ПАРЧАМИ ДАВЛАТӢ – РАМЗИ ВАҲДАТ, ИСТИҚЛОЛИЯТ ВА ХИЗМАТҲОИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ

Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз муҳимтарин рамзҳои давлатӣ ва маънавӣ ба ҳисоб меравад, ки нишонаи истиқлолият, ваҳдат ва худшиносии миллӣ мебошад. Қабул ва тасдиқи Парчами давлатӣ дар даврони соҳибистиқлолӣ бо талошу заҳмати Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон амалӣ гардид ва ҳамчун рамзи муҳими давлатдории навини тоҷикон мақоми тантанавӣ пайдо кард.

Дар солҳои аввали соҳибистиқлолӣ, вақте ки кишвар бо буҳронҳои сиёсӣ ва иҷтимоӣ рӯбарӯ буд, эҳёи рамзҳои давлатӣ на танҳо қадамҳои техникӣ, балки иқдоми стратегӣ барои мустаҳкам намудани давлатдории миллӣ ба ҳисоб мерафт. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо ҳидоят ва талошҳои хирадмандона азм карданд, ки Парчам ва дигар рамзҳои давлатӣ ҳамчун нишонаи воқеии давлатдории миллӣ ва таҷассумгари арзишҳои таърихӣ эҳё ва таҳким ёбанд. Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамчун рамзи истиқлолият, иттиҳоду сарҷамъӣ ва дӯстиву бародарии ҳамаи миллатҳои сокини ҷумҳурӣ бо қарори Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон 24 ноябри соли 1992 қабул шудааст.

Аломатҳои Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки бо қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 14 марти соли 2007, №499 «Дар хусуси тасдиқи Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» тасдиқ шудааст, яке аз муҳимтарин рамзҳои давлатӣ ва таҷассумгари рамзи миллат ва иродаи ормонҳои миллӣ маҳсуб мешаванд.

Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон матои росткунҷа буда, дар рӯйи он се рахи рангаи уфуқӣ ҷойгир шудааст, ки рахи боло ранги сурх дошта, паҳнои он ба рахи сабзи поён баробар аст, рахи сафеди мобайн бошад якуним баробари паҳнои яке аз рахҳои ранга мебошад. Дар рӯи рахи сафед, аз ҷойи чӯбдаста дар мобайни Парчам бо зарҳал рамзи тоҷи тансиқшуда ва дар болои он ҳафт ситора дар шакли нимдоира тасвир шудааст. Таносуби бару дарозии умумии Парчам 1:2 метр мебошад.

Тоҷ ва ситораҳои Парчам дар шакли росткунҷа ҷой гирифтаанд, ки паҳлӯи амудиашон 0,8 ва паҳлӯи уфуқиашон 1,0 паҳнои рахи сафед мебошад. Ситораҳои панҷгӯша дар доираи қутраш 0,15 акс ёфта, дар нимдоираи радиусаш 0,5-и паҳнои рахи сафед ҷойгир шудаанд. Тоҷи баландиаш 0,55–и паҳнои рахи сафед ба асос ба таври нимдоираи радиусаш 1,2–и паҳнои рахи сафед моил мегардад. Чор унсури камоншакл, ки болои тоҷро ташкил медиҳанд, дар марказ бо қисмати доираи қутраш 0,2–и рахи сафед васл гардидаанд.

Ин тарҳи дақиқ на танҳо рамзи меъморӣ ва таркиби зебои визуалӣ мебошад, балки ҳар як ҷузъи он, аз рангҳои уфуқӣ то шаклҳои тоҷ ва ситораҳо рамзи устувории давлат, ҳамоҳангии ҷомеа ва пайванди таърихӣ бо арзишҳои фарҳангии миллати тоҷик аст, ки бо тадбирҳо ва талошҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таҳким ёфта, пайванди таърихӣ ва арзишҳои мероси ниёгонро эҳё мекунад. Ин тарҳ ҳамчунин нишондиҳандаи зиракии сиёсӣ ва равонии миллӣ буда, мардуми сарбаланди Тоҷикистонро ба эҳтироми рамзҳои давлатӣ ва арҷгузорӣ ба мероси таърихӣ ҳидоят менамояд.

