2028” ва дар бораи таъсиси Муассисаи давлатии “Маркази татбиқи лоиҳаи сохтмони Неругоҳи барқи обии “Хуталон” гузориши шахсони масъул шунида шуд.

Дар фароварди кори маҷлис Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои амалисозии барномаҳои давлатӣ, татбиқи Қонунҳои амалкунанда ва дигар супоришҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба масъулини вазорату идораҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ супоришҳои мушаххас доданд.

Дастурҳои дигар, ҳамчунин, барои дар сатҳи баланди ташкилӣ гузаронидани чорабиниҳо дар давраи тирамоҳу зимистони солҳои 2025-2026, ҷамъоварии беталафи меваю сабзавот, захираи кофии маводи хӯрока ва сӯзишворӣ, вусъати корҳои созандагию ободонӣ ба истиқболи ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ғайра дода шуд.

2025-10-31 12:59:02

КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН – ДАСТОВАРДИ БУЗУРГИ МИЛЛАТИ ТОҶИК

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷати сарнавиштсози давлати демократӣ, ҳуқуқбунёд ва ягонаи тоҷикон маҳсуб ёфта, ба қатори даҳгонаи беҳтарин конститутсияҳои кишварҳои олам дохил шудааст.
Конститутсия дастоварди бузурги миллӣ дар даврони соҳибистиқлолӣ буда, муқаддасоти миллӣ, истифодаи васеи анъанаҳо ва осори таърихии миллиро эълон ва таъмин менамояд.
Бояд зикр кард, ки дар давлати демократӣ риояи Конститутсия ва қонунҳо бояд як мароми муқаррарӣ дошта бошад. Дар ин маврид Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз баромадҳои хеш чунин қайд намудаанд: “Ҳар як фарди ҷомеа бояд зарурияти риояи бечунучарои қонунро амиқ дарк намояд. Итоат ба қонун бояд ба одати ҳар як шаҳрванд табдил ёбад”. Аз ин рӯ, зарур аст, ки ҳар як шаҳрванд қонунҳоро хуб донад ва риоя намояд.
Лозим ба ёдоварист, ки ин ҳуҷҷати сарнавиштсози кишвар бо ташаббуси Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо раъйпурсии умумихалқӣ қабул гардид. Конститутсия, ки тамоми қонунҳо аз он сарчашма мегиранд, барои пешрафт ва рушди давлат заминаи асосӣ мегузорад.
Воқеан, халқи тамаддунсозу фарҳангии мо тавонист санаде қабул намояд, ки таҷассумгари манфиатҳои миллӣ буда, рушду бонизоми давлат ва ҳаёти осудаи ҷомеаро таъмин намояд.
Бояд зикр кард, ки гузашти солҳо дурустии роҳи интихобкардаи моро, ки бо майлу иродаи мардуми кишвар дар Конститутсия дарҷ гардидааст, нишон медиҳад. Ҷомеае, ки заминаҳои ҳуқуқиро доро нест, ба монеаҳо гирифтор мешавад. Ин қонун санади ягонаи муайянкунадаи ҳадаф, вазифа, шакл ва моҳияти ҳар як давлат аст, ки тамоми унсурҳои ҷамъиятиро ба танзим медарорад.
Дар шароити имрӯза нақш ва аҳаммияти ҳама гуна Конститутсия дар рушди ҷомеа ниҳоят назаррас мебошад, зеро он муносибатҳои муҳимтарини ҷамъиятро ба танзим дароварда, заминаи асосии ташаккули давлатдории миллиро таъмин менамоянд.
Мавриди зикр аст, ки бо қабули Конститутсия халқи тоҷик дар айёми ниҳоят ҳассоси таърихӣ бори дигар исбот кард, ки ҳеҷ гуна душворию мушкилот, аз ҷумла ҷанги даҳшатбори ба сари давлат ва мардуми Тоҷикистон таҳмилшуда наметавонад сокинони сулҳдӯсту созандаи кишвари моро аз роҳи ҳақиқату ростӣ, бунёди давлати муосири миллӣ ва фаъолияти бунёдкорона берун созад.
Ин аст, ки қабули Конститутсия арзишмандтарин дастоварди мардум ва давлати тоҷикон дар охири асри гузашта ба шумор рафта, натиҷаи мантиқии талошҳои ҷомеаи адолатпарвар дар роҳи расидагӣ ба марҳилаи тозаи рушду инкишофи хеш ва муаррифии кишвари мо ба оламиён мебошад.
Ҷиёнгул ҚУРБОНОВА, ассистенти кафедраи забон ва адабиёти тоҷики Коллеҷи омӯзгории ба номи Хосият Махсумоваи ДДОТ ба номи С. Айнӣ

2025-10-30 13:28:56

НАҚШИ КОНСТИТУТСИЯ ДАР ТАҲКИМИ ДАВЛАТДОРИИ МИЛЛӢ

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон на танҳо санади ҳуқуқии олии давлат, балки нишонаи соҳибистиқлолӣ, ваҳдат ва худшиносии миллии халқ ба шумор меравад. Он пояи ҳуқуқии тамоми сохтори сиёсӣ, иҷтимоӣ ва иқтисодии кишварро муайян карда, ҳамчун сарчашмаи асосии давлатдории миллӣ хизмат мекунад.

6 ноябри соли 1994 қабули Конститутсия пас аз марҳалаи душвори таърихӣ сурат гирифт. Он замон кишвар аз ноустувории сиёсӣ ва низоъҳои шаҳрвандӣ ранҷ мебурд, вале халқи Тоҷикистон бо иродаи озод ва умед ба ояндаи беҳтар ба роҳи давлатдории ҳуқуқбунёд қадам гузошт. Ин ҳуҷҷати тақдирсоз дар раъйпурсии умумихалқӣ қабул гардида, поягузори низоми демократӣ, дунявӣ ва ягонаи Тоҷикистон гардид.

Давлатдории миллӣ дар заминаи Конститутсия шакли мукаммал пайдо кард. Маҳз бо қабули он мафҳуми истиқлолияти сиёсӣ, ягонагии ҳудудӣ, забони давлатӣ, рамзҳои миллӣ ва сохтори идоракунии давлат ба таври ҳуқуқӣ муқаррар шуданд. Аз ҳамин лаҳза давлат ҳамчун соҳибихтиёр, қонунӣ ва мустақил дар арсаи байналмилалӣ эътироф ёфт.

Конститутсия давлатдории миллиро на танҳо аз нигоҳи ҳуқуқӣ, балки аз ҷиҳати идеологӣ низ таҳким мебахшад. Дар он арзишҳои умумибашарӣ бо суннатҳои миллӣ ва фарҳанги тоҷикон пайванд ёфтаанд. Меъёрҳои он дар асоси эҳтиром ба ҳуқуқи инсон, озодӣ, адолат ва баробарӣ устувор шудаанд, ки ин ҳама рукнҳои муҳимтарини давлатдории муосир мебошанд.

Яке аз паҳлуҳои муҳими нақши Конститутсия дар таҳкими давлатдории миллӣ ин аст, ки он низоми ҳокимиятро муқаррар кардааст. Маҳз дар асоси Конститутсия се шохаи ҳокимият -қонунгузор, иҷроия ва суд ташаккул ёфта, бо ҳам ҳамоҳангона амал мекунанд. Ин принсип имконият медиҳад, ки давлат ба сохтори демократӣ ва масъулиятнок табдил ёбад.

Бо мурури замон ва тағйир ёфтани шароити сиёсиву иҷтимоӣ, ба Конститутсия солҳои 1999, 2003 ва 2016 тағйироту иловаҳо ворид гардиданд. Ин ислоҳот ба таҳкими минбаъдаи давлатдории миллӣ мусоидат намуданд. Аз ҷумла, таъсиси Парлумони дупалатагӣ ва тақвияти пояҳои ҳокимияти судӣ ҳамчун кафолати Конститутсия ва Ваҳдати миллӣ ба устувории давлатдорӣ мусоидат карданд.

Конститутсия заминаи ҳуқуқӣ барои татбиқи сиёсати дохиливу хориҷии кишвар низ мебошад. Дар асоси он Тоҷикистон сиёсати сулҳҷӯёна, ҳамкорӣ бо кишварҳои ҷаҳон ва ташкилотҳои байналмилалиро пеш мебарад. Сиёсати хориҷии мустақили Тоҷикистон ва дастовардҳои он дар соҳаҳои иқтисод, фарҳанг, илму маориф ва амният маҳз дар доираи Конститутсия ба амал меоянд.

