Баргузории силсила мулоқоту вохӯриҳои сохторҳои дахлдори шаҳри Душанбе дар самти татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон ва тарбияи ватандӯстии шаҳрвандон дар муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ, миёна ва олии касбии ҳудуди шаҳри Душанбе аз рӯйи усули “факултет ба факултет” ва “курс ба курс” дар нимсолаи дуюми соли таҳсили 2024-2025 таҳти унвони “Тарбияи ватандӯстии ҷавонон - омили таҳкими пояҳои давлатдории миллӣ” роҳандозӣ гардидааст.

Бо ин мақсад дар асоси нақшаи муштараки муовини Раиси шаҳри Душанбе дар мувофиқа бо Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон 26-уми майи 2025 бо ширкати раёсат, омӯзгорон ва донишҷӯёни Коллеҷи омӯзгории ба номи Хосият Махсумоваи ДДОТ ба номи Садриддин Айнӣ чорабинии илмӣ-тарбиявӣ таҳти унвони “Тарбияи ватандӯстии ҷавонон-омили таҳкими пояҳои давлатдории миллӣ” баргузор гардид.

Директори Коллеҷ, дотсент Зоир Ғафурӣ дар бораи сиёсати давлатии ҷавонон ва дастгирии ин қишри ояндасози ҷомеа аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо роҳбарии Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ибрози назар карда, ҷавононро ба худшиносию ватандӯстӣ, арҷ гузоштан ба муқаддасоти миллӣ ва ҳимояи манфиатҳои миллӣ ҳидоят кард.

Дар идома Шарифов Фарҳод, мудири бахши таблиғот-иттилоот ва таҳлилии Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон, Рустамзода Саёҳат, намояндаи Раёсати кор бо занон ва оилаи Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе ва Шафиева Хайриниссо, намояндаи Раёсати тандурустии шаҳри Душанбе бо маърузаҳои муҳим баромад карда, дар бораи иқдомоту дастгириҳои беназири Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои соҳибистиқлолӣ нисбат ба наврасону ҷавонон ёдовар шуданд.

Зикр шуд, ки бояд ҷавонон дар ҷавоб ба ин ҳама ғамхорию дастгириҳои Ҳукумати кишвар бо ҳисси баланди ватандӯстиву хештаншиносӣ аз пайи омӯзиши донишҳои муосир ва забонҳои хориҷӣ шуда, саҳми худро дар рушд ва муаррифии кишвари соҳибистиқлоламон гузоранд.

Имрӯз дар Литсейи касбии техникии нақлиёти автомобилии шаҳри Душанбе бо ташаббуси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон даври ниҳоии Озмуни ҷумҳуриявии «Малакаи касбӣ» оғоз гардид.

Дар маросими ититоҳи чорабинӣ муовинони раиси Кумита Давлатзода Баҳрулло Раҳмон, Ализода Алишер Ҳикматулло, роҳбарону омӯзгорони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ ва иштирокчиёни озмун иштирок намуданд.

Даври ниҳоии озмунро Давлатзода Баҳрулло Раҳмон, муовини якуми раиси Кумита, ифтитоҳ намуда, иброз дошт, ки озмуни ҷумҳуриявии «Малакаи касбӣ» дар доираи дастуру ҳидоятҳои Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мавриди соҳибкасб гардонидани аҳолии мамлакат, ки дар маркази таваҷҷуҳи роҳбарияти Кумита қарор дорад, гузаронида мешавад, зеро дар ҷаҳони муосир бе доштани ҳунар ва ё ихтисоси мувофиқ шахс наметавонад мавқеи худро дар ҷомеа пайдо кунад ва рӯзу рӯзгорашро пеш барад.

“Озмуни мазкур бо ташаббуси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ байни хонандагони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ аз рӯйи ихтисосҳои барқчӣ оид ба таъмири қисмҳои барқии мошин, челонгар оид ба таъмири муҳаррики мошин, кафшергари барқию газӣ, ҳисобдор бо донистани компютер, системаи компютерӣ ва интернет-технология, дуредгар, дӯзанда, монтёри барқӣ оид ба таъмир ва хизматрасонии таҷҳизоти барқӣ, тракторчӣ-мошинисти истеҳсолоти кишоварзӣ ва челонгар оид ба тайёр намудани ҷузъҳо ва қисмҳои техникӣ-санитарӣ гузаронида мешавад”, - гуфт муовини якуми раис.

Зикр гардид, ки давлат ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади фардои дурахшони наврасону ҷавонон ва тамоми шаҳрвандони кишвар барои омӯзонидани касбҳои коргарӣ ба онҳо пайваста тадбир меандешад. Бо назардошти гузариш ба низоми байналмилалӣ ва дар ин замина баланд бардоштани сифати таҳсил озмуни мазкур миёни хонандагони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ гузаронида мешавад.

Таъкид шуд, ки мақсади асосии гузаронидани озмун такмили донишҳои назариявӣ ва амалӣ, инкишофи шавқу завқи хонандагон ба корҳои эҷодӣ, тарғиби касбҳои коргарӣ, фароҳам овардани шароити муносиб барои рушди малакаи касбии хонандагон ва тақвияти тафаккури техникии онҳо мебошад.

Иттилоъ дода шуд, ки озмуни мазкур аз ду давр иборат буда, даври якуми он миёни хонандагони ҳамаи минтақаҳо аз рӯи 15 ихтисос, аз ҷумла системаи компютерӣ ва интернет-технология, челонгар оид ба таъмири муҳаррики автомобил, тракторчӣ-мошинисти истеҳсолоти кишоварзӣ, монтёри барқӣ оид ба таъмир ва хизматрасонии таҷҳизотҳои барқӣ, барқчӣ оид ба таъмири қисмҳои барқии автомобил, дӯзанда, ҳисобдор бо донистани компютер доир шуд. Дар даври якуми озмун аз рӯи 15 ихтисос беш аз 1150 нафар хонанда аз муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбии ҳамаи шаҳру ноҳияҳои мамлакат бо супоридани тест аз рӯи фанни таълимӣ ва нишон додани маҳорат аз рӯи ихтисос иштирок карданд. Аз ин теъдод 250 нафар ба даври ҷумҳуриявӣ роҳхат гирифтан.

Озмун рӯзҳои 26-27 майи соли равон дар муассисаҳои таълимии Литсейи касбии техникии нақлиёти автомобилии шаҳри Душанбе, Литсейи касбии техникии сохтмони шаҳри Душанбе ва Литсейи касбии политехникии шаҳри Душанбе баргузор гардида, маросими ҷамъбасти он дар Боғи фарҳангӣ - фароғатии ба номи Садриддин Айнӣ ба нақша гирифта шудааст. Дар маросими ҷамъбаст ба ғолибони ҷойҳои 1, 2 ва 3 аз рӯи 15 номинатсия медал, диплом ва туҳфаҳои хотиравӣ ва ба роҳбарони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбие, ки дар баргузории озмун саҳми назаррас доштанд, «Сипоснома»-и Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ тақдим мегардад.

Бояд гуфт, ки озмуни мазкур соли дуюм аст, ки бо мақсади инкишофи шавқу завқи хонандагон, дар амал истифода намудани донишҳои назариявӣ, тақвияти кӯшиши онҳо ба корҳои эҷодӣ, тарғиби интихоби касб, фароҳам овардани шароити муносиб барои дарёфти хонандагони лаёқатманд, тақвияти тафаккури техникии онҳо ва рушди малакаи касбӣ байни хонандагони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ гузаронида мешавад.

Дар Коллеҷи техникию омӯзгории ноҳияи Рӯдакӣ бахшида ба Рӯзи ҷаҳонии футбол майдончаи футболи хурд ифтитоҳ гардид.

Дар маросими ифтитоҳи майдончаи варзишӣ раиси ноҳияи Рӯдакӣ Абдуғаффор Ҳикматуллозода, муовини аввали раиси Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезии Ҷумҳурии Тоҷикистон – намояндаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ноҳияи Рӯдакӣ Диловар Пирзода, Хоҷазода Даврон, директори коллеҷ ваомӯзгону кормандони муассисаи таълимӣ иштирок намуданд.

Майдончаи мазкур дар доираи корҳои ободониву созандагӣ ба муносибати 35-солагии Истиқлоли давлатӣ аз ҷониби Ҷамоати шаҳраки Сомониён сохта шуда, ҳамчун туҳфаи ҷашнӣ дар Рӯзи ҷаҳонии футбол ба донишҷӯён ва омӯзгорони Коллеҷи техникию омӯзгории ноҳия тақдим гардид.

Сохтмони чунин иншооти варзишӣ на танҳо шароити беҳтар барои рушди тарбияи ҷисмонӣ ва тарзи ҳаёти солим фароҳам меорад, балки ба ҷалби бештари ҷавонон ба варзиш, хусусан футбол, мусоидат менамояд.

Зимни суханронӣ раиси ноҳия иброз дошт, ки бо дастгирӣ ва роҳнамоии Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва сиёсати созандаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон солҳои охир дар ҳама гӯшаву канори кишвар чунин иншоотҳои варзишӣ бунёд гардида истодааст, ки ҳадафи онҳо солимгардонии ҷомеа ва рушди неруи зеҳниву ҷисмонии насли наврасу ҷавон мебошад.

Баъди маросими ифтитоҳ, нахустин бозии дӯстона миёни омӯзгорону донишҷӯёни Коллеҷ баргузор гардид, ки фазои ҷашниро боз ҳам шукӯҳмандтар сохт.

Дар Коллеҷи технологии шаҳри Душанбе маросими ҷамъбастии мусобиқаи футболи хурд барои дарёфти “Ҷоми Раиси Кумита” миёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки бо ташаббуси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касби назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади таҷлили "Рӯзи ҷаҳонии футбол”, ки бо пешниҳоди Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи - Марказӣ (CAFA) ва Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон муҳтарам Рустами Эмомалӣ 25 май Рӯзи ҷаҳони футбол эълон гардидааст баргузор гардид.

Дар маросими ҷамъбастии мусобиқаи мазкур, Давлатзода Баҳрулло Раҳмон, муовини якуми Раиси Кумита, Ализода Алишер, муовини Раиси Кумита, директорони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, омӯзгорон, донишҷӯёну хонандагон иштирок ва суханронӣ намуданд.

Чорабиниро Давлатзода Баҳрулло, ифтитоҳ намуда, имброз дошт, ки Имрӯз дар доираи сиёсати варзишпарваронаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва дастгириҳои бевоситаи Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон, Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA), Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба миллати тоҷик муяссар гардид, ки дар самти варзиш ба муваффақиятҳои назаррас ноил гардад.

Қабул гардидани пешниҳод оид ба Рӯзи ҷаҳонии футбол дар Созмони Милали Муттаҳид бори дигар эътирофи ҷомеаи ҷаҳонӣ аз иқдомоти намунавии муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар тарғиби тарзи ҳаёти солим ва густариши ҳамкориҳои байналмилалии варзишӣ хабар дод. Ин ташаббуси башардӯстона ҷомеаи ҷаҳонро ба олами футбол боз ҳам наздик намуда, ба рушду оммавигардонии футбол нақши беназир мегузорад.

Таъкид гардид, ки Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон соли дуюм аст, ки дар пайравӣ аз ин ташаббус миёни хонандагону донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии мамлакат мусобиқаи варзишӣ аз рӯи намуди футболи хурдро барои дарёфти “Ҷоми раиси Кумита” баргузор менамояд.

Имсол мусобиқа дар 3 давр баргузор гардида, дар зинаи аввал хонандагону донишҷӯёни беш аз 100 муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ байни ҳам рақобат карданд. Аз миёни онҳо дастаи беҳтарин ҳамчун тими муассиса ба даври минтақавӣ роҳхат гирифта 50 даста дар минтақа миёни ҳам рақобат намуда, дар натиҷа 24 дастаи беҳтарин ба даври ҷумҳуриявии мусобиқа роҳ ёфтанд ва давоми 2 рӯз миёни ҳам рақобат карданд. Баъди бозиҳои ҷолибу зебо ғолибони 3 зинаи ифтихорӣ миёни хонандагони муассисаиҳои ттаҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ муайян гардида дар вазъияти тантанавӣ қадрдонӣ гардиданд.

Маврид ба зикр аст, ки дар даври дуюми мусобиқа, ки аз 3 май то 20 май дар минтақаҳои Кӯлоб, Бохтар, Хуҷанд, Истаравшан, Ҳисор, Рашт ва шаҳри Душанбе баргузор гардида, танҳо ғолибони ҷои якум ва дуюм ба даври ҷумҳуриявии мусобиқа роҳ ёфтанд.

Мақсади он тарғибу ташвиқи футбол дар байни омӯзгорону кормандон ва донишҷӯёну хонандагони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, инчунин муайян кардани чеҳраҳои нави варзишгарон аз намуди бозии футбол ва ҷалби беҳтаринҳо ба дастаи Кумита мебошад.

Ғолибон миёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоии касбӣ:

1.Литсейи касби техникии саноати кишоварзии шаҳри Кӯлоб ҷойи аввал,

2.Литсейи касбии техникии шаҳри Ваҳдат ҷойи 2-юм

3.Литсейи касбии махсуси маъюбони шаҳри Душанбе ҷойи 3 -юм

Ғолибон миёни муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ:

1.Коллеҷи тиббии шаҳри Ҳисор ҷойи аввал

2. Коллеҷи тибби ғайридавлатии ноҳияи Рӯдакӣ ҷойи 2-юм

3.Коллеҷи тиббии ноҳияи Фархор, Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ, Коллеҷи технологии шаҳри Душанбе ҷойи 3-юм

Дар вазъияти тантанавӣ ба ғолибон Диплом, “Ҷоми Раиси Кумита” Сипоснома ва туҳфаҳои хотиравии Кумитаи оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон тақдим карда шуд.

Имрӯз дар Коллеҷи технологии шаҳри Душанбе маросими ҷамъбасти мусобиқаи варзишии волейбол, ки бо ташаббуси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бахшида ба Рӯзи ҷавонон миёни донишҷӯдухтарони муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ ва кормандону омӯзгорони муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбии шаҳри Душанбе барои дарёфти “Ҷоми Раиси Кумита”эълон шуда буд, ҷамъбаст гардид.

Дар маросими ҷамъбасти мусобиқа Давлатзода Баҳрулло Раҳмон, муовини якуми раиси Кумита иштирок ва суханронӣ кард. Ба зикри ӯ, волейбол дар шумори бозиҳои варзишии маъмулу густаришёфтаи ҷаҳон буда, имрӯз ба ин намуди варзиш дар кишвари мо таваҷҷуҳ доранд ва сафи ҳаводорону варзишгарони он пайваста меафзояд.

«Мақсади асосӣ аз амалӣ намудани иқдоми мазкур тарғиби тарзи ҳаёти солим, ҷалби хонандагону донишҷӯён ва кормандону омӯзгорон ба машғулиятҳои тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш, ташвиқи васеи бозии волейбол дар байни аҳолии кишвар, таъмини бевоситаи иҷрои «Барномаи рушди волейбол дар Ҷумҳурии Тоҷикистон” ва муайян намудани беҳтарин дастаи волейболбозони сохторҳои Кумита маҳсуб меёбад», - иброз дошт Баҳрулло Давлатзода.

Бояд гуфт, ки мусобиқаи мазкур дар 2 давр, муассисавӣ ва минтақавӣ баргузор гардида, даври сеюми он аз 22 то 24 май дар шаҳри Душанбе доир гардид.

Дар даври ниҳоии мусобиқаи мазкур дар миёни муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбӣ донишҷӯёни Коллеҷи тиббии шаҳри Бохтар сазовори ҷойи 1, Коллеҷи тиббии шаҳри Хуҷанд ба номи Ю.Б. Исҳоқӣ барандаи мақоми 2, Коллеҷи тиббии шаҳри Истаравшан ва Коллеҷи тиббии шаҳри Гулистон сазовори мақоми 3-юм шуданд.

Дар миёни кормандону омӯзгорони муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбии шаҳри Душанбе намояндагони Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ сазовори мақоми 1-ум, Коллеҷи техникӣ соҳиби зинаи 2 ва Коллеҷи куҳии ба номи С. Юсупова барандаи ҷойи 3-юм гардиданд.

Ғолибон дар вазъияти тантанавӣ ҷом, медал, туҳфаҳои хотиравӣ ва ифтихорномаи Кумита қадрдонӣ карда шуданд.

Зикр гардид, ки ҳадаф аз баргузор намудани мусобиқаи мазкур миёни донишҷӯдухтарон баланд бардоштани ҳисси зебоипарастӣ, ватандӯстиву хештаншиносӣ буда, баргузор намудани мусобиқаҳои варзишӣ барои обутоби бадан хеле мусоид мебошад.

