ЗЕҲНИ СУНЪӢ - ВАСИЛАИ ТАҲАВВУЛОТ ДАР ЗАМОНИ МУОСИР

Зеҳни сунъӣ технологияи муосирест, ки дар як вақт қобилияти таҳлил намудани трилионҳо иттилоотро доро буда, дар як соня метавонад баъд аз таҳлили ин миқдори иттилоот ба хулосаи ниҳоӣ омада, қарор қабул намояд ва ҳадафмандона амал намояд. Агар қобилияти ӯро бо инсон муқоиса намоем, мебинем, ки зеҳни сунъӣ метавонад шароит фароҳам биоварад то дар оянда техналогия бар инсонҳо мусалад бигардад.

Дар ин ҷараён зеҳни сунъӣ метавонад дар ҳаёти инсонӣ тағйироти амиқеро ба вуҷуд биоварад. Ин ки дар оянда инсон тобеи техналогия мегардад ва ё на, инро раванди ташаккули техналогия ба мо нишон медиҳад. Имрӯз инсон метавонад таввасути барномаҳои махсус бо зеҳни сунъӣ дар рақобат қарор бигирад.

Бо ташаккули ҷомеаи иттилоотӣ ҷаҳонбинии аҳли ҷомеа тавсея ёфт, ва дастраси ба махзанҳои илмӣ осон гашта, имкониятҳои фаровоне, ҷиҳати донишомӯзи фароҳам сохта шуд. Дар ин замина бо истифода аз техналогия коркарди иттилооот, тавлидоти он ва паҳн намудани он дар ҷомеа ба роҳ монда шуда, андеша ва назаряҳои илмӣ сол то сол такмил ёфтанд. Ин аст, ки дар чанд садсолаи ахир рушди илм ба ташаккулии техналогия замина фароҳам овардааст.

Ҳамзамон, технология барои суръат бахшидан ба рушди он ва паҳн намудани он мусоидат менамояд. Маҳз чунин раванд шароит фароҳам овард то инсонҳо таввасути техналогия ба илму афкори донишмандони асрҳои пеш дастраси пайдо намуда, ҳамзамон дар заминаи таҳлилу барраси онҳоро такмил ва коркард намоянд.

Компиютер ва зеҳни сунъӣ имрӯзбеҳтар аз инсон қобилияти коркард, ҳифзу нигоҳдори ва таҳлил иттилоотро доро мебошад. Ва ин имкон медиҳад, ки дар бисёр соҳаҳо робот ва ё зеҳни сунъӣ инсонро иваз намояд. Дар ин сурат дар ояндаи наздик шумораи зиёди кормандони фабрикаю корхонаҳо, ронандагон, табибон, ҳуқуқшиносон, рӯзноманигорон, муҳандисону дизайнерон ва ҳатто омӯзгорон аз кор маҳрум гарданд.

Дар оянда роботҳо қобилияти анҷом додани ин қабил фаъолиятҳоро бо истифода аз зеҳни сунъӣ пайдо хоҳанд кард, ки ба ин васила метавонанд дар бисёр соҳаҳо инсонро иваз намоуда, вазифаи муқарар шударо сари вақт, дурусту самаранок ва бидуни танафуз иҷро намоянд.

Дар раванди ба роҳ мондани фаъолияти нақлиёти бесарнишин, шояд дар роҳҳои автамабилгард, хатар нисбат ба ҳаёту саломатии инсонҳо коҳиш биёбад. Зеро шумораи истифодабарандагони нақлиёт дар ҷаҳон миллионҳо нафарро ташкил медиҳад ва ҳамасола дар садамаҳои нақлиётӣ наздик ба 1,2 милион нафар ба ҳалокат мерасанд. Қариб тамоми ин садамаҳо бо гуноҳи худи инсонҳо рух медиҳад. Танҳо шумораи хеле ками садамаҳои нақлиётӣ бо сабаби техникӣ рух медиҳанд. Ба ҳамин хотир имкони дучор гаштан ба садама дар нақлиётҳои худҳаракат ва ё бесарнишин нисбат ба инсон ниҳоят кам аст.

Бо назардошти ин ҳама, дар оянда имкон медиҳад то зеҳни сунъӣ бо истифода аз онҳо аз ҳар ҷиҳате аз инсон бартар бошад. Зеро зеҳни сунъӣ бо истифода аз ин дастовардҳои илмӣ ва қобилияти ҳифзу таҳлили миқдори зиёди иттилооту маълумот зарфияти анҷом додани амалҳое, ки инсон дар анҷом додани он оҷиз аст, соҳиб мегардад. Чунин як зарфият имкон медиҳад, то дар бисёр соҳаҳо зеҳни сунъӣ инсонро иваз намояд.

Ҷамила ДАВЛАТЗОДА,

директори Литсейи касбии техникии шаҳри Ҳисор