Дар сатҳи иҷтимоӣ низ Конститутсия ба таҳкими давлатдории миллӣ нақши муҳим бозидааст. Он ҳуқуқ ва озодиҳои инсонро кафолат медиҳад, баробарии шаҳрвандонро дар назди қонун таъмин мекунад ва барои рушди ҷомеаи шаҳрвандӣ замина мегузорад. Ҳуқуқ ба таҳсил, меҳнат, моликият, иштирок дар идораи давлат аз ҷумлаи унсурҳое мебошанд, ки дар баробари эҳсоси масъулияти шаҳрвандӣ пояи давлатдории миллиро низ мустаҳкам месозанд.

Беэътиноӣ ба Конститутсия маънои беэҳтиромӣ ба давлат ва миллатро дорад. Аз ин рӯ, тарбияи фарҳанги ҳуқуқӣ дар ҷомеа, махсусан миёни ҷавонон, яке аз вазифаҳои муҳимтарин мебошад. Зеро маҳз насли огоҳ ва қонуншинос метавонад арзишҳои миллиро ҳифз кунад..

Имрӯз Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун ҳуҷҷати мукаммал на танҳо роҳи ҳаёти сиёсӣ ва иҷтимоии давлатро муайян мекунад, балки ғояи ваҳдату устуворӣ ва худшиносии миллиро инъикос менамояд. Бо шарофати ин ҳуҷҷати сарнавиштсоз Тоҷикистон тавонист пояҳои истиқлолияти сиёсӣ ва ваҳдати миллии худро таҳким бахшида, дар байни кишварҳои минтақа мавқеи устувор пайдо кунад.

Хулоса, Конститутсия рамзи ягонагӣ, нишони давлатдорӣ ва кафили субот аст. Он на танҳо санади ҳуқуқӣ, балки ойинаи давлатдории миллии тоҷикон мебошад. Он ойинаест, ки дар он озодӣ, истиқлолият ва ваҳдати халқи тоҷик инъикос ёфтааст.

Ҷамила ДАВЛАТЗОДА,

директори Литсейи касбии техникии ноҳияи Шаҳринав

2025-10-30 13:09:14

КОНСТИТУТСИЯИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН – САРЧАШМАИ ҚОНУНГУЗОРИИ КИШВАР

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳуҷҷати асосӣ ва сарнавиштсозест, ки бунёди сохтори давлатӣ, сиёсӣ ва ҳуқуқии кишварро муайян менамояд. Он ҳамчун қонуни олӣ ва сарчашмаи тамоми қонунгузории ҷумҳурӣ амал мекунад ва тамоми муносибатҳои иҷтимоӣ, сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангиро дар доираи принсипҳои ҳуқуқӣ ба танзим медарорад.

Қабули Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон 6 ноябри соли 1994 рӯйдоди таърихие буд, ки бо иродаи умумии мардум сурат гирифт. Дар он давра дар кишвар мушкилоти сиёсӣ ва иҷтимоии шадид мегузашт, вале мардуми Тоҷикистон тавассути раъйпурсии умумихалқӣ роҳи давлатдории ҳуқуқбунёдро интихоб карданд. Аз ҳамин рӯз Тоҷикистон ҳамчун давлати демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона расман эътироф гардид.

Конститутсия ҳамчун сарчашмаи қонунгузорӣ дорои аҳамияти олӣ мебошад, зеро ҳамаи қонунҳо, қарорҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ бояд ба меъёрҳои он мутобиқат кунанд. Ҳеҷ як санад ҳуқуқи боло аз Конститутсияро надорад. Маҳз ин меъёр кафолати волоияти қонун ва адолати иҷтимоиро таъмин менамояд.

Дар Конститутсия асосҳои сохтори сиёсӣ ва ҳуқуқии кишвар муқаррар гардидаанд. Аз ҷумла, он шакли идораи ҷумҳуриявӣ, принсипҳои ҷудоии ҳокимият ба се шоха — қонунгузор, иҷроия ва судиро муқаррар мекунад. Ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд дар Конститутсия мавқеи меҳварӣ доранд. Он барои ҳар як шаҳрванд ҳуқуқ ба зиндагӣ, озодӣ, баробарӣ дар назди қонун, озодии виҷдон, сухан, андеша, меҳнат ва таҳсилро кафолат медиҳад. Ин муқаррарот на танҳо арзиши ҳуқуқӣ, балки маънои инсонпарварона ва демократиро доранд, ки ба меъёрҳои умумибашарӣ мутобиқат менамоянд.

Дар баробари ин, Конститутсия вазифаҳои асосии шаҳрвандонро низ муайян кардааст, азҷ умла риояи қонунҳо, эҳтироми ҳуқуқи дигарон, ҳифзи манфиатҳои ҷамъияту давлат ва иҷрои уҳдадориҳои шаҳрвандӣ.

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаи ҳуқуқии фаъолияти тамоми сохторҳои давлатӣ ва ташкилотҳои ҷамъиятиро фароҳам овардааст. Маҷлиси Олӣ ҳамчун мақоми олии қонунгузор, Ҳукумат ҳамчун шохаи иҷроия ва судҳо ҳамчун шохаи ҳокимияти судӣ тибқи он амал мекунанд.

Бо гузашти замон ва тағйирёбии воқеияти сиёсӣ ва иҷтимоии кишвар, ба Конститутсия якчанд маротиба тағйиру иловаҳо ворид карда шуданд (солҳои 1999, 2003, 2016), ки ҳадафашон мутобиқ гардондани он ба талаботи рушди ҷомеа ва давлат буд. Масалан, ворид кардани институти парлумони дупалатаӣ ва муқаррар намудани ҳадафҳои стратегии рушди кишвар аз ҷумлаи чунин ислоҳот мебошанд.

Имрӯз Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон на танҳо санади ҳуқуқӣ, балки рамзи ваҳдат, истиқлол ва пойдории давлатдории миллӣ мебошад. Он шаҳрвандонро ба эҳтиром ба қонун, адолат, сулҳ ва ҳамдигарфаҳмӣ даъват мекунад. Дар ҳақиқат, Конститутсия ҳамчун сарчашмаи қонунгузорӣ ва ҳуҷҷати асосии сиёсиву ҳуқуқӣ ба тамоми низоми ҳуқуқии кишвар тартибот мебахшад. Ҳамаи соҳаҳои ҳаёти ҷомеа, аз иқтисоду маориф то фарҳанг ва сиёсат дар асоси меъёрҳои он танзим мешаванд.

Пойдории Конститутсия ва риояи меъёрҳои он масъулияти ҳар як шаҳрванди ҷумҳурӣ мебошад. Зеро эҳтиром ба Конститутсия маънои эҳтиром ба давлат, миллат ва арзишҳои инсониро дорад.


Зинатшо ИМАТШОЕВ,

директори Литсейи касбии техникии

нақлиёти автомобилии шаҳри Душанбе

2025-10-30 12:43:08

ТАШРИФИ ПРЕЗИДЕНТИ ДОНИШГОҲИ ЛИФТИ КОРЕЯ БА МУАССИСАҲОИ ТАҲСИЛОТИ ИБТИДОӢ ВА МИЁНАИ КАСБИИ ШАҲРИ ДУШАНБЕ

Имрӯз дар доираи сафари корӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон Президенти Донишгоҳи Лифти Кореяи Ҷанубӣ Ҳюнсук Ли ва муовини якуми раиси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Давлатзода Баҳрулло Раҳмон ба муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии шаҳри Душанбе ташриф оварданд.

Ҳайати мазкур нахуст дар Литсейи касбии техникии сохтмони шаҳри Душанбе бо дастовардҳои муассиса ва фаъолияти он шинос шуда, бо роҳбарияти литсей мулоқот анҷом доданд.

Иттилоъ дода шуд, ки Литсейи касбии техникии сохтмони шаҳри Душанбе яке аз муассисаҳои пешбари соҳаи таҳсилоти ибтидоии касбӣ ба ҳисоб меравад, ки дар тайёр кардани мутахассисони сатҳи коргарӣ барои соҳаи сохтмон саҳми арзанда дорад. Ин муассиса бо мақсади қонеъ гардондани эҳтиёҷоти бозори меҳнат бо кадрҳои соҳибкасб таъсис ёфтааст.

«Дар литсей ҷавонон пас аз хатми синфи 9 ва 11 ба таҳсил ҷалб мегарданд ва вобаста ба ихтисос дар муддати 1 то 2 сол таҳсил мекунанд. Самтҳои асосии таълим дар литсей сохтмони биноҳо ва иншоот, пардозгарӣ, кафшергарӣ, челонгарӣ, кафшергари газию барқӣ, инчунин корҳои таъмирӣ мебошанд», - гуфт директори литсей Аҳмадшо Саидзода дар мулоқот.