Мавриди зикр аст, ки бо ташаббуси Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мусобиқаҳои гуногуни варзишӣ миёни хонандагон, донишҷӯён ва омӯзгорону кормандон пайваста ба роҳ монда мешаванд.

Имрӯз мардуми созандаи тоҷик дар арафаи таҷлили яке аз санаҳои муҳими замони соҳибистиқлолии кишвари маҳбубамон-таҷлили Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон қарор доранд.

Ба ифтихори ин ҷашн, кулли донишҷӯён ва ҷавонони кишварро ба муносибати “Рӯзи ҷавонон” самимона табрик гуфта, барояшон хушбахтию сарфарозӣ, муваффақиятҳои касбиву эҷодӣ, рӯзгори неку осуда, хонаи обод ва сарбаландиро таманно дорем.

Дар замони соҳибистиқлолии кишвар таваҷҷӯҳи давлату ҳукумат, бахусус Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои баланд бардоштани сиёсати давлатии ҷавонон равона гардида, имрӯз фаъолият ва саҳми онҳо дар пешбурди соҳаҳои мухталифи хоҷагии халқ бараъло эҳсос мегардад.

Воқеан имрӯз ҷавонони мо ҳамчун нерӯи бузурги бунёдгару созандаи мамлакат эътироф гардидаанд. Аз ин лиҳоз, Ҳукумати мамлакат ҳалли мушкилоту масъалаҳои ҳаёти наврасону ҷавононро самти стратегӣ ва афзалиятноки сиёсати иҷтимоии давлат эълон намудааст.

Боиси ифтихору сарфарозии аҳли ҷавонони мамлакат аст, ки сарвари маҳбуби кишварамон Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ҷавонон ғамхории доимӣ намуда, ҷавононро ҳамчун нерӯи бузург дар пиёда намудани ҳадафҳои давлату Ҳукумат аз қувваву иқтидори онҳо васеъ истифода менамоянд.

Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми ироагадидаи худ ба Маҷлиси Олии мамлакат дар соли 2024 қайд доштанд, ки “Мо аз ҷавонони кишвар умеди бузург дорем, ташаббусҳои созандаашонро минбаъд низ ҳамаҷониба дастгирӣ мекунем ва аз фаъолияти онҳо ба хотири рушду таҳкими давлатдории миллиамон ҳамеша қадрдонӣ менамоем"

Барои дастгирӣ ва ҳавасмандгардонии ҷавонони соҳибистеъдод, ташкили стипендияҳои президентӣ ва номӣ, квотаи президентӣ, стипендияи байналмилалии президентии «Дурахшандагон», грантҳои Ҳукумати Тоҷикистон дар самти тарбияи ватанпарастии ҷавонон, ҷоизаи ба номи Исмоили Сомонӣ барои олимони ҷавон, таъмини оилаҳои ҷавон бо манзил ва қитъаи замин муқаррар карда шуда, сол аз сол ҷалби ҷавонони лаёқатманд ба идоракунии давлатӣ ва пешбарии онҳо ба вазифаҳои роҳбарикунанда афзуда истодааст, ки ҳамаи ин иқдомот ҳамчун далели ғамхориҳои пайвастаи давлат ва Ҳукумати мамлакат арзёбӣ мегарданд.

Имрӯз ҷавонони кишвар бо рӯҳбаландиву ғайрати тоза дар тамоми самтҳои хоҷагии халқ софдилона фаъолият бурда, дар ҳамаи чорабиниҳову маъракаҳои гуногуни сиёсиву иқтисодӣ, фарҳангиву иҷтимоӣ ва маърифативу варзишӣ саҳми назаррас ва нақши боризи худро гузошта истодаанд.

Коллеҷи тиббии шаҳри Хуҷанд ба номи Ю.Б.Исҳоқӣ дар қатори дигар муассисаҳои таълимӣ дар татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон саҳми назаррас дошта сиёсати муваффақона ва ҷавонпарваронаи Роҳбарияти кишвар ва Ҳукумати мамлакатро дар самти татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон идома дода барои фароҳам овардани шароити мусоид барои рушди ҷавонон аз тамоми имкониятҳо истифода мебарад.

Ҷавонони муассиса имрӯз иқдому ташаббусҳои Пешвои муаззами миллатро даастгирӣ намуда дар ҳаёти сиёсиву иҷтимоӣ ва фарҳангию варзишии шаҳру вилоят ва ҷумҳурӣ фаъолона ширкат меварзанд

Ҷавонон умеду орзуи ҷомеа, татбиқкунандаи нақшаву ниятҳои неки насли калонсол ва ормонҳои ҳазорсолаи миллати қадимаи тоҷик мебошанд ва вазифадоранд, ки ин масъулияти бузургро содиқонаву софдилона иҷро намоянд. Зеро ояндаи Тоҷикистон маҳз дар дасти ин насли бунёдкор буда, тараққиёти минбаъдаи кишвари маҳбубамон, ки асосҳои мустаҳками он имрӯзҳо гузошта мешаванд ва таҳкими мақоми он дар ҷомеаи мутамаддини башарӣ аз саҳми фаъолонаи ҷавонон дар ҳаёти иқтисодӣ ва сиёсиву ҷамъиятии мамлакат вобаста мебошад.

Амирҷон НУРЗОДА, директори Коллеҷи тиббии шаҳри Хуҷанд ба номи Ю.Б.Исҳоқӣ

 «Ҷавонон бояд сабақҳои Истиқлолиятро ҳаматарафа омӯзанд, аз сиёсати имрӯз огоҳ бошанд, таърихи гузаштаву ҳозираи халқи худро гаштаву баргашта варақ зананд ва аз Ватан, миллат, забон ва фарҳанги худ ифтихор намоянд».

Эмомалӣ РАҲМОН

Дар ҳар давру замон ҷавонон пешбаранда ва бунёдгузори ҷомеаи ҷаҳонӣ ва давлат буда, ободию осудагӣ ва пешрафти ин ё он ҷомеа дар дасти онҳо мебошад ва давлат ба чунин ҷавонони ободкору озодандеш ниёз дорад. Дар баробари ин кишвари азизи мо, махсусан, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷавононро нерӯи тозаи миллат ва пешбарандаи давлат дониста, ояндаи давлату миллатро ба дасти онҳо супоридааст ва борҳо таъқид менамояд, ки «Ҷавонон нерӯи тозаи миллат буда, ояндаи давлат дар дасти онҳост».

Ҳамасола дар тамоми шаҳру ноҳияҳои манотиқи кишварамон 23- май ҳамчун «Рӯзи Ҷавонон» ҷашн гирифта мешавад. Ҳадафи гузаронидани чунин ҷашнҳои сиёсӣ ҷавононро дар рӯҳияи ватандӯстию хештаншиносӣ тарбия намудан буда, дар қалби онҳо бедор кардани муҳаббати Ватан, арҷ гузоштан ба арзишҳои миллӣ ва худшиносиву худогоҳии ҷавонон мебошад. Рӯзи ҷавонон ҳамасола дар кишвари азизамон бо як шукӯҳу шаҳомати хоса таҷлил мегардад.

Ба ин муносибат имрӯз дар кохи фарҳанги шаҳри Ҳисор ба ифтихори “Рӯзи ҷавонон” чорабинии фарҳангӣ бо фарогирии доираи васеи кормандону таълимгирандагони муассисаҳои таълимӣ ташкил ва баргузор мегардад.

Умед бар он дорем, ки гузаронидани чунин ҷашнҳо барои куллӣ ҷавонон дарси тарбиявии ватандӯстӣ ва эҳтироми арзишҳои миллии Ватан буда, дар қалби онҳо тухми дӯстию рафоқат, адолату некӯкорӣ нисбати Ватан - Модарро мекорад.

Мо, бо истифода аз дастоварҳои истиқлолияту ваҳдати миллӣ ва дасгирии бевоситаи сарвари маҳбуби кишвар, муҳтарам, Эмомалӣ Раҳмон ин ҷашни муқаддасро ба кулли мардуми шарифи кишвар самимона табрику муборакбод намуда, ба мардуми шарафманди Тоҷикистон саломатӣ, саодати рӯзгор, осмони соф ва тамоми хушиҳову хубиҳои зиндагиро орзумандем.

Ҷамила Давлатзода - директори Коллеҷи омӯзгории шаҳри Ҳисор, доктори илмҳои педагогӣ

Ҳамасола дар саросари ҷаҳон 15-уми май ҳамчун Рӯзи байналмилалии оила таҷлил мегардад. Ин сана аз соли 1993 бо ташаббуси Созмони Милали Муттаҳид ҷорӣ гардида, ҳадафи он баланд бардоштани мақоми оила дар ҷомеа ва зеҳннок гардондани аҳамияти тарбияи фарзанд дар муҳити солим мебошад.

Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мавриди оила чунин мефармоянд: «Оила – як ҷузъи муҳими ҷомеа ва асоси давлат аст. Солимии оила – кафили солимии ҷомеа мебошад.» Ин гуфтаҳо ба мо таъкид мекунанд, ки оила танҳо як гурӯҳи шахсони ба ҳам хешутабор набуда, балки муҳити аввалини тарбия, инсонсозӣ ва ахлоқомӯзӣ мебошад.

Дар муҳити хонаводагӣ шахс дарсҳои аввалини муҳаббат, меҳрубонӣ, эҳтиром, ҳамдигарфаҳмӣ ва масъулиятро меомӯзад. Модару падар бо рафтору гуфтор ва амалҳои худ фарзандонро ба роҳи дуруст раҳнамоӣ мекунанд. Оила чун муҳити табиии инкишофи шахсияти инсон, бояд аз ҳар ҷиҳат солим бошад: муҳаббат, фаҳмиш, эҳтиром, дастгирӣ ва таҳаммул бояд асоси зиндагии хонаводагӣ гарданд.

Имрӯзҳо дар ҷомеаи мо, бахусус дар замони ҷаҳонишавӣ ва таҳдидҳои гуногун, эҳтиёҷ ба тарбияи солими фарзандон дар муҳити оилавӣ бештар эҳсос мешавад. Волидайн вазифадоранд, ки на танҳо эҳтиёҷоти моддии фарзандонро таъмин намоянд, балки пеш аз ҳама ба тарбияи маънавӣ ва ахлоқии онҳо диққати ҷиддӣ диҳанд.

Ҷомеаи солим аз оилаи солим оғоз меёбад. Агар мо хоҳем, ки дар ҷомеа сулҳу субот, ахлоқи ҳамида ва муносибатҳои инсонӣ ҳукмфармо бошанд, бояд аз муҳити оила корро оғоз кунем. Қадр намудани волидон, эҳтироми зану шавҳар, муҳаббат ба фарзандон ва ғамхорӣ ба пиронсолон нишонаи фарҳанги волои оиладорӣ аст.

Воқеан ҳам, маҳз аз муҳити хонавода шохаҳои инсоният – ахлоқ, меҳру муҳаббат, сабру таҳаммул ва масъулият ба ҷомеа сарчашма мегиранд. Дар ин рӯзҳои пур аз меҳру самимият, ки Рӯзи байналмилалии оила ҷашн гирифта мешавад, бо камоли эҳтиром мехоҳам чанд сухан дар васфи модари азизам баён намоям.

Ман, духтари хонадони Раҳимовҳо, бо ифтихор мегӯям, ки модарам Раҳимова Муътабархон яке аз чеҳраҳои шинохтаи фарҳанги оиладорӣ дар шаҳри Хуҷанд маҳсуб мешавад. Волидонам наздик 50 сол мешавад, пайванди муқаддаси хонадориро бастаанд. Модари азизам то имрӯз намунаи зани асил, ҳамсари содиқ ва модари меҳрубонанд.

Дар тамоми солҳои зиндагии муштарак модари мо бо ҷиддият ва меҳрубонӣ талош намудаанд, ки муҳити хонадон солим, самимӣ ва саршор аз муҳаббат бошад. Ӯ ба мо – духтаронаш, аз овони кӯдакӣ маърифати хонаводагӣ, сирру асрори кадбонуӣ ва санъати меҳмондориро ёд дод. Меҳрубонӣ бо наздикон, дастархонороии зебо ва ҳунари пухтупаз бароямон дарси ҳаёт гардиданд. Модар мегуфтанд: «Касе ки рӯзгордориро дар хонаи падар ёд гирад, дар зиндагии оилавӣ сарсону саргардон намешавад».

Модари мо ба хондан ва соҳибилм шудани фарзандон аҳамияти хос медоданд. Ҳоло ҳамаи фарзандонашон – духтарон, писар ва ҳатто келин соҳиби касбу кори муносиб ҳастанд. Ин ғамхории модар буд, ки моро ба зинаҳои муваффақият раҳнамоӣ кард.

Таъкид кардан ба маврид аст, ки мо 4 фарзандем ва ҳоло волидонамон дар атрофи 11 набераву 3 абера камоли пирӣ меронанд. Ӯ на танҳо барои фарзандон, балки барои тамоми аҳли хонавода ва ҳамсоягону наздикон шахси намунавӣ аст. Анъанаи бузурги кӯмак ба мардум, ки аз хусуру хушдоманашон ба мерос мондааст, то имрӯз идома меёбад. Модару падари мо дар рӯзҳои шодӣ ва ғам бо аҳли маҳаллаанд – бо сухани ширин, бо дастгирии самимӣ ва бо қалби бузург.

Ман бо ифтихор мегӯям, ки модари мо на танҳо модар, балки раҳнамо, мураббӣ ва такягоҳи хонаводаанд. Падарам Рахимов Файзуллоҷон низ намунаи олии инсонанд, ки дар тарбияи мо муваффақ шудаанд ва сирри саодатмандиро медонанду ба мо низ меомӯзанд.

Заррина ЁҚУБОВА,

омӯзгори Литсейи касбии техникии сохтмони шаҳри Хуҷанд

Дар маҷмааи варзишии Кумитаи андоз даври ниҳоии футболи хурд барои дарёфтӣ “Ҷоми Раиси Кумита”, ки бахшида ба Рӯзи ҷаҳонии футбол миёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ эълон гардида буд оғоз гардид.

Дар рафти ифтитоҳи мусобиқаи мазкур, Давлатзода Баҳрулло Раҳмон, муовини якуми Раиси Кумита, Ализода Алишер Ҳикматулло, муовини Раиси Кумита, директорони муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, омӯзгорону донишҷӯён ва иштирокчиёни даврии ниҳоии мусобиқаи мазкур иштирок намуданд.

Чорабини бо садо додани Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оғоз гардид.

Давлатзода Баҳрулло, чорабиниро оғоз намуда, иброз дошт, ки футбол яке аз намудҳои машҳуртарини варзиш ба ҳисоб рафта, асоси пойдории дӯстӣ ва сулҳу субот дониста шуда, дар самти ташаккули тарзи ҳаёти солим нақши муҳим мебозад.

“Саннаи 7 май Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид қатънома дар бораи 25 май эълон намудани Рӯзи ҷаҳонии футболро, ки аз ҷониби Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA), Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон муҳтарам Рустами Эмомалӣ пешниҳод гардида буд, қабул кард. Ин бори дигар шаҳодат аз он медиҳад, ки дар кишвари мо варзиш, махсусан бозии футбол рушд карда, имрӯз футболбозони тоҷик дар дастаҳоҳои пешгоми дунё бозӣ мекунанд”, - гуфт муовини якуми Раиси Кумита.

Қайд гардид, ки мусобиқаи мазкур соли дуюм аст бо сарпарастии Кумита оид ба таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронида шуда, мақсади он ташвиқу тарғиби футбол дар байни хонандагон ва донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ, муайян кардани чеҳраҳои нави варзишгарон аз намуди бозии футбол ва интихоби варзишгарони беҳтарин барои дастаи яккачини Кумита аст.

Маврид ба зикр аст, ки мусобиқа дар 3 давр баргузор гардида, дар зинаи аввал хонандагону донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ байни ҳам рақобат карда, Аз миёни онҳо дастаи беҳтарин ҳамчун тими муассиса ба даври минтақавӣ роҳхат гирифт.

Дар даври дуюми мусобиқа, ки аз 3 май то 20 май дар минтақаҳои Кӯлоб, Бохтар, Хуҷанд, Истаравшан, Ҳисор, Рашт ва шаҳри Душанбе баргузор гардид, дастаҳои муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ дар алоҳидагӣ рақобат карда, дастаҳои беҳтарин аз ҳар як минтақа ба даври ҷумҳуриявии мусобиқа роҳ ёфтанд.

Бояд ёдовар шуд, ки дар даври дуюми мусобиқа 100 даст аз ҳисоби муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбӣ иштирок намуда, ба даври ҷумҳуриявӣ 24 даста роҳ ёфтанд, ки миёни ҳам рақобат хоҳанд кард.