Парчами давлатӣ барои ҷомеа рамзи муттаҳидкунанда ва ҳамбастагӣ мебошад. Афрохтани он дар ҳамаи иду ҷашнҳои давлатӣ, ҷамъомадҳо, барномаҳои фарҳангӣ ва варзишӣ на танҳо рамзи эҳтиром ба давлат ва ифодагари ҳисси ватандорӣ ва масъулияти шаҳрвандӣ аст, балки ҳамчунин дар сатҳи байналмилалӣ ҳамчун рамзи ҳувият ва муаррифгари давлат ва миллати тоҷик нақши калидӣ дорад. Афрохтани Парчам дар чорабиниҳои дипломатӣ, мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ ва ҳамоишҳои фарҳангӣ нишон медиҳад, ки Тоҷикистон ҳамчун давлати соҳибистиқлол бо арзишҳо, анъанаҳо ва симои ягонаи сиёсиву фарҳангӣ фаъолона дар арсаи ҷаҳонӣ иштирок мекунад. Ин рамз ҳамчунин қобилияти ҳифзи сарзамин, таҳкими эътимод ва нуфузи кишварро дар муносибатҳои байналмилалӣ таҷассум мекунад ва барои ҷомеаи ҷаҳонӣ аҳамияти сиёсӣ ва фарҳангии Тоҷикистонро равшан нишон медиҳад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо иқдоми хирадмандона ва таваҷҷуҳи махсус Парчами давлатӣ ва дигар рамзҳои давлатӣ, аз ҷумла Суруди миллӣ ва Нишони давлатӣ, дар баландтарин сатҳҳои меъморӣ ва бо ҷалби фаъолонаи ҷомеа таҷассум бахшиданд. Афрохтани Парчам дар сутунҳои баландтарини пойтахт, дар муассисаҳои давлатӣ ва дигар ҷойҳои муҳим паёми равшани давлатдории мутамаддин, соҳибистиқлол ва ҳувияти ягонаи миллиро мерасонад. Ин иқдом ҳамчунин барои шаҳрвандон ва хоса ҷавонон рамзи эҳтиром ба давлат, ҳисси ватандорӣ ва муттаҳидӣ мебошад.

Имрӯз Парчам на танҳо рамзи давлатӣ, балки рамзи ифтихор ва худшиносии насли ҷавон мебошад. Бо роҳнамоӣ ва сиёсати хирадмандона ва дурандешонаи Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон омӯзиши маърифати парчамдорӣ дар мактабҳо ва муассисаҳои таълимӣ ҷорӣ гардидааст. Ин тарбия насли ҷавонро ба эҳтироми рамзҳои миллӣ, арҷгузорӣ ба арзишҳои давлатдорӣ ва ҳисси масъулияти шаҳрвандӣ роҳнамоӣ мекунад ва ба пойдории давлат мусоидат менамояд. Ҳамчунин, дар рӯзҳои истиқбол аз Рӯзи Парчами давлатӣ муассисаҳои таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи касбии ҷумҳурӣ дар дарсҳои тарбиявӣ маърифати парчамдориро талқин карда, чорабиниҳои илмӣ, фарҳангӣ ва тарбиявӣ ташкил ва баргузор менамоянд, ки ҳамзамон ҳисси ифтихор ва ваҳдатро дар байни хонандагон тақвият медиҳад.

Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон на танҳо рамзи давлатӣ, балки таҷассумгари таърих, фарҳанг ва ҳувияти миллӣ мебошад. Он рамзи ваҳдати миллӣ, худшиносӣ ва азму иродаи Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва насли соҳибфарҳанги тоҷик аст. Тарҳи Парчам – рангҳои уфуқӣ, тоҷ ва ситораҳо – рамзи устувории давлат, ҳамоҳангии ҷомеа ва пайванди таърихӣ бо мероси ниёгон мебошад. Афрохтани Парчам дар чорабиниҳои давлатӣ, фарҳангӣ ва варзишӣ на танҳо эҳтиром ба давлат ва ҳисси ватандорӣ, балки муаррифгари миллати тоҷик дар арсаи байналмилалӣ мебошад. 

Парчами давлатӣ ҳамчун рамзи пойдории давлат, иттиҳоди миллӣ ва ифтихори миллӣ ҳамеша дар мадди назари ҷомеа ва насли оянда қарор дорад, таъмини пайванд бо таърих ва эҳтироми арзишҳои миллӣ буда, ҳамчун нишондиҳандаи ваҳдат, устуворӣ ва эътимоди миллӣ аҳамияти беандоза дорад.

Давлатхон НАЗАРЗОДА,

сардори шӯъбаи кадрҳо, котибот

ва корҳои махсуси Кумита оид ба

таҳсилоти ибтидоӣ ва миёнаи

касбии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон,

номзади илмҳои ҳуқуқшиносӣ, дотсент