Дар идома ҳайати Донишгоҳи Лифти Кореяи Ҷанубӣ бо фаъолияти Коллеҷи информатика ва техникаи компютерии шаҳри Душанбе шинос шуда, имкониятҳои ҳамкорӣ ва роҳҳои ҷалби донишҷӯёни тоҷик ба ин муассисаи таълимии хориҷи кишварро баррасӣ намуданд.

Ҳамза Сафарзода, директори муассисаи мазкур, зикр кард, ки Коллеҷ яке аз муассисаҳои пешсафи таҳсилоти миёнаи касбӣ маҳсуб ёфта, мутахассисони соҳибихтисосро дар самтҳои технологияҳои иттилоотӣ, барномасозӣ, шабакаҳои компютерӣ ва фанҳои муҳандисиву техникӣ омода мекунад.

Гуфта шуд, ки муассиса дар заминаи эҳтиёҷоти бозори меҳнат ва талаботи замони муосир фаъолият дошта, мақсади асосии он омода намудани кадрҳои ҷавон бо донишу малакаҳои амалӣ дар соҳаи технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсия мебошад.

Сипас, ҳайати мазкур ба Коллеҷи муҳандисию омӯзгории шаҳри Душанбе ташриф оварда, бо имкониятҳои моддию техникии ин муассисаи таълимӣ аз наздик шинос шуда, бо ҳайати роҳбарияти муассиса мулоқоти судманд анҷом доданд.

Директори коллеҷ Наҷибулло Рабизода иттилоъ дод, ки фаъолияти муассисаи таълимии мазкур ба самти тайёр кардани мутахассисони соҳибихтисос дар самтҳои муҳандисӣ, омӯзгорӣ ва техникиву технологӣ равона шуда, дорои пойгоҳи моддию техникӣ ва инфрасохтори муосир, аз ҷумла лабораторияҳои фаннӣ, устохонаҳои таълимӣ, синфхонаҳои компютерӣ, озмоишгоҳҳои амалӣ ва китобхонаи муосир буда, дарсҳоро устодони соҳибмаълумот, муҳандисони касбӣ ва омӯзгорони таҷрибадор мегузаронанд.

Баъд аз боздид ва гуфтугӯ бо роҳбарони муассисаҳои таълимии мазкур Президенти Донишгоҳи Лифти Кореяи Ҷанубӣ Ҳюнсук Ли зикрк ард, ки дар доираи Ёддошти тафоҳуме, ки дирӯз бо Раиси Кумита имзо намуданд, ҷониби онҳо дар заминаи ҳарсе муассисаи таълимӣ синфхонаҳои махсуси фанниро ҷиҳати омӯзиши забони кореягӣ таъсис дода, курсҳои омӯзишии ройгонро бо ҷалби омӯзгорони варзидаи дохилию хориҷӣ ба роҳ мемонанд.

«Мо дар доираи имкониятҳои худ кӯшиш мекунем, ки теъдоди бештари донишҷӯёни тоҷикро аз ҳисоби муҳассилини муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои таҳсил дар муассисаи худамон ҷалб намоем. Дар муассиса барои писарон ихтисосҳои муҳандис, таъмиргар ва устоҳои насби лифт ва барои духтарон ихтисоси косметолог амал мекунанд. Дар оянда мо грантҳоро ба роҳ мемонем, ки тамоми хароҷоти таҳсилу иқомати донишҷӯёнро дар Кореяи Ҷанубӣ пардохт мекунад», - гуфт ҷаноби Ҳюнсук Ли.

Қайд гардид, ки дарсҳои нахустин дар заминаи курсҳои омӯзишӣ шуруъ аз 10 ноябр ба роҳ монда шуда, хоҳишмандон метавонанд дар онҳо иштирок намоянд ва баъди хатм бо сертификат таъмин шуда, имкони идомаи таҳсилу фаъолият дар Кореяи Ҷанубиро ба даст оранд.

2025-10-30 09:28:50

БАРГУЗОРИИ ҶАЛАСАИ ҲИЗБӢ ДАР КОЛЛЕҶИ ОМӮЗГОРИИ ШАҲРИ КӮЛОБ

29 октябри соли равон бо иштироки муовини раиси Кумитаи Иҷроияи Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар шаҳри Кӯлоб Саймуминзода Фирӯз, мудири шуъбаи умумии КИ ҲХДТ дар шаҳри Кӯлоб Мунаввараи Бозоралӣ, раиси Ташкилоти ибтидоии ҳизбии Омӯзгор, директори Коллеҷи омӯзгории шаҳри Кӯлоб Одиназода Латофат Амиршо ва аъзои ташкилот аз ҳисоби омӯзгорону ҳайати маъмурияти муассиса ҷаласаи ҳизбӣ гузаронида шуд.

Саймуминзода Фирӯз дар оғози ҷаласа баромад карда, доир ба ҳадафҳои бузурги Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон изҳори андеша намуда, ҳамагиро барои саҳм гузоштан дар амалисозии онҳо даъват намуд. Инчунин, мавсуф вобаста ба мавзуҳои мубрами рӯз-мубориза бо терроризму экстремизм, даст назадан ба бегонапарастӣ ва фарҳанги бегона, ҳамчун ашхоси намуна ба бар кардани либосҳои миллӣ, тарбияи дурусту комили ҷавонон дар рӯҳияи ватандӯстӣ худшиносӣ ва дигар масоил андешаронӣ намуд. Аз ҳамаи аъзоён даъват ба амал овард, ки барои татбиқи сиёсати Ҳукумати мамлакат ва Роҳбари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамеша омода ба хизмат бошанд.

Сипас, саҳми роҳбари Ташкилоти ибтидоии ҳизбии Омӯзгор ва аъзои онро дар татбиқи сиёсати Ҳукумати мамлакат ва махсусан Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва пиёдасозии ҳадафҳои муҳимми ҳизбӣ калон дониста, аз фаъолияти ташкилот изҳори қаноатмандӣ кард.

Дар охири ҷаласа якчанд аъзои Ташкилоти ибтидоии ҳизбии Омӯзгор аз ҳисоби кормандони муассиса барои хизматҳои содиқонаву софдилонаашон бо сипосномаи КИ Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар шаҳри Кӯлоб сарфароз гардонида шуданд.

2025-10-29 19:34:00

МУЛОҚОТИ РАИСИ КУМИТА БО САФИРИ ФАВҚУЛОДДА ВА МУХТОРИ ҶОПОН ДАР ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Имрӯз дар Кумитаи таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мулоқоти раиси Кумита академик Фарҳод Раҳимӣ бо Сафири Фавқулодда ва Мухтори Ҷопон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон хонум Фурута Кейко баргузор гардид.

Зимни вохӯрӣ ҷонибҳо масоили марбут ба рушди ҳамкориҳои дуҷониба дар соҳаи таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, тайёр намудани кадрҳои коргарӣ, омӯзиши забони ҷопонӣ, мубодилаи таҷриба ва дастгирии техникию методиро мавриди муҳокима қарор доданд.

Дар оғози мулоқот академик Фарҳод Раҳимӣ меҳмони олиқадрро хайрамақдам гуфта, таъкид намуд, ки муносибатҳои дӯстона ва ҳамкориҳои судманд миёни Тоҷикистону Ҷопон дар солҳои охир тавсеа ёфта, Ҷопон яке аз шарикони боэътимоди кишвар дар самтҳои гуногун ба шумор меравад.

Академик Фарҳод Раҳимӣ дар мавриди фаъолияти Кумита ва муассисаҳои зерсохтори он маълумот дода, зикр кард, ки бо дастгирии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва шарикони рушд солҳои охир инфрасохтори муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ дар мамлакат ба таври назаррас рушд ёфтааст. Дар ин раванд таҷрибаи пешқадами кишварҳое мисли Ҷопон барои Тоҷикистон намунаи хуби омӯзиш мебошад.

Раиси Кумита изҳор дошт, ки татбиқи таҷрибаи ҷопонӣ дар самти омӯзиши амалии ихтисосҳои техникиву муҳандисӣ метавонад ба беҳтар шудани сифати таълим ва мутобиқ кардани барномаҳо ба талаботи бозори меҳнат мусоидат намоянд.

Дар навбати худ хонум Фурута Кейко ба роҳбарияти Кумита барои пазироии самимӣ изҳори сипос намуда, таъкид кард, ки Ҷопон ҳамеша ба рушди нерӯи инсонӣ таваҷҷуҳи махсус зоҳир мекунад, зеро таълими босифати касбӣ дар замони технологияҳои рақамӣ нақши калидӣ дорад.