Бозии мазкур то 24 майи соли 2025 идома ёфта дар ҷамъбасти мусобиқа беҳтаринҳо бо туҳфаҳои хотиравӣ ва Сипосномаву Ифтихорномаи Кумита сарфароз мегарданд.

“Мо барои тарбияи кадрҳои ояндасози мамлакатамон тамоми шароитҳои заруриро муҳайё карда, доир ба интихоби ҷавонони дар ҳақиқат донишманду ояндадор ҳамаи чораҳои дахлдорро андешида истодаем”.

Эмомалӣ Раҳмон

Давлати мо, яке аз кишварҳои аз лиҳози шумораи аҳолӣ ҷавонтарин ( 70% аҳолиро шахсони то 30 сола) дар дунё ба шумор рафта, аксарияти аҳолии онро ҷавонон ташкил медиҳанд. Дар ҷомеаи имрӯза дар соҳаҳои мухталифи иқтисоди миллӣ мавқеи ҷавонон хеле муҳим аст. Ин қишри ҷомеа дорои афкори тозаю нав, неруи муҳими пешбарандаи иқтисод буда, истифодаи васеи технологияи муосирро дар истеҳсолот метавонад ба хубӣ таъмин созад.

Қайд кардан ба маврид аст, ки маҳз бо ташаббуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми соли 2016 ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2017 – ро “Соли ҷавонон” эълон намуданд. Аз ҷумла дар Паём чунин омадааст: “Татбиқи босамари сиёсати давлатии ҷавонон аз рӯзҳои нахустини соҳибистиқлолӣ дар меҳвари фаъолияти Ҳукумати Тоҷикистон қарор дорад.

Аксарияти аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистонро ҷавонон ташкил медиҳанд, ки онҳо давомдиҳандаи фаъолияти насли калонсол, неруи созанда ва иқтидори воқеъии пешрафти ҷомеа, хулоса ояндаи миллат ва давлат мебошанд”.

Ташаббус гардидани ин иқдоми наҷиб агар аз як тараф ба рукнҳои иҷтимоӣ – демографӣ ва сиёсӣ – стратегӣ рабт дошта бошад, аз тарафи дигар ҷанбаи таърихӣ дорад. Зеро насли ҷавони кишвар аз рӯзҳои аввали мустақилияти кишвар дар бунёди давлати соҳибистиқлол, демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявӣ бо ташаккул ва амалӣ намудани самти махсуси фаъолият - сиёсати давлатии ҷавонон давра ба давра ҳамқадами Ҳукумати кишвар буданду ҳастанд. Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи ҷавонон асосҳои ташкилӣ, ҳуқуқӣ, иҷтимоию иқтисодии тарбия, ташаккул ва камолоти ҷавононро муқаррар намуда, принсипҳо ва тадбирҳои татбиқи сиёсати давлат дар маҷмуъ як санади мукаммалест, ки барои дастёбӣ бо роҳу усулҳои муосир дар самти беҳдошти иқтисодию иҷтимоӣ, маориф, фарҳанг, тандурустӣ, баланд бардоштани сатҳи маънавиёти ҷавонон ниҳоят зарур аст.

Имрӯзҳо дар тамоми соҳаҳои иқтисоди миллии мамлакат, инчунин дар сафҳои Қувваҳои Мусаллаҳ ҷавонони бонангу номус содиқона адои хизмат доранд ва дар рушду пешрафти мамлакат ҳиссаи назаррас мегузонанд. Ҳукумати Тоҷикистон ташаббусу пешниҳодҳои созандаи ҷавононро ҳамеша дастгирӣ намуда, барои амалӣ гардидани онҳо имконият фароҳам меорад. Тавре, ки Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пайваста таъкид менамоянд “Ҷавонон қувваи бузург, неруи созанда ва ояндаи миллатанд”.

Аз лаҳзаи нахустини фаъолият ҳамчун Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ҷавонон аҳамияти калон зоҳир карда, барои сафарбар намудани онҳо ба роҳи созанда ва бунёдкорона кўшиш менамуданд. Зеро ояндаи сарзамине, ки эшон бо як мушкилоти азим аз вартаи ҳалокат раҳоӣ бахшиданд дар дасти ҷавонон мебошад ва барои ҳамин ононро дар руҳияи меҳанпарастӣ, худшиносӣ, ҳуввияти миллӣ тарбият менамоянд.

Ҷавонон идомадиҳандаи суннатҳои таърихиву фарҳангии қадимии миллати худ, сарчашмаи ташаббусҳои бузург, манбаи ғояҳои нав, эҷодкори тақдири имрӯзу ояндаи Тоҷикистони соҳибистиқлол мебошанд. Акнун моро мебояд, ки ба қадри ҳамин сулҳу салоҳ, оромию осоиштагӣ ва ваҳдату ягонагӣ бирасем. Ғамхории Пешвои миллат нисбат ба мо, ҷавонон рӯз аз рӯз зиёд гардида истодааст. Шароитҳои беҳтарин дар ҳар як самти ҷомеа, ба монанди тандурустиву маориф, донишгоҳу донишкадаҳо ва омӯзишгоҳҳову коллеҷҳо фароҳам оварда шудааст. Ҷавонон имкон доранд, ки дар донишгоҳҳои олии мамлакат ва ё дар хориҷ таҳсили илм намоянд.

Инчунин бо дастгирии бевоситаи Пешвои миллат Маркази миллии тестӣ ба истифода дода шуд ва Роҳбари давлат дар ин маврид таъкид намудаанд, ки “Мо барои тарбияи мутахассисони ояндасози мамлакатамон тамоми шароитҳои заруриро муҳайё карда, доир ба интихоби ҷавонони дар ҳақиқат донишманду ояндадор ҳамаи чораҳои дахлдорро андешида истодаем”.

Дар чунин шароит давлат ва Ҳукумати Тоҷикистон масъалаҳои дар низоми таҳсилот ҷорӣ намудани меъёрҳои муосири таълиму тарбия, тайёр кардани мутахассисони баландихтисосу соҳибмаърифат ва ҷавобгӯй ба талаботи бозори меҳнати дохиливу хориҷиро ҷавҳари асосии сиёсати худ эълон карда, барои амали гардонидани нақшаҳои неку созанда дар ин самт ҳамаи захираву имкониятҳоро сафарбар намудааст.

Бояд гуфт, ки бо дарназардошти бовариву эътимод ба ҷавонон Пешвои миллат заминаҳои мусоиди ҳуқуқии фаъолияти ҷавононро хеле хуб фароҳам овардаанд. Гувоҳи ин гуфтаҳо ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Кониститутсияи Тоҷикистон (22 майи соли 2016) ба ҷавонон ба хотири иштирок дар ҳаёти сиёсӣ ва идоракунии давлат имконияти васеътар фароҳам оварда шуд. Аз ҷумла, синни интихобот ба мансаби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, аъзои Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, таъин шудан ба вазифаи судяҳои Суди Кониститутсионӣ, Суди Олӣ, Суди Олии иқтисодӣ, судҳои вилоят ва шаҳру ноҳияҳо аз 35 ба 30 поён оварда шуда, синни интихоб ба вазифаи вакили Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 25 ба 30 боло бурда шуд. Муайян шудани меъёри ягона дар вазифаҳои олии се шохаи ҳокимият ба ҷавонон имкон фароҳам овард, ки президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳомӣ ва роҳнамои қишри ҷавонон буда, пайваста ба он ҳамчун ба як неруи созанда ва пешбаранда такя мекунанд, ки бахти баланди мо - ҷавонон мебошад.

Ҷавонони кишвар низ худро воқеан давомдиҳандагони ҳадафҳои олии кишвар пиндошта, мактаби бузурги ватандӯстии Пешвои миллатро сабақи бузурги зиндагӣ интихоб намуда, масъулияти бузурги таърихӣ ва қарзи пурифтихори фарзандии худро сарбаландона адо менамоянд ва барои рушду нумуи рӯзафзуни кишвар ҳамчун созандагони фардои Ватан ва пайравони асилу содиқи Пешвои миллат тадбирҳои судманд андешида, ҳамчун нерӯи пешбарандаю таккондиҳандаи ҷомеаи навини Тоҷикистон барои амалӣ намудани ҳадафҳои созандаю бунёдкорона фаъолияти хешро равона месозад.

Аъзамхон ГУЛМАТОВ, ассистенти кафедраи технологияи иттилоотӣ, ташхис ва табобати нурӣ Колеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ

Даҳсолаи сеюми асри 21 бо тамоми бурд ва ​ мувафақиятҳои бузургаш дар соҳаҳои гуногуни ҳаёти кишвар як гузашти таърихӣ маҳсуб меёбад. Дар нахуст анҷумани Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон 17-уми марти соли 1994 Пешвои миллат Эмомалӣ Раҳмон бо таҳлили вазъи сиёсӣ, иқтисодӣ-иҷтимоии кишвар ва пешомадҳои он ба нақши муҳими ҷавонон дар татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон ҷиҳати баланд бардоштани сатҳ ва сифати зиндагӣ, муҳаё намудани шароити муносиб ва кору фаъолият таъкид намуда буд:

“Ҳоло ба мо зарур аст, ки ҳамаи он чизи мусбатеро, ки дар соҳаи иқтисодиёт, фарҳангу маънавиёт аз даст додаем, аз нав барқарор намоем. Дар ин кор пеш аз ҳама ба ҷавонон такя мекунем”. Аз ҳамин маврид оғоз карда, давлату ҳукумат ба ҷавонон ҳамчун қувваи асосии пешбарандаи ҷамъият боварӣ ҳосил намуда, такягоҳи асосии худ шуморид.

Муносибатҳои сиёсиву иҷтимоӣ дар ҳаёти ҷавонон пеш аз ҳама инъикоси равшан ва воқеии худро дар фаъолияти табақаи ҷавонони кишвар пайдо мекунад. Зеро ҷавонон дар ҳама гуна муносибатҳои сиёсӣ зиёдтар аз қувваҳои дигари иҷтимоӣ таъсиргузор мебошанд.

Таҷрибаи солҳои аввали соҳибистиқлолии Тоҷикистон, истифодаи неруҳои мухталифи сиёсӣ ва гуруҳҳои алоҳида барои расидан ба ҳадафҳои сиёсии худ, ҳатто ҳизбҳои навтаъсиси сиёсӣ нақши ҷавононро дар амалӣ шудани ҳадафҳои сиёсӣ мушаххас менамояд. Дигаргуниҳои ҷомеа ба маънои томаш дар навбати аввал ба ҷавонон таъсири худро мерасонанд. Ин вобаста ба он аст, ки ҷавонон ҳассостарин табақаи аҳолӣ ба шумор мераванд ва аз зеҳну мавқеи дар ҷомеа доштаи онҳо қувваҳои сиёсӣ барои расидан ба мақсадҳои худ истифода кардани мешаванд.

Пайваста Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид менамоянд: «Ҷавонон қувваи бузург, нерӯи созанда ва ояндаи миллатанд». Аз ин ҷост, ки баъди ба даст овардани истиқлолияти давлатӣ Ҳукумати мамлакат сиёсати давлатии ҷавононро дар меҳвари асосии фаъолияти худ қарор дод. Ин омилҳо боис гаштанд, ки ҷавонон мавқеъ ва нақши худро дар ҳаёти сиёсии кишвар пайдо намоянд. Бояд зикр кард, ки аксари аҳолии кишварро ҷавонон ташкил намуда, ба ҳайси нерӯи пешбари ҷомеа дониста мешаванд. Ҷавонон яке аз захираҳои асосӣ дар роҳи рушди мақсадҳо маҳсуб ёфта, дар як вақт ба тағйиротҳои гуногуни иҷтимоӣ, инкишофи иқтисодӣ ва тараққиёти техникӣ метавонанд боис гарданд. Андешаҳои баланди эҷодӣ метавонад, ҳамчун муҳаррики доимо рушдёбандаи ҷомеа гардад. Нишондоҳои оморӣ муайян намуданд, ки сол то сол сафи хизматчиёни давлатию низомӣ аз ҳисоби ҷавонон ба маротиб зиёд гардида, ҷалб кардани ҷавонони болаёқат, ки дониш ва таҷрибаи ватанию хориҷӣ доранд ба вазифаҳои муҳими идоракунӣ дар ҳар як давлат таҷрибаи хуби байналмилалӣ аст. Зеро ҷавонон бо қувваи нав ва идеяи ҷадидашон метавонанд дар рушди кишвар саҳми калон гузошта, ғояву андешаҳои онҳо дар сатҳи Ҳукумати мамлакат қадр карда шуда, амалӣ шаванд.

Ҷавонон нерӯи созанда ва омили рушди устувори ҳаёти ҷамъият мебошанд. Ҷавонони созандаи мо аз таъриху давлати соҳибистиқлоли худ ифтихор намуда, барои ҳимояи урфу анъанаҳои миллӣ, баҳри устувории фарҳангу забони худ кушишҳои зиёд менамоянд. Сатҳи рушди ҳар як кишвар аз он вобаста аст, ки ҷавонон то кадом андоза дорои маърифати сиёсию фарҳангӣ ва ихтисосу дониши муосир буда, мақсаду вазифаҳои худро вобаста ба бунёди давлати демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявиро дарк намоянд.Пешвои миллат дар Паёми имсолаашон таъкид карданд, ки: «Ман ба ҷавонони кишвар барои дастгириашон аз сиёсати давлату Ҳукумат ва хизмати содиқонаашон минатдории самимӣ баён менамоям».

Имрӯз ҷавонони кишварро марҳилае иҳота кардааст, ки дар баробари фароҳам овардани шароити мусоид ҷиҳати худтакмилдиҳӣ ва инкишоф, як қатор мушкилотҳое низ садди роҳи онҳо гаштааст. Дар шароити муосир баъзан аз ҷомеаҳои ҷаҳониро ҳодисаҳои гуногуни динию мазҳабӣ фаро гирифта, равияҳое мебошанд, ки баҳри ноором кардани сулҳу субот дар кишвар, минтақа ва ҷаҳон сафарбар шуда, ба зеҳни мардум махсусан ҷавонон андешаҳои нодурустро бештар тавассути шабакаҳои иҷтимоӣ ворид месозанд.

Лозим аст, дар ин равандҳои пуртазоди ҷомеа зиракии сиёсии хешро аз даст надода, фирефтаи таблиғи ҳаракатҳои гуногуни ифротию терорристӣ нагардем.

Мо ҷавононро зарур аст, ки дастуру супоришҳои Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро сармашқи кору фаолияти худ қарор дода, барои боз ҳам рушду инкишофи ватани маҳбубамон кушиш намоем. Ҳисси баланди миллӣ, худшиносию ватандӯстӣ моро водор месозад, ки садоқати худро ба ин диёр нишон диҳем.

Ҷасур РАҲМОНОВ, директори Литсейи касбии техникии шаҳри Панҷакент

Ҷавонони имрӯзаи мо, яъне насли замони истиқлол аз наслҳои пешина бо савияи илму дониш, маърифату ҷаҳонбинӣ, сатҳи тафаккур ва одобу ахлоқ фарқи куллӣ доранд, ки ин ҳама боиси ифтихори мо мебошад.

Эмомалӣ Раҳмон

Ҷавонони Ватани соҳибистиқлоли мо нерӯи созандаи кишвар буда, нақши онҳо дар тараққиёти ҳамаи соҳаҳои ҳаёти давлат ва ҷомеа арзишманд ва назаррас мебошад.

Имрӯзҳо ҷавонони мо дар тамоми корхонаҳои бузурги кишвар дар соҳаҳои саноат, кишоварзӣ, илму маориф ва дигар бахшҳои иҷтимоии мамлакат содиқонаву софдилона меҳнат намуда, барои ободии Ватан иншоотҳои гуногуни хурду бузурги истеҳсоливу хизматрасонӣ бунёд менамоянд ва дар пешрафти Меҳани азизамон қарзи фарзандии худ ва рисолати шаҳрвандии хешро бо эҳсоси баланди инсондӯстиву ватандӯстӣ иҷро намуда истодаанд.

Ниёгони мо дар ойини ҷавонмардӣ хизмат ба Ватанро мояи ифтихори худ шуморида, ҳар як ваҷаб хоки Тоҷикистони азизро ҳифз мекарданд. Хушбахтона, ин рисолати ниёконро насли имрӯза низ муқаддас меҳисобанду анъанаҳои аҷдодиамонро сарбаландона идома бахшида, ба Ватан, муқаддасоти давлатӣ ва ҳимояи марзу буми кишвар содиқ будани худро дар амал собит месозанд. Онҳо зиракии сиёсиро аз даст намедиҳанд ва бар зидди ҳама гуна зуҳуроти номатлуб дастаҷамъона мубориза мебаранд.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон чунин таъкид кардаанд: “Имрӯз ҷавонони мо бо азму иродаи қавӣ ва бо завқи баланд илму донишҳои муосирро азхуд намуда, дар соҳаҳои гуногуни ҳаёти давлату ҷомеа ва ба хотири рушди кишвари маҳбубамон саъю талоши фаъолона доранд ва аз ин рӯ, имрӯз рушди сиёсиву иқтисодӣ ва иҷтимоиву фарҳангии ягон давлатро бе иштироки фаъолонаи ҷавонон тасаввур кардан аз имкон берун аст”.

Дар давоми солҳои соҳибистиқлолӣ бо дастгирии бевостаи Сарвари давлат барои ҳавасмандгардонии ҷавонони соҳибистеъдод стипендияҳои Президентӣ, Квотаи Президентӣ, стипендияи байналмилалии Президентӣ «Дурахшандагон», грантҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти тарбияи ватанпарастии ҷавонон, ҷоизаи ба номи Исмоили Сомонӣ барои олимони ҷавон муқаррар карда шудааст. Ба мову шумо маълум аст, ки тули чор сол дар сатҳи ҷумҳурӣ озмунҳои «Фурӯѓи субҳи доноӣ китоб аст», «Илм – фурӯѓи маърифат», «Тоҷикистон – Ватани азизи ман» гузаронида мешавад ва дар ин самт бештари иштирокчиёни чунин озмунҳо аз ҳисоби хонандагон, донишҷӯён ва ҷавононанд, ки бешубҳа дорои истеъдоди баланд ва маҳорату малакаи хубанд.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар баромадҳои хеш қайд менамоянд, ки ҷавонон ояндасози давлату миллатанд, зеро роҷеъ ба мавқеи ҷавонон дар ҷомеа ва нақши онҳо дар пешрафти соҳаҳои гуногун изҳори назар карда, борҳо ба насли ҷавон боварӣ ва эътимод зоҳир намудаанд.

Президенти кишвар хуб дарк кардаанд, ки асоси пешрафту густариши соҳаҳои гуногуни кишвар маҳз ба нерӯи ҷавонон вобастагӣ доранд. Дар иқтибоси боло таъкид гардидааст, ки ҷавононро дар ҳар ҳолат ва дар ҳар вазъият чунон дастгирӣ ва кӯмак намоем, ки ҷавобгӯ ба талаботи ҷаҳонӣ бошанд. Шароити комилан мусоид барои ҷавонон ва фароҳам овардани муҳити фаъолият маҳз дар гуфтаҳои Сарвари кишвар батакрор зикр шудааст, ки ин баёнгари сиёсати устувор ва оянданигар дар рушди давлат ва давлатдорӣ аст. Дар суханрониҳои Сарвари кишвар натанҳо ба нерӯи созандаи ҷавонон умед баста шудааст, балки бамаврид таъкид шудааст, ки ҷавонони мо аз ҳар гуна пешрафтҳои ҷаҳонӣ огоҳ бошанд ва сари вақт муҳимтарин рӯйдодҳои сиёсию иҷтимоиро, ки дар сатҳи ҷаҳонӣ рух медиҳанд огоҳона дарк намоянд.

Воқеан дуруст аст, зеро ояндаи давлату миллат дар дасти ҷавонон аст. Ҷавонон муаррифкунандаи давлату кишваранд. Ҷавонон ояндасози имрузу фардои ватананд ва мамлакатро бе ҷавонон тасаввур кардан – ғайри имкон аст. Тоҷикистонро кишвари ҷавонон мегӯянд, зеро шумораи бештари аҳолии мамлакатро ҷавонон ташкил мекунанд. Тоҷикистон тавассути ҷавонони созандаю ободкори худ рушд мекунад ва солҳои минбаъда ба як давлати мутарраққию пешрафтаи ҷаҳон табдил меёбад. Ҷавонон тавассути донишу қобилият ва зӯру бозуи худ Тоҷикистонро ба ҷаҳониён муаррифӣ намуда, парчамбардори меҳан мебошанд. Дар мавриди дигар ишора менамоянд, ки «Ҷавонон муҳофизони боэътимоди Ватан, амнияти давлату миллат, сарчашмаи ташаббусҳо ва манбаи асосии кадрҳо ҳастанд".

Андешаҳои Президенти кишвар дар мавриди нақши муассир доштани нерӯи ҷавонон дар муҳити сиёсӣ ва дигаргуншавиҳои иҷтимоиву фарҳангӣ, ҳамчунин густариши соҳаҳои гуногуни ҷомеа такя ба меъёрҳои устувори сиёсӣ ва давлатдорӣ мебошад. Метавон мисолҳои зиёдеро ин ҷо овард, ки бевосита таваҷҷӯҳ ва эътимоди шахсии Сарвари давлатро нисбат ба насли ҷавон ифода менамояд.

Саидасрор ФАЙЗОВ, директори литсейи касбии техникии ноҳияи Панҷ

Ҷавонони саодатманду сарбаланди кишвар!

Соҳибони фардои Ватан!

Ҳамаи шуморо ба ифтихори Рӯзи ҷавонон, ки ҳар сол санаи 23-юми май дар кишвари соҳибистиқлоли мо таҷлил мегардад, самимона табрик мегӯям.

Ба ҳар яки шумо, пеш аз ҳама, саломативу хушбахтӣ ва дар ҷодаи муқаддаси ватансозиву ватандорӣ азму иродаи қавӣ орзу менамоям.

Мо ҷавононро барои расидан ба ҳадафҳои созанда ва ба оянда нигаронидашудаи давлат ва Ҳукумати мамлакат қувваи бузург медонем.

Маҳз ба ҳамин хотир, мо ҳанӯз аз оғози даврони соҳибистиқлолӣ тамоми имкониятҳои заруриро барои таълиму тарбияи ҷавонон ва ташаккули зеҳниву ҷисмонии онҳо фароҳам овардем ва ин равандро бомаром идома дода истодаем.

Дар робита ба ин, мехоҳам як масъалаи муҳимро таъкид намоям: ҳимояи истиқлолу озодии Тоҷикистон ва таҳкими пояҳои давлатдории миллӣ, ки аз ҷумлаи нахустин ва бузургтарин ҳадафҳои сиёсии мо мебошад, имрӯз ва дар оянда низ аз фаъолияти ватандӯстонаи ҷавонон вобастагии бевосита дорад.

Бо қаноатмандиву ифтихор иброз медорам, ки ҷавонони бонангу номуси тоҷик дар душвортарин шароиту лаҳзаҳо барои ҳифзи истиқлоли давлатӣ, барқарорсозии ҳокимияти конститутсионӣ, таъмин намудани сулҳу субот ва ваҳдати миллӣ саҳми бузург гузоштанд.

Имрӯзҳо низ ҷавонони далеру ватандӯсти тоҷик ба хотири ҳифзи амнияти давлату ҷомеа, суботу оромӣ, таҳкими иқтидори мудофиавии мамлакат ва ҳимояи зиндагии осудаи мардуми тоҷик дар сафҳои Қувваҳои Мусаллаҳ ва мақомоти ҳифзи ҳуқуқи кишвар содиқона хизмат карда истодаанд.

Ҷавонони мо имрӯзҳо дар тамоми соҳаҳои ҳаёти давлат ва ҷомеа – илму маориф, тандурустиву фарҳанг, омӯхтан ва истифодаи техникаву технологияҳои пешрафта, соҳибкориву саноат, кишоварзиву энергетика ва хизмати давлатӣ фаъолияти назаррас доранд.

Саъю талоши онҳо, ҳамчунин, барои рушди варзиш ҳамчун омили муҳимтарини пешбурди тарзи ҳаёти солим ва дар арсаи байналмилалӣ ба таври шоиста муаррифӣ кардани Тоҷикистони азизамон қобили таҳсин мебошад.

Ҳукумати мамлакат барои ҳалли масъалаҳои вобаста ба тарбия, таҳсил, кору фаъолият ва истироҳату фароғати ҷавонон, яъне фароҳам овардани шароити зиндагии шоиста барои онҳо тамоми иқдомоти заруриро амалӣ гардонида истодааст.

Аз ҷумла тавассути қабул ва амалӣ намудани қонунҳо дар самти кор бо ҷавонон ва варзиш, татбиқи самараноки Стратегияи сиёсати давлатии ҷавонон барои давраи то соли 2030 ва барномаҳои давлатӣ дар самти кор бо ҷавонон ва варзиш заминаҳои ташкилӣ ва ҳуқуқии рушди соҳа фароҳам гардидаанд.

Таъсиси Шӯрои миллии кор бо ҷавонон дар назди Президенти мамлакат, Шӯрои рушди тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш, бунёд ва ба истифода додани марказҳои ҷавонон дар шаҳру ноҳияҳои мамлакат, бунёди ҳазорҳо муассисаи таълимии ба талаботи замони муосир ҷавобгӯ ва даҳҳо ҳазор иншооти муҷаҳҳазу замонавии варзиш аз ҷумлаи ҳамин иқдомот ба ҳисоб мераванд.

Тавре ки қаблан низ гуфта будам, бо мақсади фароҳам овардани шароити ҳарчи беҳтар барои таълиму тарбияи наврасону ҷавонон ҳоло дар соҳаи маорифи кишвар 11 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи 4,6 миллиард сомонӣ татбиқ шуда истодааст.

Тайи солҳои соҳибистиқлолӣ дар кишвар 3670 муассисаи нави таҳсилоти миёнаи умумӣ, 262 муассисаи томактабӣ ва 35 муассисаи таҳсилоти олии касбӣ сохта, ба истифода дода шуд.

Соли 1991 дар кишвар ҳамагӣ 13 муассисаи таҳсилоти олии касбӣ бо 69 ҳазор донишҷӯ фаъолият мекард.

Ҳоло шумораи ин муассисаҳо ба 48 ва донишҷӯёни онҳо ба зиёда аз 214 ҳазор нафар расидааст.

Имрӯз дар кишвар 153 литсейи касбҳои техникӣ, коллеҷҳо ва курсҳои кӯтоҳмуддати касбомӯзӣ бо 141 ҳазор хонандаву донишҷӯ фаъолият дорад.

Илова бар ин, дар замони соҳибистиқлолӣ беш аз 117 ҳазор ҷавонони боистеъдоди мамлакат барои таҳсил ба донишгоҳҳои бонуфузи 42 кишвари пешрафтаи ҷаҳон фиристода шудаанд.

Имрӯз 42 ҳазору 400 нафар ҷавонони боистеъдоди мо дар беҳтарин муассисаҳои таҳсилоти олии 42 давлати пешрафтаи ҷаҳон таҳсили илм доранд.

Ҳамаи иқдомоти зикршуда дастгириву ғамхории давлат ва Ҳукумати Тоҷикистон ба хотири соҳиби илму донишҳои муосир ва касбу ҳунарҳои замонавӣ гардонидани ҷавонони кишвар мебошанд.

Сиёсати ҷавонгардонии кадрҳои хизмати давлатӣ, таъсиси квотаву стипендияҳои президентӣ, Ҷоизаи давлатии ба номи Исмоили Сомонӣ барои олимони ҷавон, озмунҳои ҷумҳуриявии «Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст», «Тоҷикистон – Ватани азизи ман!», «Илм фурӯғи маърифат» ва чорабиниҳои дигар ҳама гувоҳи ғамхориву таваҷҷуҳи доимии давлат ва Ҳукумати мамлакат ба наврасону ҷавонон – насли ояндасози ҷомеа мебошад.

Боиси қаноатмандиву ифтихор аст, ки ҷавонони мо бо дарки масъулияти сиёсиву иҷтимоии худ дар назди давлат ва ҷомеа барои пешрафту ободии Ватани худ бо эҳсоси гарми ватандӯстӣ ва бо иттиҳоду сарҷамъӣ заҳмат мекашанд.

Бо мақсади рушди илмҳои дақиқ, густариши тафаккури навоварӣ ва истифодаи васеи технологияҳои муосир мо солҳои 2020 – 2040-ро «Солҳои омӯзиш ва рушди илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ», солҳои 2025 – 2030-ро «Солҳои рушди инноватсия ва иқтисоди рақамӣ» эълон намудем.

Дар ин раванд, аз ҷавонони созандаи Ватан умед дорем, ки бо омӯхтани илму донишҳои муосир, дар навбати аввал, илмҳои дақиқ ва риёзӣ, эҷодкориву ихтироъкорӣ, ҷаҳонбинии васеъ ва ташаббускорӣ дар амалӣ сохтани ин ҳадаф низ саҳми арзанда мегузоранд.

Ҷавонони мо, ки дар фазои истиқлолу озодӣ, сулҳу субот ва ваҳдати миллӣ камол ёфтаанд, бояд Тоҷикистони соҳибистиқлол ва дастовардҳои онро чун неъмати бузургтарини миллати тоҷик ҳифз карда, бо кору амали созандаи худ Ватани маҳбуби хешро боз ҳам ободу пешрафта гардонанд.

Вазъи бисёр ноорому бесуботи ҷаҳони муосир, аз ҷумла бархӯрди тамаддунҳо, пеш аз ҳама, ба зеҳну шуур ва мафкураи наврасону ҷавонон таъсири манфӣ мерасонад.

Дар чунин марҳала ва шароити ҳассос шумо – фарзандони Тоҷикистони соҳибихтиёр бояд ҳамеша ҳушёру зирак бошед, забон, таърих, фарҳанг, расму ойинҳо ва дигар арзишҳои миллиро доим гиромӣ доред, ҳаргиз ба бегонапарастӣ роҳ надиҳед ва дар хотир дошта бошед, ки дар ҳимояи манфиатҳои миллати тоҷик ва давлати тоҷикон ҳар яки шумо низ масъулият доред.

Шумо – ҷавонони азиз, ки созандагони фардои дурахшони Тоҷикистон ва сутуни боэътимоди давлату миллат ҳастед, ҳисси баланди миллӣ дошта бошед, Ватани маҳбуби худро сидқан дӯст доред, онро содиқона ҳифз намоед ва ифтихор намоед, ки фарзандони яке аз миллатҳои бостонӣ ва соҳибфарҳангу тамаддунсози дунё ҳастед.

Ман ба ақлу заковат, худогоҳиву худшиносӣ, далериву шуҷоат, ғайрату матонат ва неруи зеҳниву ҷисмонии шумо – фарзандони даврони истиқлоли Тоҷикистон эътимоди комил дорам.

Бовар дорам, ки шумо анъанаҳои ватандӯстиву ватандорӣ ва созандагиву бунёдкории халқамонро идома бахшида, Тоҷикистони азизамонро ободу пешрафта мегардонед ва обрӯи онро дар арсаи байналмилалӣ боз ҳам баланд мебардоред.

Бори дигар ҳамаи шумо – ҷавонону наврасони кишварро ба ифтихори Рӯзи ҷавонон самимона табрик гуфта, ба ҳар яки шумо тандурустӣ, иқболи нек ва дар кору фаъолияти созандаатон ба хотири пешрафти Ватани азизамон барору комёбиҳо орзу менамоям.

Рӯзи ҷавонон муборак бошад, фарзандони хушиқболи Ватан!

22 май Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон, Президенти Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA), Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар маросими таърихии нахустин таҷлили «Рӯзи ҷаҳонии футбол», ки дар қароргоҳи Созмони Милали Муттаҳид дар шаҳри Ню-Йорк баргузор гардид, иштирок ва суханронӣ карданд.

Ҷоиз ба зикр аст, ки маҳз бо пешниҳоди Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон ва Ассостсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ (CAFA) муҳтарам Рустами Эмомалӣ санаи 7 майи соли 2024 Маҷмаи Умумии Созмони Милали Муттаҳид бо қатъномаи махсуси худ рӯзи 25 майро ҳамчун Рӯзи ҷаҳонии футбол эълон кард.

Ҷумҳурии Тоҷикистон баъди ба даст овардани Истиқлоли давлатӣ бо ташаббус ва роҳнамоиҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон вориди марҳилаи нав гардид, яъне бунёди ҷомеаи демократӣ, ҳуқуқбунёд, ягона ва дунявӣ. Яке аз самтҳои афзалиятноки ин марҳила таҳкими сиёсати давлатии ҷавонон мебошад, зеро ҷавонон ҳамчун ояндасозони кишвар ва нерӯи муҳими рушд ва суботи ҷомеа шинохта шудаанд.

Дарвоқеъ, ҷавонон неруи тавонои созанда ва пешбарандаи ҳамаи соҳаҳои ҳаёти мамлакат ба ҳисоб мераванд, зеро тибқи маълумоти оморӣ, зиёда аз 70 дарсади аҳолии мамлакат ҷавонони то 35-солаанд. Ин гувоҳи он аст, ки давлати мо давлати ҷавонон мебошад.