Сафир, ҳамчунин, афзуд, ки барномаҳои ҳамкории байни Ҷопон ва Тоҷикистон, аз ҷумла дар доираи Агентии Ҷопон оид ба ҳамкориҳои байналмилалӣ (JICA) имконият медиҳанд мутахассисони ҷавон дар курсҳои омӯзишӣ ва таҷрибаомӯзӣ иштирок намуда, донишу малакаҳои худро дар самтҳои муҳандисӣ, энергетика, менеҷмент ва технологияҳои иттилоотӣ такмил диҳанд.

Ҷонибҳо дар ҷараёни суҳбат масъалаи омӯзиши забони ҷопонӣ дар муассисаҳои зерсохтори Кумита ва ҳамкорӣ бо муассисаҳои таҳсилоти касбии Ҷопонро мавриди баррасӣ қарор доданд. Онҳо аз ҷонибдорӣ ва ҳамкориҳои устувори кишварҳо дар рушди соҳаи таҳсилоти касбӣ қаноатмандӣ намуда, изҳори итминон карда шуд, ки робитаҳои байни Кумита ва Сафорати Ҷопон минбаъд низ густариш меёбанд.

Вохӯрӣ дар фазои ҳамдигарфаҳмӣ ва дӯстӣ баргузор гардид.

2025-10-29 19:33:19

БАЙНИ КОЛЛЕҶИ МУҲАНДИСИЮ ОМӮЗГОРИИ ШАҲРИ ДУШАНБЕ ВА КОЛЛЕҶИ ОЛИИ ПЕДАГОГӢ ВА ТЕХНОЛОГИЯҲОИ САНОАТИИ «КАСПИЙ» - И ҶУМҲУРИИ ҚАЗОҚИСТОН СОЗИШНОМАИ ҲАМКОРӢ БА ИМЗО РАСИД

28 октябри соли 2025 миёни Коллеҷи муҳандисию омӯзгории шаҳри Душанбе ва Коллеҷи олии педагогӣ ва технологияҳои саноатии «Каспий» -и Ҷумҳурии Қазоқистон созишномаи ҳамкорӣ ба таври маҷозӣ ба имзо расид.

Созишнома аз ҷониби директори Коллеҷи муҳандисию омӯзгории шаҳри Душанбе Рабизода Наҷибулло ва директори Коллеҷи олии педагогӣ ва технологияҳои саноатии Каспий Калдаманов Исенбай Абиевич дар асоси оинномаҳои ҳар ду муассиса дар мувофиқа бо Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба имзо расонида шуд.

Ҳадафи асосии созишномаи мазкур ба роҳ мондани фаъолияти муштараки таълимӣ ва илмию техникӣ мебошад, ки ба баланд бардоштани самаранокии омодасозии мутахассисон, рушди таҳқиқоти илмӣ ва такмили раванди таълим дар муассисаҳои таълимии мазкур нигаронида шудааст.

Тибқи бандҳои созишнома, ҷонибҳо дар самтҳои мубодилаи барномаҳои таълимии мутахассисон аз рӯи соҳаҳо ва ихтисосҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ, мубодилаи маводи таълимию методӣ барои таҳсилоти миёнаи касбӣ ва барномаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ, мубодилаи донишҷӯён аз рӯйи барномаҳои таълимӣ ва фарҳангӣ, инчунин ҳама намудҳои таҷрибаомӯзии донишҷӯён, мубодилаи мутахассисон дар доираи барномаҳои таълимӣ ва таҳқиқотӣ, инчунин табодули таҷриба ва усулҳои фаъолияти таълимӣ ва таҳқиқотӣ дар соҳаҳои мавриди таваҷҷӯҳи тарафайн, иштирок дар лоиҳаҳои якҷояи илмию техникӣ, мубодилаи ахбороти илмию техникӣ, ташкили семинару конференсияҳои илмию техникӣ ва таълимиву методӣ оид ба масъалаҳои мавриди таваҷҷуҳи тарафайн, мубодилаи иттилоот, омода ва нашри якҷояи монографияҳо, мақолаҳо ва маҷмӯаҳои илмӣ, инчунин нашрияҳои таълимию методӣ, баррасии муштараки лоиҳаҳои илмӣ ва барномаҳои таълимӣ, ташкил ва татбиқи чорабиниҳои муштарак оид ба баланд бардоштани рақобатпазирии хатмкунандагон дар бозори меҳнат, таъсиси факултаи муштарак ва татбиқи барномаҳои ду дипломагӣ аз рӯйи самтҳои (ихтисосҳои) таҳсилоти миёнаи касбӣ ҳамкорӣ хоҳанд кард.

Маврид ба зикр аст, ки Коллеҷи муҳандисию омӯзгории шаҳри Душанбе феълан ҳамкориҳои судмандро бо зиёда аз 15 муассисаи таълимии хориҷи кишвар дар самтҳои илмиву таълимӣ ва фарҳангӣ ба роҳ мондааст ва тасмим дорад, ки дар оянда доираи ин ҳамкориҳоро бо муассисаҳои бонуфузи байналмилалӣ боз ҳам тавсеа бахшад.

2025-10-29 12:49:07

МУЛОҚОТИ ФАРҲОД РАҲИМӢ БО ПРЕЗИДЕНТИ ДОНИШГОҲИ ЛИФТИ КОРЕЯ

Имрӯз дар Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мулоқоти раиси Кумита академик Фарҳод Раҳимӣ бо Президенти Донишгоҳи Лифти Корея Ҳюнсук Ли баргузор гардид.
Нахуст академик Фарҳод Раҳимӣ дар мавриди Кумита, фаъолияти он ва муассисаҳои зерсохтор маълумот дода, иброз дошт, ки соҳаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ яке аз самтҳои муҳимтарини сиёсати иҷтимоиву иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб рафта, ин зинаи таҳсилот на танҳо пояи асосии омодасозии мутахассисони сатҳи коргарӣ мебошад, балки омили бунёдии рушди иқтисод, саноат, кишоварзӣ ва хидматрасонӣ дар кишвар аст.
“Яке аз дастовардҳои муҳим дар ин самт таҷдиду навсозии муассисаҳои таълимӣ ва бунёди муассисаҳои нав мебошад. Танҳо дар солҳои охир дар доираи дастуру супоришҳои Пешвои миллат даҳҳо коллеҷу литсейҳои касиби техникӣ таъсис ёфтанд ва ин раванд дар оянда низ идома мекунад”, - гуфт раиси Кумита.
Президенти Донишгоҳи Лифти Корея Ҳюнсук Ли ба раиси Кумита барои пазироии гарму самимӣ миннатдорӣ карда, дар мавриди дурнамои фаъолияти муассисаашон бо Кумита ибрози андеша намуд.
Ҷонибҳо ба мувофиқа расиданд, ки шуруъ аз 10 ноябр дар заминаи муассисаҳои таълимии Литсейи касбии техникии сохтмони шаҳри Душанбе ва Коллеҷи технологии шаҳри Душанбе омӯзиши ройгони забони кореягӣ ба роҳ монда мешавад. Дарсҳо 6 моҳ давом карда, баъди он довталабон имкон доранд, ки дар Донишгоҳи Лифти Корея давоми 2 сол таҳсил намуда, сипас, дар бозори меҳнати ин кишвар фаъолият намоянд.
Ҳамзамон, дар доираи ин мулоқот Ёддошти тафоҳум байни Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Донишгоҳи лифти Корея ба имзо расид. Аз ҷумлаи ҳадафҳои санади мазкур ҷалби донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии ҷумҳурӣ, таъсиси Маркази омӯзиши забони кореягӣ дар назди Кумита ва таъсиси Маркази тайёркунии муҳандисони лифт дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад.
Тибқи санади мазкур дар моҳи декабри соли равон сафари омӯзишии гуруҳи аввали донишҷӯён дар ҳайати 8 нафар ба ин кишвар дар назар буда, оянда теъдоди гуруҳҳо ва донишҷӯён зиёд карда мешаванд.

2025-10-29 12:33:17

МУБОРИЗА БО ТЕРРОРИЗМ, ЭКСТРЕМИЗМ ВА ИФРОТГАРОӢ – КАФОЛАТИ ЗИНДАГИИ ШОИСТА

Терроризм ва экстремизм яке аз хатарноктарин зуҳуроти ҷаҳони муосир ба шумор мераванд, ки на танҳо амнияти давлатҳоро, балки суботу оромии ҷомеа ва арзишҳои маънавии инсониро таҳдид мекунанд. Имрӯз терроризм дигар танҳо мушкилоти сиёсӣ нест, балки ба таҳдиди иҷтимоӣ, фарҳангӣ, иқтисодӣ ва ахлоқӣ табдил ёфтааст. Дар шароити ҷаҳонишавӣ, вақте ки иттилоот ва иртибот дар кӯтоҳтарин сонияҳо паҳн мешаванд, гуруҳҳои ифротӣ аз ин имконият барои густариши андешаҳои зараровари худ истифода мебаранд. Хусусан ҷавонону наврасон, ки гурӯҳи осебпазир ва ҳассосанд, бештар дар зери таъсири чунин ҳаракатҳо қарор мегиранд.