Тибқи таҳлилҳои Созмони Милали Муттаҳид, Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷумлаи кишварҳои дорои афзалияти ҷавонон буда, синну соли миёнаи аҳолӣ 22,5 солро ташкил медиҳад. Ҳамин аст, ки давоми солҳои соҳибистиқлолӣ пешбурди сиёсати давлатии ҷавонон дар меҳвари таваҷҷуҳи роҳбарияти олии Тоҷикистон қарор дорад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иброз доштанд, ки бо дастгириву ғамхорӣ фаро гирифтани ҷавонон, ҳаллу фасли мушкилоти ҳаёти онҳо ва истифодаи дурусту оқилона аз ин захираи стратегии миллӣ ба хотири ободиву пешрафти Ватан ва таъмини амнияту суботи ҷомеа аз ҷумлаи масъалаҳои муҳимтарине мебошанд, ки таҳти таваҷҷуҳи хоссаи Ҳукумати мамлакат қарор доранд, зеро Тоҷикистон худ кишвари ҷавонон аст.

Ворисони таъриху тамаддуни миллати тоҷик, пайравони асили Пешвои миллат, такягоҳи устувор ва ояндаи дурахшони давлат унвон гирифтани ҷавонон худ далели меҳри беандоза ва эътимод ба ин қишри ҷомеа мебошад. Сарвари давлат нақши ҷавонони бонангу номусро дар эъмори давлатдории миллии тоҷикон, ҳимояи дастовардҳои истиқлол ва рушду тараққиёти Тоҷикистон бузург шумориданд.

Мусаллам аст, ки нақш ва мавқеи ҷавонон дар ҷомеаи кунунӣ мақоми асосиро касб намуда, фаъолияти ин қишри ояндасози кишвар дар пешбурди дилхоҳ соҳа ба таври назаррас эҳсос мешавад. Ба ҳамин маънӣ Пешвои миллат таъкид доштанд: “Вақте мо ҷавононро умеди фардои кишвар, неруи созанда ва захираи стратегии давлату миллат меномем, ин суханон танҳо шиор набуда, балки маҳз ба ҷавонон вобаставу пайваста будани ояндаи давлату миллатро ҳамчун як воқеият баён менамоянд, зеро давлат ва миллате, ки дар бораи насли ҷавони худ андеша мекунад, дар асл ояндаи худро таъмин ва устувор месозад”. Ва афзуданд: “Рӯ овардан ба ҷавонон - рӯ овардан ба оянда мебошад”.

Аз ин лиҳоз, ҷавонон бояд дарк намоянд, ки таваҷҷуҳи Сарвари давлат ба ҷавонон ғамхорӣ барои ояндаи миллати тоҷик ва таҳкими неруи давлати Тоҷикистон мебошад.

Ҷавонон дар ҳама давру замон қувваи пешбарандаи ҷомеа буда, ояндаи миллату давлат ба онҳо вобаста аст. Дар давоми 34 соли Истиқлоли давлатӣ дар самти баланд бардоштани нақши ҷавонон дар ҳаёти ҷомеа, муҳайё сохтани шароити мусоид барои таълиму тарбияи онҳо, илму касбомӯзӣ, аз худ кардани забонҳои хориҷӣ ва технологияи муосири иттиллоотию коммуникатсионӣ тамоми шароити зарурӣ муҳайё гардида, инчунин, барои амалӣ намудани ташаббусҳои ҷавонон аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаи мусоид фароҳам оварда шуд.

Дар самти дастгирии ҷавонон санадҳои муҳими давлатӣ қабул гардида, самтҳои фаъолияти онҳо дар шароити муносибатҳои нави сиёсиву иҷтимоӣ муайян карда шуданд. Махсусан, қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи ҷавонон ва сиёсати давлатии ҷавонон» собит сохт, ки Ҳукумат дар сиёсати худ ба ҷавонон такя карда, тарбия ва ба камол расондани насли ҷавону созандаро яке аз вазифаҳои аввалиндараҷаи худ медонад.

Масъалаи сиёсати давлатии ҷавонон, нақш ва иштироки онҳо дар ҳаёти ҷомеа, яке аз масъалаҳои асосӣ дар Паёми ҳарсолаи Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олӣ буда, ба ин мавзуъ ҳамчун яке аз масъалаҳои асосии давлатдорӣ ва манбаи муҳимтарини ташаккули захираҳои инсонии кишвар таваҷҷуҳи доимӣ зоҳир мегардад.

Барои амалӣ кардани сиёсати ҷавонон, сохторҳои зерин таъсис ёфтаанд:

Кумитаи кор бо ҷавонон ва варзиши назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

Созмонҳои ҷамъиятии ҷавонон, аз ҷумла: Иттифоқи ҷавонони Тоҷикистон, ташкилоти "Созандагони Ватан" ва дигар созмонҳои ихтиёрӣ

Ин ниҳодҳо ҷавононро ба корҳои ҷамъиятӣ, ихтироъкорӣ, волонтёрӣ, рушди соҳибкорӣ ва варзиш ҷалб мекунанд.

Ҷавонони Тоҷикистон дар солиҳои соҳибистиқлолӣ дар чорабиниҳои гуногуни байналмилалӣ низ фаъолона ширкат намуда, Тоҷикистонро

дар сатҳи ҷаҳонӣ муаррифӣ менамоянд.

Ҷаҳони муосир, ки бо равандҳои ҷаҳонишавӣ ва бархурди тамаддунҳо рӯ ба рӯ аст, ҷавонон бояд бо илму дониш, ҳисси баланди ватандӯстӣ ва ҳувияти миллӣ устувор бошанд.

Сиёсати давлатии ҷавонон дар давраи соҳибистиқлолӣ яке аз самтҳои калидии давлатдории Тоҷикистон ба ҳисоб меравад. Бо роҳнамоии Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ин сиёсати тарбиявӣ ва созанда рӯ ба рушди пайваста ру ба рушд намуда, ҷавононро на танҳо нерӯи истеҳсоливу сиёсӣ, балки пояи устувории сулҳу субот ва пешрафти ҷомеа меҳисобанд. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, бо сиёсати созандаи Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва иштироки фаъолонаи ҷавонон, Тоҷикистон ба як давлати устувор ва рушдёбанда табдил ёфта, барои устувор нигоҳ доштани ин пешрафт, ҷавононро зарур аст, ки бо баҳои хубу аъло таҳсил намуда, дар таҳкими сулҳу субот, рушди иқтисодӣ, фарҳангӣ ва ҳифзи арзишҳои миллӣ саҳмгузор бошанд.

Бахусус, дар шароити имрӯза, ки талоши тамоми қувваҳои иртиҷоиву ифротӣ барои таъсиррасонӣ ба мафкураи ҷавонон ва моил сохтану истифодаи қувваи бузурги онҳо барои амалӣ намудани ҳадафҳои муғризонаи худ равона шудааст, ҷавонони мо бояд бисёр ҳушёр бошанд, зиракии сиёсиро аз даст надиҳанд ва манфиатҳои милливу давлатиро ҳатто як лаҳза ҳам фаромӯш накунанд.

Итминон дорем, ки дар ин асос ва бо такя ба суханони Пешвои миллат ҷавонони бо нангу номуси мо бо ҳисси баланди миллӣ дар ободии диёр саҳм мегузоранд. Пешниҳоду тавсияҳои судманд, маслиҳату машварат ва ҳидоятҳои неки оқилонаву ояндасози Пешвои миллат - илҳомбахши ҷавонони кишвар - насли даврони соҳибистиқлолӣ хоҳад буд.

Шаҳло АШУРИЁН, директори Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ, номзади илмҳои тиб

Ҳозирини гиромӣ!

Семинар – машварати имрӯза дар давраи ба анҷом расидани мавсими кишту кори баҳорӣ, ҷамъоварии маҳсулоти барвақтии кишоварзӣ ва омодагӣ ба гузаронидани кишти такрорӣ баргузор мегардад.

Вазъият ва шароити замони муосир аз мо талаб мекунад, ки беш аз ҳар вақти дигар заҳмат кашем ва истифодаи самараноки тамоми имконияту иқтидорҳои мавҷудаи кишварро таъмин намоем.

Дар робита ба ин, мо тасмим гирифтем, ки имрӯз вазъи воқеии соҳаҳои иқтисоди миллӣ, аз ҷумла саноату кишоварзӣ ва дигар бахшҳои иқтисоди миллиро мавриди таҳлил қарор дода, масъалаҳои марбут ба таъмини фаъолияти мунтазами онҳо, боло бурдани самаранокии истеҳсолот, баланд бардоштани сатҳи маданияти истифодаи замину об, инчунин, вазъи корҳои созандагиву ободонии кишварро баррасӣ ва чораҷӯйӣ намоем.

Дар чор моҳи аввали соли ҷорӣ суръати рушди иқтисоди миллӣ 8,2 фоиз афзоиш ёфта, сатҳи таваррум 1,8 фоизро ташкил дод.

Дар ин давра нақшаи қисми даромади буҷети давлатӣ 110,6 фоиз иҷро гардида, маблағгузории соҳаҳои иҷтимоиву иқтисодии кишвар таъмин карда шуд.

Вале нақшаи воридоти андозҳо ва пардохтҳо дар 5 шаҳру ноҳияи кишвар, аз ҷумла Сангвор, Левакант, Ёвон, Панҷакент ва Ишкошим иҷро нагардидааст.

Аз ин ҳисоб ба буҷети давлат беш аз 90 миллион сомонӣ ворид нашудааст, ки нигаронкунанда мебошад.

Бинобар ин, ба роҳбарони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо, Вазорати молия ва Кумитаи андоз супориш дода мешавад, ки ҷиҳати сари вақт ва пурра ҷамъоварӣ намудани андозҳо, кам кардани бақияпулии онҳо, дарёфти манбаъҳои иловагии даромади буҷети давлатӣ ва таъмин намудани самаранокии хароҷоти захираҳои молиявӣ тадбирҳои мушаххас андешанд.

Тайи моҳҳои январ – апрели соли 2025 ба иқтисодиёти кишвар 15,4 миллиард сомонӣ сармояи хориҷӣ ҷалб гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 49 фоиз зиёд мебошад.

Бо вуҷуди ин, ҳиссаи сармояи мустақими хориҷӣ дар ҳаҷми умумии сармояи хориҷӣ чандон назаррас набуда, ҳамагӣ 812 миллион сомонӣ ё 5,5 фоизро ташкил додааст.

Ҷалби сармояи хориҷӣ дар ин давра дар вилояти Хатлон ҳамагӣ ба 27 миллион сомонӣ расида, нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 63 фоиз коҳиш ёфтааст ва сармояи мустақими хориҷӣ дар вилоят умуман ба қайд гирифта нашудааст.

Чунин ҳолат дар дигар вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар низ мушоҳида мегардад.

Кумитаи давлатии сармоягузорӣ ва идораи амволи давлатӣ, роҳбарияти вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла вилояти Хатлон ва вазорату идораҳои марбутаро зарур аст, ки фаъолияти худро ҷиҳати ҷалби сармояи мустақим барои татбиқи ҳадафҳои стратегии кишвар, аз ҷумла саноатикунонии босуръат ва таъсиси ҷойҳои нави корӣ куллан вусъат бахшанд.

Аз ҷониби ташкилотҳои қарзии кишвар ба соҳаҳои иқтисоди миллӣ ва аҳолӣ дар моҳҳои январ – апрели соли ҷорӣ 9,1 миллиард сомонӣ пешниҳод шудааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 37 фоиз зиёд мебошад.

Вале ҳаҷми он барои рушди бемайлони соҳаҳои иқтисоди миллӣ ҳоло ҳам нокифоя мебошад.

Дар ин давра аз ҳаҷми умумии қарзи додашуда ҳамагӣ 14 фоиз ба соҳаи кишоварзӣ ва 11 фоиз ба соҳаи саноат рост меояд, ки барои расидан ба ҳадафҳои гузошташуда кофӣ нест.

Ҳамзамон бо ин, 49 фоизи қарзи додашуда дар кишвар ба истеъмолот рост меояд, ки ин низ бо ҳадафҳои пешбинигардида мутобиқат надорад.

Бонки миллӣ ва дигар ташкилотҳои қарзиро зарур аст, ки барои таъмин намудани дастрасии соҳибкорони хурду миёна ба қарзҳои имтиёзнок ва дарозмуҳлат, махсусан, дар соҳаҳои саноат ва кишоварзӣ чораҳои амалӣ андешанд.

Қобили зикр аст, ки барои вусъат бахшидани раванди рушди устувори соҳаҳои иқтисоди миллӣ дар Паёми Роҳбари давлат солҳои 2025 – 2030 «Солҳои рушди иқтисоди рақамӣ ва инноватсия» эълон карда шуданд.

Дар робита ба ин, истифодаи технологияҳои рақамӣ ва гузариш ба низоми пурраи пардохтҳои ғайринақдӣ дар фаъолияти мақомоти давлатӣ ва соҳаҳои мухталиф талаби қатъии замони муосир буда, дар ин самт бояд тадбирҳои таъхирнопазир андешида шаванд.

Ҳозирини гиромӣ!

Дар моҳҳои январ – апрели соли 2025 дар кишвар дар ҳаҷми 18,9 миллиард сомонӣ маҳсулоти саноатӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 25,2 фоиз зиёд мебошад.

Аммо афзоиши истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ асосан аз ҳисоби 1,9 баробар рушд кардани саноати истихроҷ таъмин гардида, суръати рушди саноати коркард ҳамагӣ 3,5 фоизро ташкил додааст.

Ба рушди соҳаи саноати коркард коҳишёбии ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти нассоҷӣ таъсири манфӣ расонидааст.

Кам гардидани истеҳсоли нахи пахта (10,8 ҳазор тонна) ва газворҳои пахтагин (1,3 миллион метри мураббаъ) омили асосии коҳишёбии ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти нассоҷӣ мебошад.

Бинобар ин, Ҳукумати мамлакат, аз ҷумла Вазорати саноат ва технологияҳои нав, вазорату идораҳои марбута, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо вазифадор карда мешаванд, ки ҷиҳати ташкили маҷмааҳои нассоҷӣ дар кишвар ва бо ин роҳ афзоиш додани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти соҳа бо арзиши баланди иловашуда ва содироти он тамоми тадбирҳои заруриро амалӣ намоянд.

Дар моҳҳои январ – апрели соли ҷорӣ дар кишвар 121 корхонаи нави саноатӣ ба истифода дода шудааст, аммо дар вилояти Хатлон – шаҳру ноҳияҳои Бохтар, Норак, Носири Хусрав, Шамсиддини Шоҳин, Дӯстӣ, Фархор, Панҷ, Ҷайҳун, Ҷалолиддини Балхӣ ва дар вилояти Суғд дар шаҳру ноҳияҳои Айнӣ, Кӯҳистони Мастчоҳ ва Истиқлол ягон корхона ё коргоҳи нав таъсис дода нашудааст, ки ин беамалии масъулини соҳаро нишон медиҳад.

Инчунин, дар ин давра дар кишвар 159 корхона аз фаъолияти истеҳсолӣ бозмондааст.

Дар давраи зикршуда дар аксари шаҳру ноҳияҳои кишвар либоси мактабӣ истеҳсол нагардидааст, ки хеле нигаронкунанда мебошад.

Камбудиҳои зикршуда сабаби сари вақт ва сифатнок иҷро нашудани барномаҳои рушди соҳаи саноат, бахусус, дар вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар гардида истодаанд.

Зарур аст, ки камбудиҳои ҷойдоштаи соҳа бартараф ва масъалаҳои ташкили корхонаҳои нави истеҳсолӣ, таъсиси ҷойҳои кории нав ва зиёд намудани суръати рушди истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ, бахусус, дар соҳаҳои коркард сари вақт ҳаллу фасл карда шаванд.

Бори дигар таъкид менамоям, ки имкониятҳои истифоданашуда дар самти рушди саноат дар минтақаҳои кишвар, махсусан, саноати коркард дар вилояти Хатлон ниҳоят зиёданд ва ҷиҳати пурра истифода намудани онҳо ташаббускории роҳбарону масъулони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо, вазорату идораҳои соҳавӣ, ҷалби сармояи мустақими ватаниву хориҷӣ ва воридоти технологияҳои пешқадам зарур мебошад.

Вазорати саноат ва технологияҳои нав, дигар вазорату идораҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар иҷрои супоришҳои қаблан додашударо оид ба рушди соҳаҳои саноат, аз ҷумла коркарди пурраи захираҳои ашёи хоми ватанӣ, инчунин, зиёд намудани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти содиротӣ ва ивазкунандаи воридот ҳатман таъмин намоянд.

Ҳамзамон бо ин, Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоят ва шаҳру ноҳияҳоро лозим аст, ки ҷиҳати бо ҷойи кори доимӣ таъмин намудани аҳолии кишвар чораҳои иловагӣ андешанд.

Бо мақсади ноил гардидан ба истиқлоли энергетикӣ дар кишвар аз ҷониби давлату Ҳукумат чораҳои назаррас амалӣ шуда истодаанд.

Дар баробари ин, зарур аст, ки ба масъалаи сарфаҷӯйӣ ва истифодаи самараноки неруи барқ аҳаммияти ҷиддӣ дода шавад.

Зеро талафоти неруи барқ, хусусан, талафоти ғайритехникӣ ва истифодаи ғайриқонунии он ҳанӯз зиёд аст.

Талафоти неруи барқ дар соли 2024 ба 4,5 миллиард киловатт – соат ё 20 фоиз ва дар семоҳаи якуми соли ҷорӣ ба 1,3 миллиард киловатт – соат ё 20,5 фоиз баробар гардидааст, ки боиси нигаронии ҷиддӣ мебошад.

Талафоти неруи барқ дар семоҳаи аввали соли ҷорӣ, бахусус, дар шаҳри ноҳияҳои Рӯдакӣ 69 фоиз, Ҳисор 51, Вахш 36, Данғара 35, Восеъ 34, Абдураҳмони Ҷомӣ ва Ҳамадонӣ 33-фоизӣ, Ховалинг ва Кушониён 32, Шаҳринав 31, Левакант 30, Ваҳдат ва Фархор 29-фоизӣ, Ёвон ва Муъминобод 28-фоизӣ, Истаравшан ва Хуросон 27-фоизӣ, Панҷ ва Файзобод 26 фоизиро ташкил додааст, ки баландтарин дар кишвар ба ҳисоб меравад.

Инчунин, ҷамъоварии маблағи истифодаи неруи барқ 83,5 фоиз, аз ҷумла аз ҳисоби аҳолӣ 89,9 фоиз иҷро гардидааст, ки қонеъкунанда нест.

Ин дар ҳолест, ки Тоҷикистон аз рӯйи арзонии неруи барқ дар қатори даҳгонаи аввали кишварҳои дунё қарор дорад.

Бо мақсади пешгирӣ кардани қонунвайронкуниҳо дар низоми энергетикии мамлакат, ба роҳ мондани назорати ҷиддии истифодаи неруи барқ ва комилан аз байн бурдани талафоти ғайритехникии он Агентии назорати давлатии энергетикии назди Президенти мамлакат таъсис дода шуда, дар қонунгузории кишвар барои истифодаи ғайриқонунии неруи барқ ҷавобгарии ҷиноятии мушаххас муқаррар карда шуд.

Вобаста ба ин, Агентии назорати давлатии энергетикӣ, Вазорати энергетика ва захираҳои об, Ширкати «Барқи Тоҷик», шабакаҳои интиқол ва тақсимоти барқ ва дигар ширкатҳои соҳа, роҳбарону масъулони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва воситаҳои ахбори омма бо ҷалби аҳли зиё ва фаъолони ҷомеа моҳияти муқаррароти нави қонунгузориро вобаста ба ҷавобгарии ҷиноятӣ барои истифодаи ғайриқонунии неруи барқ ба ҳар як оилаи кишвар ба таври васеъ ва мушаххас фаҳмонанд.

Дар баробари ин, фаъолиятро ҷиҳати самаранок истифода намудани неруи барқ, сарфаи он ва ҷамъоварии пурраи маблағи барқи истифодагардида тақвият диҳанд.

Ҳозирини муҳтарам!

Соли ҷорӣ буҳронҳои глобалию минтақавӣ шиддат гирифта, таъсири таҳримҳои иқтисодиву тиҷоратӣ, канда шудани занҷираҳои истеҳсолу интиқоли маҳсулот, баҳсу низоъҳо вобаста ба ҷорӣ намудани боҷҳои гумрукӣ байни давлатҳо, болоравии нархи молу маҳсулот дар бозорҳои ҷаҳонӣ, бахусус, нархи маҳсулоти ниёзи аввал, инчунин, пайомадҳои тағйирёбии иқлим идома меёбанд.

Тибқи арзёбии коршиносон соли 2025 дар дунё соли гармтарин дар таърихи мушоҳидаҳо пешгӯйӣ шудааст.

Чунин омилҳо боиси мушкил шудани таъминоти аҳолии ҷаҳон бо озуқаворӣ гардида истодаанд.

Равандҳои мазкур ба кишвари мо низ бетаъсир нестанд ва мо бояд барои пешгирӣ кардани оқибатҳои манфии онҳо ҳаматарафа омода бошем.

Мо бояд барои ҳифзи амнияти озуқаворӣ дар кишвар тамоми тадбирҳои заруриро андешида, ҷиҳати кам кардани вобастагии бозори истеъмолӣ аз молу маҳсулоти воридотӣ аз ҳамаи имконияту захираҳои мавҷуда пурра ва самаранок истифода намоем.

Дар ин ҷода сохтору мақомоти дахлдор, соҳибкорону роҳбарони хоҷагиҳои деҳқонӣ ва кулли шаҳрвандони мамлакат вазифадоранд, ки истифодаи самараноку сарфакоронаи обу замин, ҳусусан, заминҳои наздиҳавлигӣ ва президентӣ, васеъ ва ҳатман ба роҳ мондани кишти такрориро таъмин намоянд.

Инчунин, сохтору мақомоти марбутаро зарур аст, ки доир ба ҷорӣ намудани технологияҳои каммасрафи обёрӣ, ҳифзи зироатҳо аз касаливу ҳашароти зараррасон, рушди соҳаи тухмипарварӣ, ҳалли масъалаҳои экологӣ ва пешбурди таҳқиқоти илмӣ дар ин самтҳо тадбирҳои мушаххас андешанд.

Бори дигар таъкид менамоям, ки танҳо бо саъю талоши ҳар як сокини мамлакат ва дар навбати аввал, роҳбарону кормандони соҳаи кишоварзӣ, хоҷагиҳои деҳқонӣ ва истифодаи самараноку оқилонаи захираҳои худӣ мо метавонем ба яке аз ҳадафҳои стратегии миллӣ, яъне ҳифзи амнияти озуқаворӣ, дастрасии аҳолӣ ба ғизои хушсифат ва баланд бардоштани сатҳи некуаҳволии мардуми кишвар ноил гардем.

Барои таъмин намудани фаровонии бозори истеъмолии дохилӣ бо маҳсулоти ниёзи аввал, ташкил кардани захираи кофии он, аз ҷумла дар ҳар як оила, роҳ надодан ба исрофкорӣ ва хароҷоти барзиёд ва риояи ҳатмии қоидаҳои сарфаю сариштакорӣ ҳар як роҳбар, шахси масъул ва ҳар як шаҳрванд бояд муносибати ҷиддӣ ва масъулияти баланд зоҳир намояд.

Дар ин раванд, ба ташкили фаъолияти муназзами ҳамаи соҳаҳои иқтисоди миллӣ, бомаром идома додани нақшаҳои созандагиву бунёдкорӣ, таъсиси ҷойҳои нави корӣ, ҷалби ҳарчи бештари сармояи ватаниву хориҷӣ, истифодаи самараноки манбаъҳои мавҷуда, дарёфти сарчашмаҳои иловагии рушд ва дигар тадбирҳо бояд эътибори аввалиндараҷа ва доимӣ дода шавад.

Дар замони соҳибистиқлолӣ бо дастгирии Ҳукумати мамлакат дар соҳаи кишоварзӣ 23 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи 5,8 миллиард сомонӣ татбиқ шудааст.

Ҳоло боз 8 лоиҳаи сармоягузорӣ ба маблағи 3,9 миллиард сомонӣ амалӣ гардида истодааст.

Ҳамзамон бо ин, барои рушди бахшҳои мухталифи соҳаи кишоварзӣ 8 барномаи давлатӣ қабул ва мавриди амал қарор дорад, ки татбиқи саривақтии онҳо яке аз вазифаҳои аввалиндараҷаи масъулини соҳа мебошад.

Дар чор моҳи аввали соли 2025 дар кишвар ба маблағи 6 миллиарду 94 миллион сомонӣ маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол гардидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 7,7 фоиз зиёд мебошад.

Вале нишондиҳандаи мазкур бо дарназардошти ҳадафҳои гузошташудаи стратегӣ ва имкониятҳои кишвар ҳанӯз кофӣ нест.

Таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки бо вуҷуди таъмин гардидани рушди соҳа на ҳамаи шаҳру ноҳияҳо имкониятҳои мавҷударо самаранок истифода кардаанд, ки ин боиси коҳишёбии истеҳсоли баъзе намудҳои маҳсулоти кишоварзӣ гардидааст.

Аз ҷумла истеҳсоли гӯшт ва тухми паранда дар як қатор шаҳру ноҳияҳои кишвар коҳиш ёфтааст.

Баланд бардоштани ҳосилнокии маҳсулоти кишоварзӣ аз истифодаи самараноки захираҳои замину об вобастагӣ дорад.

Қариб 60 фоизи заминҳои корами обӣ тавассути пойгоҳҳои обкашӣ обёрӣ шуда, аз фаъолият бозмондани онҳо хеле ташвишовар мебошад.

Ҳоло дар кишвар 56 пойгоҳи обкашӣ, аз ҷумла дар вилоятҳои Хатлон 18, Суғд 16 ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 22 пойгоҳ фаъолият надорад, ки дар натиҷа беш аз 12 ҳазор гектар замини кишоварзӣ бе об мондааст.

Чунин вазъият аз роҳбарияти Агентии беҳдошти замин ва обёрӣ, Вазорати кишоварзӣ, дигар вазорату идораҳои дахлдор ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ андешидани чораҳои фавриро тақозо менамояд.

Сохторҳои зикршуда вазифадор карда мешаванд, ки аз натиҷаи корҳои анҷомдодашуда дар ҷамъбасти сол ба Ҳукумати мамлакат ҳисоботи мушаххас манзур намоянд.

Аз ҷониби дигар дар ноҳияҳои Дарвоз, Лахш, Ишкошим, Роштқалъа, Ҷайҳун, Қубодиён, Деваштич ва Шаҳристон амалисозии нақшаи Барномаи давлатии азхудкунии заминҳои нави обёришаванда ва барқарорсозии заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда барои солҳои 2022 – 2027 таъмин нагардидааст.

Бинобар ин, Агентии беҳдошти замин ва обёрӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳоро зарур аст, ки барои сари вақт амалӣ намудани барномаҳои соҳавӣ ва пешгирии ҳолатҳои шӯршавӣ, эрозия, зиёд шудани заминҳои партов, аз гардиши кишоварзӣ берун мондани онҳо, инчунин, аз худ кардани заминҳои нав ва бо усули обёрии қатрагӣ зиёд намудани масоҳати заминҳои кишт тадбирҳои иловагӣ андешанд.

Фаромӯш набояд кард, ки замин манбаи истеҳсоли маҳсулот, фаровонӣ, арзон шудани нархи маводи ғизоӣ, инчунин, ҷойи кор барои мардум мебошад.

Ҳарчанд ки ба ҳолати 12-уми май дар кишвар дар майдони 415 ҳазор гектар ё 94 фоизи дурнамо кишти баҳорӣ анҷом дода шудааст, вале иҷрои дурнамои кишти картошка ҳамагӣ 73 фоиз ва сабзавот 91 фоизро ташкил медиҳад.

Аз ҷумла кишти картошка дар вилояти Хатлон – ноҳияҳои Ховалинг 25 фоиз, Муъминобод 40, Шамсиддини Шоҳин 42, Балҷувон 66 ва Шаҳритус 90 фоизи дурнаморо ташкил додааст.

Кишти картошка дар вилояти Суғд дар шаҳру ноҳияҳои Панҷакент 47 ва Истаравшан 82 фоизи нақшаи дурнаморо дар бар мегирад.

Чунин ҳолат дар аксари шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ низ ба назар мерасад.

Иҷрои дурнамои кишти картошка дар шаҳру ноҳияҳои Файзобод 41 фоиз, Варзоб 50, Ҳисор 63, Турсунзода ва Шаҳринав 74-фоизӣ, Рӯдакӣ 78 ва Ваҳдат 91 фоизро ташкил додааст.

Инчунин, тибқи маълумоти фаврӣ дар масоҳати 181 ҳазор гектар кишти пахта гузаронида шудааст, ки 97 фоизи дурнамои пешбинигардида мебошад.

Дар ин давра қафомонии кишти пахта дар шаҳру ноҳияҳои вилояти Суғд, аз ҷумла Зафаробод, Мастчоҳ, Конибодом, Ҷаббор Расулов ва дар шаҳри Ваҳдат ба назар мерасад, ки такроршавии камбудии соли сипаригардида дар самти таъмини дурнамои кишт ва истеҳсоли пахта аз эҳтимол дур нест.

Ҷиҳати бартараф кардани камбудиҳо дар ин ҷода иҷрои супоришҳои аз ҷониби Роҳбари давлат додашуда доир ба рушди соҳаи пахтакорӣ ва коркарди минбаъдаи пахта то маҳсулоти ниҳоии дорои арзиши баланди иловашуда аз ҷониби роҳбарони вазорату идораҳо ва раисони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо бояд қатъӣ таъмин карда шавад.

Ҳамзамон бо ин, роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо якҷо бо хоҷагиҳои кишоварзӣ ҷиҳати иҷрои дурнамои кишти зироатҳо, хусусан, пахта, картошка ва ғалладонагиву лӯбиёгиҳо, кишти такрорӣ ва баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳо чораҳои зарурӣ андешида, рушди муназзами истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ ва афзоиши содироти маҳсулотро таъмин намоянд.

Вазорати кишоварзӣ, роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо ҷиҳати пурра ба анҷом расонидани кишти баҳории зироатҳо, иҷрои нақшаи кишти такрорӣ ва гирифтани 2 – 3 ҳосил тадбирҳои муассир андешида, масъалаи таъмин намудани хоҷагиҳоро бо тухмии аълосифати картошкаву сабзавот ва дигар намуди зироатҳо, инчунин, нуриҳои маъданӣ зери назорати қатъӣ қарор диҳанд.

Ҳамчунин, зарур аст, ки барои сари вақт ва беталаф ҷамъоварӣ намудани ҳосили ғалладона чораҷӯӣ карда, кишти такрорӣ бештар аз ҳисоби картошка, шолӣ, маккадон ва лӯбиёгиҳо васеъ ба роҳ монда шавад.

Вазорати кишоварзӣ, Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезӣ, Агентии омор ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо вазифадоранд, ки баҳисобгирии дурусти нишондиҳандаҳои соҳа ва эътимоднокии маълумоти омориро таъмин намоянд.

Пайдоиш ва паҳншавии ҳашароти зараррасон яке аз мушкилоти солҳои охир дар соҳаи кишоварзии мамлакат мебошад.

Соли ҷорӣ ин ҳолат бештар дар заминҳои чарогоҳи ноҳияҳои Данғара, Восеъ ва Вахш ба қайд гирифта шудааст.

Чораҳое, ки аз ҷониби сохторҳои дахлдори Вазорати кишоварзӣ барои пешгирии пайдоиш ва паҳншавии ҳашарот андешида мешаванд, кифоя ва самаранок нестанд.

Дар баробари ин, заминистифодабарандагон ба масъалаи пешгирӣ кардани пайдоиши ҳашароти зараррасон бетаваҷҷуҳӣ зоҳир мекунанд.

Вобаста ба ин, Вазорати кишоварзӣ, Муассисаи давлатии муҳофизати растаниҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳоро зарур аст, ки барои тақвияти фаъолияти ситодҳои вилоятӣ ва ноҳиявӣ, инчунин, ҷалби бештари хоҷагиҳои кишоварзӣ ва истифодабарандагони чарогоҳҳо дар самти мубориза бо ҳашароти зараррасон ҳамаҷониба чораҷӯйӣ намоянд.

Инчунин, зарур аст, ки дар ин самт бо Созмони озуқаворӣ ва кишоварзии Созмони Милали Муттаҳид ва дигар ташкилотҳои байналмилалӣ ҳамкории судманд ба роҳ монда шавад.

Ҳарчанд дар кишвар барои рушди соҳаи занбӯриасалпарварӣ шароити мусоид мавҷуд аст, вале истеҳсол ва содироти асал ҳоло ҳам ба имкониятҳои мавҷуда мутобиқ нест.