Зарари терроризм ба ҷомеа бисёрҷабҳа аст. Пеш аз ҳама, он ба амнияти миллию суботи сиёсӣ зарбаи ҷиддӣ мерасонад. Ҳодисаҳои террористӣ боиси талафоти ҷонӣ, вайроншавии инфрасохтор, аз байн рафтани осоиш ва эҳсоси тарсу ноамнӣ миёни шаҳрвандон мегарданд. Ҷомеае, ки дар он тарс ҳукмфармо аст, наметавонад рушд кунад ва ҳаёти маданӣ пеш равад. Аз ҷиҳати иҷтимоӣ бошад, терроризм ҳамбастагии мардумро шикаста, байни гурӯҳҳои қавмӣ ва мазҳабӣ тафриқа меандозад ва эътимоди шаҳрвандонро нисбат ба давлат коста месозад. Аз ин рӯ, мубориза бо терроризм танҳо вазифаи мақомоти амниятӣ нест, балки масъулияти тамоми ҷомеа, хусусан оила, муассисаҳои таълимӣ, воситаҳои ахбори омма ва созмонҳои ҷамъиятӣ мебошад.

Аз нигоҳи иқтисодӣ, паёмадҳои терроризм низ ниҳоят харобкоронаанд. Дар ҷойҳое, ки хатари террористӣ зиёд аст, сармоягузорони хориҷӣ эҳтиёткор мешаванд, фаъолияти соҳибкорӣ коҳиш меёбад, гардиши мол ва хизматрасонӣ суст мегардад. Ин ҳолат боиси бекорӣ ва камбизоатӣ мешавад, ки худ заминаи муҳайё барои афзоиши радикализм аст. Яъне, терроризм ва экстремизм ба таври ҳалқавӣ амал мекунанд, зеро ҳар қадар вазъи иқтисодии мардум бадтар гардад, ҳамон қадар имкони шомилшавии ҷавонон ба гурӯҳҳои ифротӣ зиёд мегардад.

Аз ҷиҳати фарҳангӣ ва маънавӣ, экстремизм арзишҳои миллӣ ва анъанаҳои неки мардумиро инкор мекунад. Эктремистон кӯшиш мекунанд, ки ҷавононро аз фарҳанги хеш дур кунанд, онҳоро ба роҳи бегонаи андеша ва ҷаҳонбинӣ роҳнамоӣ кунанд. Гурӯҳҳои ифротӣ бо истифода аз номи дин мардумро фиреб медиҳанд ва таълимоти аслии исломро таҳриф намуда, ба он тафсирҳои бардурӯғ медиҳанд. Дар ҳоле, ки дини мубини Ислом дини сулҳ, ҳамзистӣ ва муҳаббат аст, онҳо онро ҳамчун абзори сиёсӣ истифода мебаранд, то тавассути зӯроварӣ ва таҳдид ҳадафҳои хешро амалӣ созанд.

Яке аз масъалаҳои нигаронкунанда роҳҳои ҷалби ҷавонон аз ҷониби ин гурӯҳҳост. Имрӯз шабакаҳои иҷтимоӣ, сомонаҳо ва паёмрасонҳои интернетӣ василаи асосии таблиғ ва ҷалб гардидаанд. Гурӯҳҳои террористӣ бо истифода аз технологияи иттилоотӣ ба осонӣ бо ҷавонон робита барқарор мекунанд. Онҳо дар саҳифаҳои интернетӣ видеоҳо, наворҳо ва маводҳои таблиғотиеро ҷой медиҳанд, ки дар он «адолат», «озодӣ» ва «ҳақиқат»-ро шиор қарор медиҳанд. Дар асл, ин паёмҳо бо ҳадафи фиреби ҷавонон ва шикастани тафаккури интиқодӣ омода мешаванд.

Ин гурӯҳҳо бештар ҷавонони бекор, муҳоҷир, камсавод ва табиатан норозиро интихоб мекунанд. Онҳо ваъда медиҳанд, ки дар «ҷангҳои муқаддас» иштирок карда, ба биҳишт роҳ меёбанд, ё дар дунё соҳиби қудрату сарват мешаванд. Ин ҳама танҳо воситаи фиреб аст, зеро дар амал ин ҷавонон ҳамчун қурбониёни сиёсатҳои хатарнок истифода мегарданд.

Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон низ баъзе гурӯҳҳои тундрав фаъолият доштанд, ки аз ҷониби мақомоти давлатӣ расман мамнӯъ ва террористӣ эълон шудаанд. Аз ҷумла, Ҳизби наҳзати исломӣ (ҲНИ), ки дар ибтидо ҳамчун ҳизби сиёсӣ фаъолият мекард ва баъд аз ошкор шудани фаъолияти зиддидавлатӣ ва робита бо гурӯҳҳои террористии хориҷӣ аз ҷониби Суди Олии кишвар дар соли 2015 ҳамчун ташкилоти экстремистӣ ва террористӣ эътироф шуда, фаъолияташ пурра манъ гардид. Ҳамчунин, бо ҳалномаҳои Суди Олӣ 29 адад ҳизбҳо, гурӯҳҳо, ҳаракатҳо, равияҳо ва иттиҳодияҳои зерин ҳамчун ташкилотҳои террористӣ-экстремистӣ эътироф гардида, фаъолияташон дар ҳудуди кишвар манъ, воридоти адабиётҳо ва сомонаҳои ин ташкилотҳо баста шуданд, ба монанди  «Ал-Қоида», Ҳаракати Исломии Туркистони Шарқӣ, Ҳизби Исломии Туркистон, «Толибон», «Бародарони мусулмон», «Лашкар-е-Тайба», «Ҷаъмият –е- Ислам-и Покистон», гуруҳҳои «Тоҷикистони Озод», «Салафия», ҷамоати «Ансоруллоҳ», «Гуруҳи 24», «Давлати исломии Ироқу Шом», «Паймони миллии Тоҷикистон», «Шаҳидони Яҳво», «Памир дейли нюс» (Pamir Daily News) ё «Памир нюс» (Pamir News), «Давлати исломии вилояти Хуросон», «Новый Таджикистан 2» ва ғайраҳо.

Бояд қайд кард, ки тибқи қонунгузорӣ таъсис ва фаъолияти иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ва ҳизбҳои сиёсие, ки нажодпарастӣ, миллатгароӣ, хусумат, бадбинии иҷтимоӣ ва мазҳабиро тарғиб мекунанд ва ё барои бо зӯрӣ сарнагун кардани сохтори конститутсионӣ ва ташкили гуруҳҳои мусаллаҳ даъват менамоянд, манъ аст. Дар Тоҷикистон фаъолияти ҳизбҳои сиёсии дигар давлатҳо, таъсиси ҳизбҳои хусусияти миллӣ ва динидошта, инчунин маблағгузории ҳизбҳои сиёсӣ аз ҷониби давлатҳо ва созмонҳои хориҷӣ, шахсони ҳуқуқӣ ва шаҳрвандони хориҷӣ иҷозат дода намешавад.

Таъсиси ташкилотҳои террористӣ-экстремистӣ хилофи талаботи Конститутсия ва дигар қонунҳои амалкунанда буда, мақсади онҳо ба поймол намудани ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, бо истифода аз дини мубини ислом, матбуоти даврӣ ва дигар шабакаҳои ичтимоӣ, даъват намудан барои бо роҳи зӯрӣ сарнагун кардани сохти конститутсионӣ, халалдорсозии соҳибихтиёрӣ, тамомияти арзӣ ва амнияти давлатӣ равона шудааст.Дар робита ба ин, дар қонунгузории ҷиноятӣ як қатор кирдорҳо ҷиноят эътироф гардида, барои содир намудани онҳо ҷавобгарии ҷиноятӣ ва ҷазо пешбинӣ гардидаст.

Моддаи 3073 Кодекси ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ташкили фаъолияти ҳизбҳои сиёсӣ, иттиҳодияҳои динӣ ё дигар ташкилоте, ки нисбати он аз ҷониби суд қарори эътибори қонунӣ пайдокарда дар бораи барҳам додан ё манъи фаъолияташ бо сабаби ба амал баровардани фаъолияти экстремистӣ қабул шудааст, ҷазо дар намуди маҳрум сохтан аз озодӣ ба мӯҳлати аз 7 то 10 сол бо маҳрум кардан аз ҳуқуқи ишғоли мансабҳои муайян ё машғул шудан ба фаъолияти муайян ба муҳлати аз ду то панҷ сол ҷазо муқаррар намудааст.

Фаъолияти ин гурӯҳҳо барои давлат ва ҷомеаи мо хатарнок аст, зеро онҳо кӯшиш доранд, ки дар зеҳни ҷавонон тухми душманӣ ва нобовариро кошта, онҳоро ба зидди давлати худ барангезанд. Ба ҷойи ҳимояи ватану халқи хеш, чунин афрод фиреб хӯрда, дар хизмати нерӯҳои бегона қарор мегиранд ва бо амалҳои худ обрӯи миллатро паст мезананд.

Барои пешгирии шомилшавии ҷавонон ба гурӯҳҳои ифротӣ, аввал бояд сабабҳои иҷтимоӣ ва равонии он таҳлил карда шаванд. Аз ин рӯ, ҷомеа бояд барномаҳои махсуси дастгирии ҷавононро татбиқ намоянд. Нақши муассисаҳои таълимӣ ва руҳониён низ дар ин ҷода муҳим аст. Омӯзгорон ва имом-хатибон бояд дар байни наврасону ҷавонон фарҳанги таҳаммулпазирӣ, муҳаббат ба ватан ва эҳтироми ақидаи дигаронро рушд диҳанд. Дар дарсҳои соати тарбиявии тамоми муассисаҳои таълимии кишвар курсҳои махсуси «Таълими зидди терроризму экстремизм» роҳандозӣ шаванд, ки ҳадаф аз онҳо баланд бардоштани сатҳи маърифати ҳуқуқӣ ва ватандӯстии ҷавонон мебошад.

Илова бар ин, ниҳодҳои давлатӣ бояд муборизаи иттилоотиро тақвият бахшанд. Чӣ тавре ки гурӯҳҳои ифротӣ шабакаҳои иҷтимоиро барои паҳн кардани ғояҳои худ истифода мебаранд, сохторҳои давлатӣ ва ниҳодҳои иҷтимоӣ низ бояд аз ҳамин роҳ барои таблиғи арзишҳои миллӣ, динӣ ва инсонӣ кор баранд. Дар шабакаҳои иҷтимоӣ бояд мундариҷаҳои ҷолиб, наворҳои омӯзанда ва маводҳои тарбиявӣ бештар паҳн гарданд, то ҷавонон дар муҳити солим ва боэътимод қарор гиранд.

Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз ташаббускорони мубориза бар зидди терроризм ва экстремизм буда, ҳама гуна даъватҳоро вобаста ба халалдорсозии тамомияти арзӣ ва амнияти давлатӣ, ҷудоиандозию ба миён овардани низоъҳои диниву мазҳабиро маҳкум менамояд. Шаҳрвандони кишвар бояд доданд, ки ҳар шахс вазифадор аст Конститутсия ва қонунҳоро риоя кунад, ҳуқуқ, озодӣ, шаъну шарафи дигаронро эҳтиром намояд, зеро надонистани қонун ҷавобгариро истисно намекунад.

Бо вуҷуди ин, таҷриба нишон медиҳад, ки роҳи асосии мубориза бо ин падидаҳо маърифат ва дониш аст. Ҷавононе, ки саводи хуби ҳуқуқӣ ва сиёсӣ доранд, камтар ба доми таблиғоти ифротӣ меафтанд. Аз ин рӯ, сармоягузорӣ ба соҳаи маориф ва касбомӯзӣ муҳимтарин воситаи пешгирии терроризм мебошад.

Дар маҷмуъ, метавон гуфт, ки терроризм ва экстремизм танҳо мушкили як давлат ё як минтақа нестанд. Онҳо мушкили умумибашарӣ мебошанд ва танҳо бо кӯшиши якҷояи давлатҳо, ҷомеа ва шахсиятҳо метавон аз он пешгирӣ кард. Ҳар як шаҳрванд бояд дарк намояд, ки сулҳ ва оромӣ осон ба даст намеоянд ва барои ҳифзи онҳо бояд доимо талош варзид.

Ҳамин тавр, мубориза бо ифротгароӣ танҳо дар он сурат самаранок мешавад, ки агар дар он тамоми қишрҳои ҷомеа иштирок кунанд. Вақте ҷомеа якдилу ҳамфикр бошад ва ҷавонон бо орзуву нияти нек зиндагӣ кунанд, ҳеҷ як таблиғоти бегона наметавонад онҳоро гумроҳ созад. Сулҳу ваҳдат ва ватандӯстӣ се пояест, ки метавонад Тоҷикистонро аз хатарҳои терроризм ва экстремизм эмин нигоҳ дорад. 

Манучеҳр МУСОЕВ,

мудири кафедраи фанҳои иқтисод ва иттилооти

Коллеҷи технологии шаҳри Конибодом

ба номи Абдулаҳад Қаҳҳоров

2025-10-24 12:07:48

БА ИСТИФОДА ДОДАНИ МУАССИСАИ ТОМАКТАБИИ ГУЛИСТОН ДАР ДЕҲОТИ ПУШИНГИ НОҲИЯИ ДАНҒАРА

24 октябр Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар деҳоти Пушинги ноҳияи Данғара бинои Муассисаи томактабии Гулистонро мавриди истифода қарор доданд. Иншооти навбунёд аз ҷониби соҳибкорони ватандӯсти ноҳия дар пайравӣ аз сиёсати маорифпарваронаи Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар масоҳати умумии 2264 метри мураббаъ бо сифати баланд ва шароити замонавӣ бунёд ёфтааст.

Дар иншооти навбунёди таълимӣ 300 кӯдак ба таълиму тарбия фаро гирифта шуда, барои кор бо онҳо 10 мураббия ва ёварони онҳо, ки ҳамагӣ соҳибтаҷриба ва дорои ихтисоси педагогӣ мебошанд, ҷалб гардидаанд. Шумораи умумии кормандон дар муассисаи томактабӣ 29 касро ташкил медиҳад.

Бино дорои 16 ҳуҷраи барҳавои машғулият, аз ҷумла 8 ҳуҷраи хобу истироҳат, ошхона ва иншооти ёрирасон буда, ҳар кадоми он бо таҷҳизоти зарурӣ ва воситаҳои таълимӣ муҷаҳҳаз гардонида шудааст.

Дар синфхонаҳо бо мақсади ташаккулу инкишофи зеҳнии кӯдакон ва тарбияи онҳо дар рӯҳияи ватандӯстиву хештаншиносӣ шароиту имкониятҳои мусоид фароҳам оварда шудаанд. Бинои кӯдакистон бо шабакаи мутамаркази гармидиҳӣ пайваст буда, ҳуҷраҳои он бо оби гарм таъмин мебошанд.

Дар муассиса раванди таълим ва машғулиятҳо бо забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва англисӣ ба роҳ монда шуда, барои бедор сохтани завқи эстетикии кӯдакон толори мусиқӣ низ фаъолият мекунад.

Зимни боздид аз шароити кӯдакистон Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба сифати корҳои анҷомёфта ва имкониятҳои фароҳамгардида баҳои баланд дода, аз иқдомҳои созандаи соҳибкорони меҳандӯсти ноҳия изҳори қаноатмандӣ карданд.

Саҳни бинои Муассисаи томактабии Гулистон бо дарахтон ва гулу буттаҳои ороишиву ҳамешасабз ороста шуда, даромадгоҳи он пештоқи ҷолибу назаррабое дорад, ки бо завқу салиқаи баланд ороиш ёфтааст ва барои бедор сохтани ҳисси зебоиписандии кӯдакон муассир мебошад.

Ҳамзамон дар саҳни бино айвончаи тобистона барои гузаронидани машғулиятҳо сохта шудааст.

Роҳбари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суҳбати самимӣ бо омӯзгорон ва масъулон, онҳоро барои ба роҳ мондани таълими босифат, ташаккули шахсият, омӯзиши донишҳои муосир ба хонандагон, тарбияи кӯдакон дар рӯҳияи ватандӯстӣ ва аз хурдӣ ҷой додани эҳтирому садоқат ба обу хоки аҷдодӣ дар қалби онҳо дастуру ҳидоятҳо доданд.