Дар соли 2024-ум 4,8 ҳазор тонна асал истеҳсол гардида, нисбат ба соли қаблӣ танҳо 4 фоиз зиёд шудааст ва содироти он ҳамагӣ 2,3 тоннаро ташкил додааст.

Ба ҳолати 1-уми апрели соли 2025 дар ҳамаи шаклҳои хоҷагидорӣ 285 ҳазор оилаи занбӯри асал парвариш ёфта истодааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли 2024 ҳамагӣ 5,6 фоиз зиёд мебошад.

Хотиррасон месозам, ки зимни сафари корӣ ба ноҳияи Ховалинги вилояти Хатлон 20-уми июни соли 2023 вобаста ба зиёд намудани оилаи занбӯри асал ва содироти асал ба масъулини соҳа супоришҳои дахлдор дода шуда буд, ки иҷрои онҳо андешидани чораҳои иловагиро тақозо менамояд.

Ҳарчанд ки дар кишвар бо мақсади дастгирии соҳаи пиллапарварӣ як қатор имтиёзҳои андозӣ пешбинӣ шудаанд, аммо истеҳсоли пилла сол ба сол коҳиш ёфта, дар соли 2024 ҳамагӣ 362 тоннаро ташкил додааст, ки ба 50 фоизи нишондиҳандаи соли 2014 (735 тонна) баробар мебошад.

Дар баробари ин, иҷрои нишондиҳандаҳои Барномаи рушди соҳаҳои кирмакпарварӣ ва коркарди пилла барои солҳои         2020 – 2024 аз ҷониби вазорату идораҳои масъул ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо таъмин нагардидаанд.

Солҳои охир талаботи аҳолии мамлакат ба либосҳои миллӣ ва матоъҳои дар кишвар истеҳсолшуда торафт зиёд шуда истодааст ва ин раванд саноатчиёну кишоварзони мамлакатро водор мекунад, ки ба зиёд намудани истеҳсоли ашёи хом ва коркарди пурраи он дар дохили мамлакат таваҷҷуҳи хосса зоҳир намоянд.

Ҳамчунин, дар бозори ҷаҳонӣ талабот ба матоъ ва ресмони абрешими табиӣ, алалхусус, матои аз нахи табиӣ истеҳсолшуда торафт афзуда истодааст.

Дар ин замина, рушди соҳаи кирмакпарварӣ ва зиёд намудани ҳаҷми истеҳсоли пилла метавонад ба таъсиси ҷойҳои нави корӣ мусоидат намуда, ба яке аз сарчашмаҳои хуби даромади оилавӣ табдил ёбад.

Бинобар ин, ба вазоратҳои рушди иқтисод ва савдо, саноат ва технологияҳои нав ва кишоварзӣ супориш дода мешавад, ки якҷо бо мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, инчунин, дар ҳамкорӣ бо корхонаҳои соҳа механизми ҳавасмандгардонии истеҳсоли пилла ва ба роҳ мондани тавлидоти молу маҳсулоти ниҳоии дорои арзиши баланди иловашударо таҳия ва ҷорӣ намоянд.

Фаъолияти ғайриқаноатбахши хоҷагиҳои махсуси тухмипарварӣ, зотпарварӣ, ниҳолпарварӣ ва растанипарварӣ дигар масъалаи ташвишовар мебошад, ки ба соҳаи кишоварзӣ таъсири бевосита дорад.

Санҷишҳои прокурорӣ нишон медиҳанд, ки хоҷагиҳои мазкур дар асл ба парвариш ва истеҳсоли тухмӣ ё нигоҳубини чорвои зотӣ машғул нестанд.

Аз 128 хоҷагии тухмипарварӣ 14 хоҷагӣ тамоман фаъолият намекунад ва як қисми хоҷагиҳо фаъолияти ғайримақсаднок доранд.

Хоҷагиҳои зикршуда бо муассисаҳои илмӣ ва олимони соҳа ҳамкорӣ надоранд ва дорои қитъаҳои тухмипарварии ибтидоӣ ва парваришгоҳҳо нестанд, инчунин, заминаи моддиву техникии онҳо коста гардида, заминҳои дар ихтиёрдоштаашонро ба дигар заминистифодабарандагон ба иҷора додаанд.

Ин дар ҳолест, ки дар кишвар таъминоти хоҷагиҳо бо тухмии репродуксионии картошка ҳамагӣ 57 фоиз ва чигит 73 фоизро ташкил медиҳад ва гувоҳи дар сатҳи зарурӣ таъмин нагардидани иҷрои Барномаи рушди соҳаи тухмипарварӣ мебошад.

Соли 2024 ба кишвар беш аз 51 ҳазор тонна танҳо чигит ва картошкаи тухмӣ ба маблағи умумии 111 миллион сомонӣ ворид гардидааст.

Илова бар ин, аз 80 хоҷагии зотпарварӣ 19 хоҷагӣ ба парвариши чорвои зотӣ машғул нест ва хоҷагиҳои мазкур талаботи аҳолӣ ва хоҷагиҳои кишоварзии кишварро бо чорвои хушзот барои такрористеҳсолкунӣ пурра қонеъ карда наметавонанд.

Тавре аз санҷишҳо бармеояд, дар фаъолияти хоҷагиҳои тухмипарварӣ, зотпарварӣ ва ниҳолпарварӣ камбудиҳои ҷиддӣ, аз ҷумла тақсимоти ғайриқонунии заминҳо барои сохтмони хонаҳои истиқоматӣ, фурӯши биноҳо ва иншооти хоҷагиҳо, фурӯши чорвои зотӣ, азхудкунии маблағҳо ва пешниҳоди ҳисоботи бардурӯғ ба назар мерасанд.

Ба Вазорати кишоварзӣ ва Академияи илмҳои кишоварзӣ супориш дода мешавад, ки дар ҳамкорӣ бо вазорату идораҳои марбута ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо камбудиҳои дар ин самт ҷойдоштаро пурра бартараф карда, иҷрои нақшаву барномаҳои пешбинишударо таъмин созанд.

Зарур аст, ки фаъолияти дурусту самараноки хоҷагиҳои тухмипарварӣ, зотпарварӣ, ниҳолпарварӣ ва растанипарвариро ҳатман таъмин карда, вобастагии хоҷагиҳои кишоварзии мамлакат аз тухмӣ, ниҳол, чорво ва парандаи хушзоти воридотӣ коҳиш дода шавад.

Сохтору мақомоти зикршуда вазифадор карда мешаванд, ки аз натиҷаи иҷрои супориши мазкур ба Ҳукумати мамлакат гузориш пешниҳод намоянд.

Дар моҳҳои январ – апрели соли 2025 аз кишвар 46 ҳазор тонна меваю сабзавот ба маблағи 163 миллион сомонӣ содирот карда шудааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта аз рӯйи ҳаҷм 15 фоиз афзоиш ёфтааст.

Дар баробари ин, содироти пиёз 2,6 ҳазор тонна ё 36 фоиз кам гардидааст.

Бори дигар таъкид менамоям, ки вилояти Хатлон иқтидори бузурги содироти меваю сабзавот, бахусус, меваю сабзавоти барвақтиро дорад, аммо истифодаи пурраи ин имкониятҳо ҳанӯз ба роҳ монда нашудааст.

Зарур аст, ки корҳо оид ба бунёди ду маркази агрологистикии дар ноҳияҳои Данғара ва Ҷалолиддини Балхӣ банақшагирифташуда барои васеъ намудани иқтидори содиротӣ бояд тақвият дода шаванд.

Ҳамчунин, Агентии содирот, Хадамоти гумрук, Корхонаи воҳиди давлатии «Роҳи оҳани Тоҷикистон», роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо вазифадор карда мешаванд, ки ташкили содироти мева ва сабзавоти барвақтиро ба роҳ монда, бо таъсис додани ситоди корӣ фаъолиятро дар ин самт ҷоннок намоянд.

Ҳозирини муҳтарам!

Ҳукумати мамлакат дар шароити кунунӣ ба сиёсати иҷтимоӣ афзалият дода, ҷиҳати расидан ба ҳадафҳои гузошташуда дар ин самт тадбирҳои зарурӣ меандешад.

Ҳаҷми маблағгузорӣ аз буҷети давлатӣ ба соҳаи маориф сол ба сол афзуда, аз 260 миллион сомонии соли 2005 то 10,9 миллиард сомонӣ дар соли 2025 расонида шуд.

Яъне дар 20 соли охир маблағгузории соҳа 42 баробар зиёд гардидааст.

Илова бар ин, дар даврони соҳибистиқлолӣ барои рушди соҳаи маориф 29 лоиҳаи сармоягузории давлатӣ ба маблағи 3,8 миллиард сомонӣ татбиқ шудааст.

Ҳоло дар кишвар боз 11 лоиҳаи дигар ба маблағи 4,4 миллиард сомонӣ амалӣ гардида истодааст.

Бо вуҷуди он ки дар доираи тадбирҳои амалигардида вазъи муассисаҳои таълимии кишвар мунтазам беҳтар шуда истодааст, як қатор масъалаҳо, аз ҷумла дар сатҳи паст қарор доштани фарогирии кӯдакон ба зинаи таҳсилоти томактабӣ ва дар сатҳи зарурӣ ҷалб нагардидани соҳибкорону сармоягузорон барои бунёди муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ ва томактабӣ ҷой доранд.

Бинобар ин, дар Паёми Роҳбари давлат ба роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар супориш дода шуд, ки дар давоми панҷ соли оянда дар ҳар маҳаллаи зиёда аз 100 оила дошта ҳатман як муассисаи томактабӣ бунёд намоянд.

Тибқи нақша соли 2025 бояд 168 муассисаи томактабӣ сохта ба истифода дода, то муҳлати муқарраршуда бунёди боз зиёда аз 800 чунин иншоот барои фарогирии 50 фоизи кӯдакони синну соли томактабӣ таъмин карда шавад.

Инчунин, тибқи супориши дар Паёми Роҳбари давлат гузошташуда дар панҷ соли оянда дар кишвар бояд беш аз 1000 муассисаи таҳсилоти умумӣ сохта, ба истифода дода шавад.

Тибқи нақша соли ҷорӣ дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон бояд 32 муассисаи томактабӣ, вилоятҳои Суғд 40, Хатлон 59 ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 37 муассисаи томактабӣ сохта, ба истифода дода шавад.

Ҳоло дар кишвар сохтмони ҳамагӣ 78 чунин муассиса идома дорад, ки ба нишондиҳандаи пешбинишудаи соли ҷорӣ мутобиқ нест.

Ҳамзамон бо ин, дар кишвар масъалаҳои дар ҳолати садамавӣ қарор доштани бинои 254 муассисаи таълимӣ ва таъмирталаб будани бинои 351 муассиса, дар се баст фаъолият намудани 43 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ ва нарасидани кадрҳои омӯзгорӣ ҳанӯз ҳалталаб боқӣ мондааст.

Ҳоло дар вилояти Хатлон бинои 66 муассисаи таҳсилоти умумӣ, вилояти Суғд 55, Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон 70 ва дар шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 63 муассисаи таълимӣ дар ҳолати садамавӣ қарор дорад.

Чунин ҳолат бояд боиси ташвиши ҷиддии роҳбарияти Вазорати маориф ва илм ва роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо бошад.

Мавҷудияти чунин мушкилот дар ҳолест, ки мо ду маротиба – ба хотири таҷлили сазовори ҷашни 30 ва 35-солагии истиқлоли давлатӣ нақшаи чорабиниҳо таҳия намуда, дастур дода будем, ки дар навбати аввал ба бунёду таъмир ва барқарорсозии иншооти соҳаи иҷтимоӣ, пеш аз ҳама, соҳаҳои маорифу тандурустӣ таваҷҷуҳи зарурӣ зоҳир карда шавад.

Дар кишвар норасоии шумораи омӯзгорон 3848 нафарро ташкил медиҳад, ки метавонад пурра аз ҳисоби ҳатмкунандагони равияи омӯзгории муасиссаҳои таҳсилоти олии касбӣ дар соли 2025 ҳалли худро ёбад.

Соли 2025 дар назар аст, ки беш аз 13 ҳазор нафар донишҷӯён равияи омӯзгории муасиссаҳои таҳсилоти олии касбии кишварро хатм намоянд.

Аз ин рӯ, роҳбарони Вазорати маориф ва илм ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар иҷрои супоришҳоеро, ки аз Паёми Роҳбари давлат бармеоянд, сари вақт ва бо сифати баланд таъмин намоянд.

Инчунин, роҳбарони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва Вазорати маориф ва илмро зарур аст, ки ҷиҳати ислоҳи саривақтии камбудиҳои мавҷуда, инчунин, барои бунёд намудани муассисаҳои томактабӣ ва муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ чораҳои мушаххас андешанд.

Бо мақсади таъмини рушди ҳамаҷонибаи соҳаи маорифи кишвар 1 консепсия, 3 стратегия ва 8 барнома қабул гардида, мавриди иҷро қарор доранд.

Таҳлил нишон медиҳад, ки вазъи иҷрои барномаҳои қабулгардида дар сатҳи вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо ба талабот ҷавобгӯ нест.

Аз ҷумла вазъи иҷрои Барномаи таъмин намудани муассисаҳои таълимӣ бо кабинетҳои фаннӣ ва озмоишгоҳҳои муҷаҳҳази таълимӣ барои солҳои 2021 – 2025 нишон медиҳад, ки аз маҷмуи озмоишгоҳҳо ва кабинетҳои фаннии харидоришуда ҳамагӣ 45,5 фоизи аёният ва таҷҳизот дастраси муассисаҳои таълимӣ гардидааст, ки дар муқоиса бо маблағҳои зиёди дар ин самт харҷгардида нигаронкунанда мебошад.

Вазъи иҷрои Барномаи рушди муассисаҳои томактабӣ ва таҳсилоти умумии хусусӣ барои солҳои 2022 – 2027 низ ташвишовар мебошад.

Тибқи талаботи барномаи мазкур дар солҳои 2022 – 2024 бояд 124 муассисаи таҳсилоти томактабӣ ва миёнаи хусусӣ сохта мешуд.

Аммо дар ин давра 68 муассисаи таҳсилоти томактабӣ ва 56 муассисаи таҳсилоти умумии хусусӣ сохта шудааст, ки 40,6 фоизи иҷрои барномаи мазкурро ташкил медиҳад.

Иҷрои Барномаи давлатии дарёфт ва рушди истеъдодҳо барои солҳои 2021 – 2025 низ аз ҷониби мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо ташвишовар буда, иҷрои ҳадафҳое, ки бояд аз ҷониби онҳо амалӣ мегардид, ҳамагӣ 37 фоизро ташкил медиҳад.

Бинобар ин, Вазорати маориф ва илм вазифадор карда мешавад, ки дар ҳамкорӣ бо Вазорати молия ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ камбудиҳоро дар самти амалисозии барномаҳои соҳавӣ дар муҳлатҳои кӯтоҳтарин бартараф карда, ҷиҳати маблағгузории саривақтӣ ва таъмин намудани иҷрои нақшаи чорабиниҳои барномаҳо чораҷӯйӣ намояд.

Ҳозирини гиромӣ!

Дар соҳаи тандурустӣ гарчанде ки сол то сол маблағгузории соҳа афзуда истодааст, аммо масъалаҳои ҳалталаб то ҳол ҷой доранд.

Дар миқёси кишвар 103 муассисаи кумаки аввалияи тиббию санитарӣ таъмирталаб буда, аз он 35 муассиса ба вилояти Хатлон, 27 ба Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, 26 ба вилояти Суғд ва 15 муассиса ба шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ рост меояд.

Чунин ҳолат андешидани тадбирҳои таъхирнопазирро тақозо менамояд.

Ба Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ ва мақомоти иҷроияи маҳаллии ҳокимияти давлатӣ супориш дода мешавад, ки дар хусуси ба талаботи муосир ҷавобгӯ будани муассисаҳои тиббӣ, таъмини онҳо бо таҷҳизоти замонавӣ ва таъмиру тармими иншооти тандурустӣ тамоми чораҳои заруриро амалӣ карда, камбудиҳои соҳаро то ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатӣ бартараф намоянд.

Воҳидҳои кории холии табибон дар аввали соли 2025-ум 1752 ҷойро ташкил медиҳанд, ки ташвишовар мебошад.

Шумораи бештари воҳидҳои холии табибон ба вилояти Хатлон 598 ҷой, вилояти Суғд 445 ва шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ 342 ҷой рост меояд.

Соли ҷорӣ дар назар аст, ки муассисаҳои таҳсилоти олии касбии кишварро 2900 нафар бо ихтисоси табиб хатм менамоянд ва аз ин ҳисоб масъалаи норасоии табибонро дар шаҳру ноҳияҳои кишвар пурра ҳал кардан мумкин аст.

Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, аз ҷумла вилояти Хатлонро зарур аст, ки ҷараёни татбиқи санадҳои барномавии соҳаро таъмин намуда, барои боз ҳам беҳтар кардани хизматрасонии тиббӣ ба аҳолӣ ва бартараф намудани норасоии табибон дар муассисаҳои тандурустӣ ва дигар камбудиҳои ҷойдошта фавран чораҷӯӣ намоянд.

Ҳозирини гиромӣ!

Ба ҳолати 1-уми майи соли 2025 дар доираи нақшаи чорабиниҳо ба истиқболи 35-солагии истиқлоли давлатӣ дар мамлакат аз 29 ҳазор иншооти банақшагирифташуда беш аз 20 ҳазору 200 иншоот бунёд гардидааст, ки 70 фоизи нақшаро ташкил медиҳад.

Бо дарназардошти он, ки то ҷашн каме зиёдтар аз як сол вақт мондааст, дар баъзе шаҳру ноҳияҳои кишвар иҷрои нақшаи чорабиниҳо қонеъкунанда нест.

Аз ҷумла иҷрои нақша дар вилояти Хатлон – шаҳру ноҳияҳои Кӯлоб ва Ёвон ҳамагӣ 50-фоизӣ, Шамсиддини Шоҳин 54, Ҷайҳун 55, Панҷ 57, Балҷувон 60, Норак 61 ва Шаҳритус 63 фоиз ва дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон – ноҳияҳои Мурғоб 59 фоиз, Дарвоз 64, Ванҷ 66, Ишкошим 67 ва Роштқалъа 69 фоиз таъмин шудааст.

Иҷрои нақша дар вилояти Суғд – шаҳру ноҳияҳои Кӯҳистони Мастчоҳ 51 фоиз, Истиқлол 61, Гулистон ва Шаҳристон 66-фоизӣ, Панҷакент 67 фоиз ва дар ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ – Ҳисор 49 фоиз, Варзоб 50, Лахш 52, Роғун ва Ваҳдат 54-фоизӣ, Сангвор 55, Рӯдакӣ 57, Шаҳринав 62 ва Турсунзода 63 фоизро ташкил медиҳад.

Чунин ҳолати иҷрои нақшаи чорабиниҳо қонеъкунанда набуда, аз роҳбарони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва намояндагони сохторҳои марказии ба шаҳру ноҳияҳо вобасташуда масъулияти баланд ва тақвияти ҷиддии корҳоро талаб менамояд.

Хотирнишон месозам, ки маблағҳои зикршуда пурра аз ҳисоби соҳибкорон ва аҳолии ноҳия мебошанд.

Ҳамзамон бо ин, бо қаноатмандӣ метавон гуфт, ки дар як қатор шаҳру ноҳияҳои кишвар дар самти амалисозии корҳои созандагиву бунёдкорӣ ба истиқболи ҷашни 35-солагии истиқлоли давлатӣ пешравиҳои назаррас дида мешаванд.

Аз ҷумла дар ноҳияи Данғара иҷрои нақша бо дарназардошти 460 иншооти иловагӣ таъмин гардида, дар доираи он 27 мактаб, 3 кӯдакистон, 2 беморхона, 4 маркази саломатӣ, 7 бунгоҳи тиббӣ, 3 таваллудхона, 18 корхона ва коргоҳҳои истеҳсолӣ бо таъсиси беш аз 1,5 ҳазор ҷойҳои нави корӣ, 29 маркази хизматрасонӣ, 3 боғи фарҳангу фароғат ва 11 пул сохта, ба истифода дода шуда, 77 километр роҳҳо мумфарш ва 133 километр сангфарш карда шудаанд.

Ҳоло боз 60 иншооти дигар бунёд гардида истодааст, ки соли ҷорӣ ба истифода дода мешавад.

Маблағи то имрӯз барои ободиҳо сарфшуда 2,3 миллиард сомониро ташкил кардааст, ки 628 миллион сомонии он барои бунёди муассисаҳои таълимӣ ва дигар иншооти иҷтимоӣ хароҷот гардидааст.

Хотирнишон месозам, ки маблағҳои зикршуда пурра аз ҳисоби соҳибкорон ва аҳолии ноҳия мебошанд.

Мувофиқи маълумот соли ҷорӣ 80 нафар сокинони ноҳияи Данғара барои адои маросими ҳаҷ номнавис шудаанд.

Аз ин шумора 40 нафари онҳо аз рафтан ба ҳаҷ даст кашида, маблағҳои ба ин мақсад пасандозкардаи худро ба корҳои хайри ободонии ноҳия сарф кардаанд, ки чунин иқдоми онҳо, бешубҳа, қобили таҳсин ва дастгирӣ мебошад.

Танҳо дар ҷамоатҳои деҳоти Пушинг ва Корез бо саҳми аҳолӣ ва соҳибкорону шахсони саховатпеша 5 мактаб барои 4800 хонанда, кӯдакистон, муассисаҳои тандурустӣ ва 7 корхонаи истеҳсолӣ сохта шудааст.

Вобаста ба ин, ба роҳбарияти мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳои кишвар ва вазорату идораҳое, ки масъули иҷрои корҳои ободониву созандагӣ ба муносибати 35-солагии истиқлоли давлатӣ дар шаҳру ноҳияҳои кишвар мебошанд, супориш дода мешавад, ки таҷрибаи ҷамоатҳои деҳоти Пушинг ва Корезро омӯзанд ва барои иҷрои саривақтиву босифати нақшаҳои пешбинигардида истифода намоянд.

Дар ин раванд, ба риояи меъёрҳои қабулшудаи сохтмон ва санъати баланди меъморӣ эътибори аввалиндараҷа диҳанд.

Муҳтарам роҳбарони вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо, ободиҳое, ки дирӯз дар ноҳияи Данғара ва деҳаҳои он дидед, таҷрибаи хуби ба корҳои созандагиву ободонӣ сафарбар намудани соҳибкорон ва аҳолӣ мебошад.

Дар робита ба амалисозии корҳои неку созандаи мардуми шарифи кишвар, аз ҷумла соҳибкорону сокинони ноҳияи Данғара ва саҳмгузорӣ дар ободиву пешрафти мамлакат бори дигар ба ҳамаи соҳибкорон, шахсони саховатпеша ва кулли сокинони Тоҷикистон барои дастгирии ташаббусҳои Ҳукумати мамлакат сипосу миннатдории самимӣ баён менамоям.

Ҳамдиёрони азиз!

Чуноне ки шумо мушоҳида мекунед, амалисозии нақшаву барномаҳои созандаи Ҳукумати мамлакат ба рушду тараққиёти ҳамаи шаҳру ноҳияҳои кишвар, аз ҷумла вилояти Хатлон мусоидат карда, дар ояндаи наздик онҳо боз ҳам ободу зебо ва сатҳу сифати зиндагии сокинон беҳтар мегардад.

Вале хотирнишон менамоям, ки истифодаи самараноки захираву имкониятҳои мавҷуда ва таъмин намудани пешрафти устувори иқтисодиву иҷтимоии шаҳру ноҳияҳо, пеш аз ҳама, ба заҳмати содиқона ва азму талоши созанда, инчунин, ҳисси баланди ватандӯстиву ватанпарастии ҳар як фарди бонангу номус вобаста мебошад.

Дар ин раванд, ҳамаи мо вазифадорем, ки мардумро барои таъмини волоияти қонун ва риояи ҳатмии он роҳнамоӣ кунем.

Илова бар ин, ҳар яки мо бо дарназардошти вазъи ноороми ҷаҳони имрӯза ҳамеша ҳушёру зирак ва барои ҳимояи манфиатҳои миллату давлатамон омода бошем.

Суннатҳои неки миллӣ ва хусусан сарфаю сариштакориро риоя намуда, фарзандонамонро дар руҳияи ватандӯстӣ, ифтихори миллӣ ва худшиносиву худогоҳӣ тарбия намоем.

Ҳамеша дар хотир дошта бошем, ки барои таъмин кардани ояндаи ободи давлат ва миллат мо бояд кадрҳои ҷавобгӯй ба талаботи замони муосир – ихтироъкору навоварон, муҳандисон ва дигар кадрҳои соҳаҳои техникиву технологиро тарбия карда, ба камол расонем.

Мо бояд барои ободу зебо гардонидани Ватани азизамон – Тоҷикистон имрӯз нисбат ба дирӯз ва фардо нисбат ба имрӯз бештар заҳмат кашем ва дар хотир дошта бошем, ки сарзамини аҷдодии мо танҳо дар сурати сафарбар сохтани тамоми имконияту неруи ҳар як фарди ҷомеа ободу пешрафта ва давлатамон неруманду қавӣ мегардад.

Вобаста ба ин, бори дигар ба роҳбарони вилоятҳо, шаҳру ноҳияҳо ва намояндагони сохторҳои марказӣ дар маҳалҳо    таъкид менамоям, ки тамоми мардумро то ҷашни 35-солагӣ ба тозаву озодагӣ ва обод кардани ҳар як хонаву кошона, кӯчаву хиёбон ва майдону гулгашт то дурдасттарин деҳоти кишвар сафарбар намоянд.

Итминон дорам, ки мардуми ватандӯст, бонангу номус ва матиниродаи кишвар, аз ҷумла сокинони вилояти Хатлон минбаъд низ бо ҳисси баланди хештаншиносӣ дар ҳифзи дастовардҳои таърихии халқамон, ҳимояи манфиатҳои давлату миллати куҳанбунёдамон ҳушёру омода хоҳанд буд ва бо заҳмати содиқонаву софдилонаи худ Ватани маҳбубамонро боз ҳам ободу пешрафта хоҳанд гардонид.

Ҳамчунин, падару модарон, устодону омӯзгорон, аҳли зиё ва фаъолон бояд ба тарбияи наврасону ҷавонон, яъне насли ояндасоз диққати аввалиндараҷа диҳанд.

Мо вазифадорем, ки ба онҳо барои омӯхтани илму дониш ва касбу ҳунар шароит муҳайё созем, моҳият ва аҳаммияти истиқлолу озодӣ, сулҳу оромӣ ва ваҳдати миллиро фаҳмонем, то фарзандони мо фирефтаи афкори таассубомезу тундрави динӣ нагардида, ҳамчун насли босаводу соҳибмаърифат ва огоҳу донишманд ба камол расида, дар оянда ба Ватан, давлат ва миллати худ содиқона хизмат кунанд.

Дар интиҳо ба кулли мардуми ватандӯсти кишвар, сокинони меҳмоннавозу сарбаланди вилояти Хатлон ва ноҳияи Данғара хонаи обод, саломативу хушбахтӣ ва барори кор мехоҳам.

Саломат бошед!

https://president.tj/event/news/50815

16 май дар деҳоти ба номи Исмат Шарифи ноҳияи Данғара Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба оғози сохтмони марҳилаи дуюми корхонаи ҷамъу васл ва истеҳсоли мошинҳои гуногунтамғаи зиреҳпӯш ва таҷҳизоти ҳарбии Ҷамъияти дорои масъулияти маҳдуди Сипар Групп санги асос гузоштанд.

Корхонаи мазкур ба амалишавии «Барномаи саноатикунонии босуръати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2020-2025» мусоидат намуда, ба татбиқи ҳадафи чоруми миллӣ – саноатикунонии босуръати кишвар нигаронида шудааст.

Ба Пешвои миллат муҳтарам Эмомали Раҳмон иттилоъ дода шуд, ки масоҳати умумии майдони корхонаи саноатӣ 40 гектарро ташкил намуда, ба фаъолият оғоз намудани он имкон фароҳам меорад, то қисмате аз эҳтиёҷоти кишвар ба техникаву лавозимоти ҳарбӣ аз ҳисоби истеҳсоли ватанӣ бароварда шавад. Ҳамчунин, муҳим аст, ки 120 сокини маҳалӣ бо кори доимӣ таъмин мегарданд.

Зимни суҳбат бо масъулини соҳа ва роҳбарияти корхона Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои боз ҳам афзун намудани ҳаҷми истеҳсолот ва намудҳои маҳсулот, ба талаботи замон мутобиқ сохтани сифати онҳо ва ҳамзамон ба роҳ мондани омӯзишу омодасозии мутахассисони маҳаллӣ ба онҳо дастуру тавсияҳои мушаххас доданд.

https://www.president.tj/event/news/50819

16 май Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ноҳияи Данғара бо ҷараёни парвариш ва нашъунамои зироати кишоварзӣ дар Кооперативи истеҳсолии Сомонҷон ва хоҷагии деҳқонии Эмоми Аъзам шинос шуданд.

Зимни боздид аз хоҷагии деҳқонии Эмоми Аъзам иттилоъ дода шуд, ки он соли 2009 дар асоси дастуру ҳидоятҳои Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъсис ёфта, масоҳати умумии боғҳои он 70 гектарро ташкил медиҳад.

Хоҷагидорон бо истифода аз таҷрибаи пешрафта ва риояи агротехника дар майдони 25 гектар гелос, 4 гектар шафтолу, 2 гектар зардолу ва дигар навъи дарахтони мевадиҳандаро, ки ба минтақа мутобиқ аст, парвариш менамоянд.

Аҳли заҳмати хоҷагӣ дар парвариш ва нигоҳубини боғҳо таҷрибаи ғанӣ андухта, то пурра ба ҳосил даромадани ниҳолҳо байни қаторҳои онҳоро самаранок истифода мебаранд. Дар баробари пешниҳод ба бозорҳои дохиливу хориҷӣ, ҳамзамон ба миқдори зиёд дар сардхона низ маҳсулот захира мекунанд.

Дар боғи гелоси хоҷагии деҳқонии Эмоми Аъзам асосан навъҳои барвақтии Бурлат ва Кордия парвариш мегардад, ки ба иқлими минтақа тобовар буда, барои содирот низ мувофиқ мебошанд. Сипас, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо ҷараёни парвариш ва нашъунамои зироати кишоварзӣ дар Кооперативи истеҳсолии Сомонҷон шинос шуданд.

Мавриди зикр аст, ки Кооперативи истеҳсолии Сомонҷон бисёрсоҳа буда, хоҷагидорон бо риояи қоидаҳои агротехникӣ ба кишту парвариши сабзавоту полезӣ, ғалладона, зироати техникӣ ва боғу токзор машғул мебошанд.

Ба Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ доданд, ки дар Кооперативи истеҳсолии Сомонҷон дар майдони 800 гектар гандум, 15 гектар зағер, 180 гектар ҷав, 190 гектар пахта, 52 гектар сабзавоту полезӣ ва дар 34 гектар ҷуворимаккаи дон кишт карда шудааст, ки ҳама нашъунамои хуб доранд.

Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар боғҳои хоҷагӣ ба парвариши дарахтони мевадиҳанда, аз ҷумла бодом, шафтолу ва олуи сиёҳ шинос шуданд. Иттилоъ дода шуд, ки дар Кооперативи истеҳсолии Сомонҷон дар масоҳати беш аз 480 гектар боғҳо бунёд ёфтааст, ки аз он 180 гектар себ, 75 гектар бодом, 100 гектар олу, 12 гектар чормағз, 6 гектар ангур, 6 гектар нок ва 3 гектарро боғи гелос ташкил медиҳад. Дар ин хоҷагӣ масоҳати боғҳои интенсивӣ низ тадриҷан зиёд карда мешавад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон фаъолияти назарраси хоҷагидорони Кооперативи истеҳсолии Сомонҷонро намуна арзёбӣ карда, ба меҳнати садоқатмандонаи аҳли заҳмат баҳои баланд доданд.

Дар ҳамин ҷо Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз намоиши маҳсулоти кишоварзӣ ва дастовардҳои меҳнатии хоҷагии ҷангали ноҳия дидан карданд. Дар намоиш маҳсулоти гуногуни кишоварзӣ, аз ҷумла сабзавоту полезӣ ва меваи тару тоза, хушкмеваҳо, ғалладона ва неъматҳои дигари табиӣ муаррифӣ карда шуд.

Дар хоҷагии Сомонҷон зимни шиносоӣ бо рафти парвариши сабзавоту полезӣ Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба нашъунамои пиёзи барвақтӣ, ки қариб расидааст ва пиёзи кишти такрорӣ таваҷҷуҳ зоҳир намуда, ба масъулон барои риояи қоидаҳои агротехникӣ ва агробизнеси муосир дастуру тавсияҳои судбахш доданд. Тавре иттилоъ доданд, ҳосили интизорӣ аз ҳар гектари пиёзи барвақтӣ 500 сентнер аст. Ҳамчунин зикр гардид, ки дар ин мавзеъ 35 гектар замини лалмии бекор ба таври қатрагӣ шодоб ва ба гардиши кишоварзии обӣ дароварда шудааст.