 

2025-10-24 11:50:45

БА ИСТИФОДА ДОДАНИ ЧОР ГАРМХОНАИ ХОҶАГИИ ДЕҲҚОНИИ ВОСЕЪ ДАР ДЕҲОТИ ПУШИНГИ НОҲИЯИ ДАНҒАРА

24 октябр Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҷараёни сафари корӣ ба ноҳияи Данғара чор гармхонаи наву муосири хоҷагии деҳқонии Восеъро, ки дар деҳоти Пушинг ҷойгир аст, мавриди истифода қарор доданд.

Ин гармхонаҳо бо иқдоми соҳибкорони маҳаллӣ, оилаи Холматовҳо бо мақсади зиёд намудани истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ сохта шуда, барои парвариши помидор, бодиринг ва лимӯ пешбинӣ гардидаанд.

Масоҳати умумии гармхонаҳо 10 садяк заминро ташкил дода, дар он тамоми инфрасохтори зарурӣ барои нигоҳдорӣ ва ҷамъоварии маҳсулот фароҳам оварда шудааст. Дар ин ҷо зиёда аз 10 сокини маҳаллӣ бо ҷойи кори доимӣ таъмин гардиданд. Дар ҳар як гармхона шароити мусоид барои нашъунамои зироатҳо фароҳам оварда шудааст. Системаи обёрии қатрагӣ ва таҷҳизоти идоракунии ҳарорат имконият медиҳад, ки дар як сол ду маротиба ҳосил ба даст оварда шавад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳангоми шиносоӣ бо раванди кор дар гармхонаҳо таъкид намуданд, ки татбиқи чунин лоиҳаҳои кишоварзӣ барои таъмини бозори дохилӣ бо маҳсулоти тару тоза ва боло бурдани иқтидори содиротии кишвар аҳамияти калидӣ доранд.

Дар атрофи гармхонаҳо корҳои ободонӣ анҷом дода шуда, гулу буттаҳои ороишӣ ва дарахтони мевадиҳанда шинонида шудаанд, ки ба ҳусни зоҳирии ин мавзеъ зебоӣ мебахшанд.

Баробари ба роҳ мондани таъминоти об дар деҳоти Пушинг, заминҳои бекорхобида дубора ба гардиши кишоварзӣ ворид гардиданд. Ин иқдом имкон дод, ки кишоварзон бо рӯҳияи баланди меҳнатӣ ба парвариши маҳсулоти гуногуни сабзавот машғул шаванд. Ҳамзамон, бо дастгирии соҳибкорони ҳимматбаланд ва мақомоти иҷроияи маҳаллӣ шумораи гармхонаҳои муосир рӯз аз рӯз меафзояд.

Дар ҳамин ҷо Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз намошгоҳи маҳсулоти кишоварзӣ дидан намуданд. Дар намоиш намунаҳои беҳтарини маҳсулоти худӣ, аз ҷумла сабзавоту меваҷот, зироатҳои ғалладона ва маҳсулоти ҳамин гармхона пешниҳод шуданд.

Сарвари давлат ба натиҷаи заҳмати кишоварзони хоҷагии деҳқонии Восеъ баҳои баланд дода, фаъолияти онҳоро дар рушди соҳаи кишоварзӣ саҳми арзанда номиданд.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар анҷоми боздид ба масъулин дастур доданд, ки бо истифодаи самараноки имкониятҳо ҳаҷми истеҳсоли ватаниро афзоиш дода, барои рушди устувори соҳа ба хусус дар шароити гармхона иқдомҳои нав андешанд.

 

2025-10-24 11:04:30

МУҲАММАД АБДУЛЛОЕВ: МЕХОҲАМ МУТАХАССИСИ ХУБ ШАВАМ

Муҳаммад Абдуллоев донишҷӯи соли дуюми Коллеҷи технологӣ-фарматсевтии Тоҷикистон дар ноҳияи Ёвон аст. Ӯ ғолиби ҷойи якум аз номинатсияи технологияи иттилоотӣ дар даври дуюми озмуни “Илм - фурӯғи маърифат” буда, феълан барои ғолибият дар даври ниҳоӣ талош дорад.

Ба андешаи Муҳаммад, имрӯз технологияҳои иттилоотӣ ба яке аз муҳимтарин омилҳои пешрафти кишвар табдил ёфтааст. Иқтисоди рақамӣ, ки асоси онро иттилоот ва технология ташкил медиҳанд, рушди устувор ва таъмини самаранокии иқтисодиётро таъмин менамояд. Ҳамчунин, технологияҳои иттилоотӣ имконият медиҳанд, ки истеҳсолот, савдо, молия ва хизматрасониҳо дар шакли рақамӣ амалӣ гарданд.

“Инро ба инобат гирифта, мо-ҷавонон дар пайи омӯзиши илмҳои дақиқ ва фанни технологияи иттилоотием. Ман соли дуюм аст, ки дар ин озмун иштирок мекунам ва орзу дорам дар даври ниҳоӣ ғолибият ба даст орам. Раҳмат ба Пешвои муаззами миллат, ки барои мо ҷавонон шароит муҳайё месозанд, то илму дониш гирем, ҳамқадами замон бошем ва дар чунин озмунҳо иштирок кунем. "Илм - фурӯғи маърифат" озмунест, ки зеҳни моро рушду инкишоф медиҳад, сатҳи донишамонро баланд мегардонад. Дар оянда орзу дорам, дар самти барномамозӣ ва кор бо технологияҳо мутахассиси хуб гашта, дар пешрафти Ватани маҳбуб нақше гузорам”, - иброз дошт Муҳаммад Абдуллоев.

Ёдовар мешавем, ки 21 октябр дар Донишгоҳи миллии Тоҷикистон даври ниҳоии Озмуни ҷумҳуриявии «Илм — фурӯғи маърифат» оғоз гардида, он то 24 ноябр дар Донишгоҳи миллии Тоҷикистон ва Донишгоҳи техникии Тоҷикистон ба номи академик М. Осимӣ идома мекунад.

2025-10-24 10:33:46

БА ИСТИФОДА ДОДАНИ КОРХОНАИ ҶДММ ПАРАНДАИ ПУШИНГИ НОҲИЯИ ДАНҒАРА

24 октябр Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар деҳоти Пушинги ноҳияи Данғара корхонаи парандапарварии Ҷамъияти дорои масъулияти маҳдуди Парандаи Пушингро ифтитоҳ намуданд.

Корхонаи мазкур бо ҳадафи саҳмгузорӣ дар таъмини амнияти озуқавории кишвар ва истиқболи сазовори ҷашни бузурги миллӣ – 35-солагии Истиқлоли давлатӣ аз ҷониби соҳибкорони маҳаллӣ таъсис дода шудааст. Барои парвариш ва нигоҳдории мурғ шароити мусоид фароҳам оварда шуда, иқтидори умумии паррандапарварӣ 40 ҳазор сар чӯҷаро дар бар мегирад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни шиносоӣ бо фаъолияти корхона иброз доштанд, ки таъсиси чунин корхонаҳои парандапарварӣ барои баланд бардоштани сатҳи таъминот бо маҳсулоти ватанӣ аҳамияти калон дорад. Ин иқдом имконият медиҳад, ки бозори дохилӣ бо маҳсулоти босифати истеҳсоли худӣ таъмин шуда, ҷойҳои нави корӣ барои аҳолӣ муҳайё гардад.

Масоҳати умумии корхонаи Парандаи Пушинг 23 ҳазору 695 метри мураъббаро ташкил дода, дар он фермаҳои парандапарварӣ, қитъаҳои махсуси нигоҳдорӣ ва коргоҳи хӯроки омехта мавҷуданд. Ҳоло дар фабрикаи истеҳсоли хӯроки паранда асбобу таҷҳизоти муосир насб гардида, истеҳсоли он мутобиқи талаботи ҷаҳонӣ ба роҳ монда шудааст.

Дар маҷмӯъ, дар корхонаи Парандаи Пушинг 15 сокини маҳаллӣ, аз ҷумла занони хонашин, бо кори доимӣ ва музди хуб таъмин шудаанд.

Ба Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ доданд, ки дар паҳлуи корхона 165 панели офтобӣ насб гардидааст, ки ҳар рӯз 380 кВт/с неруи барқ истеҳсол мекунад. Аз ин ҳаҷм, корхона тақрибан 115 кВт/с неруи барқро барои таъмини фаъолияти худ истифода мебарад, боқимонда метавонад барои ниёзҳои дигар ё захираҳо равона гардад.

Ҳамчунин, дар ҳудуди комплекси агросаноатии мазкур ниҳолҳои сабзу зебо шинонида шуда, барои сабзиши муҳити зист ва ҳусни атроф шароити мусоид фароҳам оварда шудааст.

Сарвари давлат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зарур шумурданд, ки барои баланд бардоштани фоиданокии кор шумораи коргоҳҳои парвариши паранда афзун карда шавад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни шиносоӣ бо фаъолияти корхона ба масъулин дастур доданд, ки аз масоҳати он на танҳо барои парвариши гулҳои мавсимӣ, балки дигар зироатҳои кишоварзӣ низ самаранок истифода баранд.

 

2025-10-24 09:24:51

ИФТИТОҲИ МУАССИСАИ ТАҲСИЛОТИ МИЁНАИ УМУМИИ №89 ДАР ДЕҲАИ АЛИҶОНИ НОҲИЯИ ДАНҒАРА

Дар рӯзи дуюми сафари корӣ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар деҳаи Алиҷони деҳоти Пушинги ноҳияи Данғара Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №89-ро мавриди баҳрабардорӣ қарор доданд.

Муассисаи мазкур бо дастгирии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва саҳми соҳибкорони ватандӯст бунёд гардида, дорои шароити муосири таълиму тарбия мебошад.

Муассисаи навбунёд барои 480 хонанда дар ду баст пешбинӣ шуда, дорои 4 синфхонаи ибтидоӣ, 5 синфхонаи фаннӣ, 1 синфхонаи компютерӣ, 3 синфхонаи умумии таълимӣ, ҳуҷраи кории омӯзгорон ва китобхона мебошад, ки дар онҳо имконоти ҳозиразамон ва лавозимоту аёнияти таълимӣ муҳайё гардидааст.

Дар китобхонаи муассиса беш аз 1500 адабиёти илмию бадеӣ маҳфуз аст ва хонандагон бо китобҳои дарсии нав таъмин гардидаанд.

Иштироки хонандагони Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №89 дар озмунҳои ҷумҳуриявӣ назаррас буда, соли 2024 як хонандаи он дар даври ҷумҳуриявии озмуни “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” ба гирифтани ҷойи аввал мушарраф гардидааст.

Ба Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ дода шуд, ки ин муассисаи таълимӣ бо назардошти осон намудани мушкили хонандагон, ки қаблан барои таҳсил тақрибан 2 киллометр роҳро аз мавзеъҳои душворгузар тай менамуданд ва дар фасли зимистон пешорӯи мушкилӣ мегардиданд, бунёд ёфтааст. Сохтмони бинои мактаб соли 2024 оғоз гардида, он бо сифати баланд ва ҷавобгӯи талабот пеш аз муҳлат ба истифода дода шуд.

Ҷиҳати тақвияти ҷаҳонбинии хонандагон ва ҷалби бештари онҳо ба омӯзиши забонҳои хориҷӣ дар муассисаи таълимӣ синфхонаи забонҳои хориҷӣ омода шуда, омӯзгорони соҳибкасб ба кор ҷалб гардидаанд.

Дар синфхонаҳои таълими меҳнат низ бо мақсади сайқал додани малакаи хонандагон дастгоҳ ва асбобу анҷоми лозима харидорӣ ва насб шудааст. Аз ҷумла синфхонаи таълими меҳнат барои духтарон бо 8 дастгоҳи дӯзандагӣ таъмин гардида, дар доираи маҳфили дохилимуассисавии “Дастони моҳир” ба духтарон ҳунарҳои дӯзандагӣ, гулдӯзӣ, муҳрабофӣ ва пазандагӣ омӯзонида мешавад. Ҳамчунин дар синфхонаи таълими меҳнат барои писарон дастгоҳҳои пармакунии чубу оҳан, суфтакунии тахта, челонгарӣ, арраи барқӣ ва олоти кандакорӣ дастрас карда шудааст, ки ба раванди касбомӯзии хонандон таъсири мусбат мерасонад.

Дар иншооти навбунёд системаи ягонаи гармидиҳӣ мавҷуд буда, дар фасли зимистон синфхонаҳо ва ҳуҷраҳои кории муассиса бо гармӣ таъмин карда мешаванд.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суҳбат бо масъулин ва омӯзгорони муассиса дастур доданд, ки истифодаи самараноки шароиту имконоти муҳайёшударо ба манфити кор ба роҳ монда, дар тақвияти донишу малакаи хонандагон, тарбияи ин қишри ояндасоз дар рӯҳияи ватандӯстӣ ва арҷгузорӣ ба муқаддасоти миллӣ, омода намудани онҳо ба озмунҳои ҷумҳуриявию байналмилалӣ ва боз ҳам беҳтар кардани сифати таълим дар маҳал таваҷҷуҳи аввалиндараҷа равона созанд.

Атрофи муассисаи мазкур бо гулҳои мавсимӣ ва дарахтони ороишию ҳамешасабз оро дода шуда, дар идомаи тадбирҳои ободонӣ роҳи муассиса то роҳи асосии деҳа мумфарш гардидааст.

 

2025-10-24 09:01:27

ИФТИТОҲИ МАЙДОНИ ВАРЗИШИИ БОЛОПӮШИДА ДАР ДЕҲАИ ҒАРҒАРАИ ДЕҲОТИ КОРЕЗИ НОҲИЯИ ДАНҒАРА

23 октябр Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар деҳаи Ғарғара Муассисаи таҳсилоти томактабии хусусии Ҷасурро ифтитоҳ намуданд.

Иншоот дар асоси супориши Роҳбари давлат вобаста ба бунёди ҳатмии кӯдакистон дар маҳаллаҳои дорои зиёда аз 100 хоҷагӣ аз ҷониби соҳибкор Ҷомии Абдураҳмон сохта шудааст.

Ин иқдом бозгӯи гузоштани саҳми муносиб дар татбиқи босамари “Барномаи давлатии рушди таҳсилоти томактабӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2020 - 2025” аз ҷониби соҳибкорон аст.

Иншооти мазкур дар деҳаи Ғарғара аввалин кӯдакистон буда, тарҳи миллӣ ва муосир дорад. Синфхонаҳои муҷаҳҳаз бо муҳимтарин лавозимот барои бо таҳсилоти томактабӣ фаро гирифтани 350 кӯдак пешбинӣ шудааст.

Таълими дӯстрӯякон бо забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва англисӣ бо ҷалби 12 парастори соҳибтахассус сурат мегирад. Машғулияти кӯдакон бо истифода аз ранг, ҳарфу рақам, аломату нишонаҳо ва шаклҳои геометрӣ гузаронида мешавад.

Парасторон бо истифода аз ин шароит ва ташкили бозиҳои гуногун, омӯзиши суруд, рассомӣ ва машқҳои равонӣ қобилияти ҳалли масъалаҳо ва фикрронии кӯдаконро инкишоф медиҳанд.

Барои истироҳати кӯдакон ҳуҷраҳо бо рахти бароҳат, ҷевон ва бозичаҳои мутобиқ ба завқи онҳо таҷҳизонида шудааст.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иқдоми соҳибкорро барои дар шароити деҳот бунёд намудани кӯдакистони ҷавобгў ба талабот намунаи пайравӣ ба сиёсати маорифпарваронаи Ҳукумати кишвар унвон намуданд. Ба таъкиди Сарвари давлат фаъолияти боғчаҳо дар рушди зеҳну тафаккур, забон ва муошират, эҷодкорӣ, мутобиқ шудан ба муҳити омӯзиш ва омодагии кӯдакон ба давраи мактаб нақши муасир мегузорад. Масъалаҳои бунёд ва фаъолияти кӯдакистонҳо дар ҳама шаҳру деҳот, ки ба иҷрои талаботи Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030 дар хусуси фарогирии ҳарчи бештари кӯдакон бо таҳсилоти томактабӣ нақш мегузорад, бештар таъкид гардид.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз ҳайати мураббияҳо истифодаи дурусти шароити фароҳамшуда ва дар рӯҳияи ватандӯстӣ тарбия намудани кӯдаконро тақозо намуда, иҷрои дурусти ин рисолатро нишони дӯст доштани миллату давлат унвон карданд.

Барои бемушкилӣ сипарӣ намудани мавсими тирамоҳу зимистон ҳуҷраҳо бо шабакаи гармидиҳӣ пайваст буда, зиёда аз 100 тонна ангишт захира карда шудааст.

Гулу буттаҳо ва дарахтони ороишии дар саҳни ҳарду бино шинонидашуда ҳусни ин мавзеъи деҳаи Ғарғараро диданӣ ва афзун мекунад.

Ду иншооти ба зеҳну тафаккур заминагузор: Китобхона ва Муассисаи таҳсилоти томактабии хусусии Ҷасур, ки аз ҷониби Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар деҳаи Ғарғара ифтитоҳ ёфтанд, ба таъсиси 37 ҷойи нави корӣ замина гузоштанд.