
НАҚШИ СОЗМОНҲОИ ҶАВОНОН ДАР ТАТБИҚИ СИЁСАТИ ДАВЛАТИИ ҶАВОНОН
2025-05-28 07:57:10
Сиёсати давлатии ҷавонон маҷмуи тадбирҳои мушаххас ва
мақсадноки Ҳукумати кишвар аст, ки барои таъмини рушди таълиму тарбия, таҳкими
мавқеи ҷавонон дар ҷомеа, ҷалби онҳо ба ҳаёти сиёсӣ, иқтисодӣ ва фарҳангӣ
нигаронида шудааст.
Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи сиёсати давлатии ҷавонон», ки соли
1992 қабул гардид, яке аз аввалин санадҳои ҳуқуқиест, ки мақоми ҷавононро дар
ҷомеаи навини тоҷикон танзим намуда, заминаи мустаҳкам барои дигар барномаҳо ва
стратегияҳои давлатии ҷавонон фароҳам овард.
Сиёсати давлатии ҷавонон дар асоси ниёзҳои равонӣ,
иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва фарҳангии ҷавонон таҳия мешавад. Созмонҳои ҷавонон, ки
мақсад ва вазифаҳои худро дар пешрафти ҷавонон ва беҳбудии онҳо мебинанд, нақши
калидӣ дар амали кардани сиёсати мазкур доранд. Ин созмонҳо ба маърифати
ҳуқуқии ҷавонон, рушди фарогир ва иҷтимоии онҳо, инчунин ҷалби ҷавонон дар
фаъолияти сиёсӣ, иҷтимоӣ ва иқтисодӣ кӯмак мерасонанд.
Созмонҳои
ҷавонон ташкилотҳое мебошанд, ки ба ҳимояи манфиатҳои ҷавонон ва мусоидат ба
рушди иҷтимоӣ, фарҳангӣ ва иқтисодӣ ихтисос ёфтаанд. Ин созмонҳо метавонанд дар
шакли ҳизбҳо, ассотсиатсияҳо, клубҳо ё маҳфилҳои ҷавонон фаъолият кунанд. Вақте
ки онҳоро бо сиёсати давлатии ҷавонон пайванд медиҳем, метавонем бигӯем, ки
онҳо беҳтарин платформа барои робита байни ҳукумат ва ҷомеа, хусусан ҷавонон
мебошанд.
Ҳамкории
созмонҳои ҷавонон бо давлат ва муассисаҳои давлатӣ як масъалаи муҳим дар
татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон аст. Дар доираи ҳамкорӣ, чунин корҳоро
метавонанд:
- Созмонҳои
ҷавонон барои рушди ҷавонон дар соҳаҳои гуногун (масалан, таълим, ҷойи кор,
саломатӣ ва фарҳанг) барномаҳо ва лоиҳаҳо роҳандозӣ кунанд.
- Воситаҳои
иттилоотӣ дар дасти созмонҳои ҷавонон имкон медиҳанд, ки сиёсати Ҳукумати
кишварро байни ҷавонон ба роҳ монад ва онҳоро дар бораи ҳуқуқҳояшон огоҳ созад.
- Созмонҳои
ҷавонон метавонанд маърифати сиёсӣ ва ҳуқуқии ҷавононро баланд бардоранд ва
онҳоро ба иштироки фаъол дар қарорсозӣ ҳидоят кунанд.
- Созмонҳои
ҷавонон барои беҳтар кардани сатҳи зиндагии ҷавонон ва татбиқи сиёсати иҷтимоии
давлатӣ дар якчанд ҷабҳаҳо кӯмак мекунанд:
- Барномаи шуғл
ва омӯзиш: Созмонҳои ҷавонон метавонанд, ки барномаҳои шуғл ва омӯзиш барои
ҷавонон эҷод намоянд, ки дар он ҷавонон тавонанд дониш ва малакаҳои кории худро
равнақ диҳанд.
- Дастгирии
ҷавонон дар шуруи зиндагӣ: Барномаҳои волонтёрӣ ва дастгирии иҷтимоӣ барои
ҷавонон, кӯмак мекунанд, ки онҳо ба ҷомеа хизмат кунанд ва эҳсоси масъулият ва
ҳувият пайдо кунанд.
- Дастрасии
баробар: Ташкил кардани барномаҳои муайян барои равнақ додани имкониятҳои
баробари таълим ва шуғл барои ҷавонони камбизоат ё аз хонаводаҳои зарардида.
- Барномаҳои
созмонҳои ҷавонон дар соҳаи фарҳангӣ ва таълимӣ нақши муҳим доранд:
- Ташкили
семинарҳо ва тренингҳо: Барномаҳои омӯзишӣ ва тренингҳо дар соҳаҳои фарҳангӣ,
иҷтимоӣ ва корӣ, ки ҷавононро ба шодии маънавӣ ва илмӣ ташвиқ мекунанд.
- Маърифати
фарҳангӣ: Пешбурди фарҳанг ва санъат дар байни ҷавонон, ташкил кардани
фестивалҳо, намоишҳо ва чорабиниҳои муҳимми иҷтимоӣ ва фарҳангӣ, ки боиси
баланд бардоштани ҳисси ватандорӣ ва масъулияти ҷавонон мегардад.
Созмонҳои
ҷавонон метавонанд бо ташкилотҳои байналмилалӣ, аз қабили СММ, ЮНЕСКО ва дигар
созмонҳои байналмилалӣ ҳамкорӣ кунанд, ки барои рушди соҳаи ҷавонон дар як пояи
глобалӣ кӯмак мерасонанд. Ин ҳамкорӣ метавонанд аз ёдоварии масъалаҳои глобалӣ,
аз қабили тағйироти иқлим ва ҳуқуқи инсон, то ташкили конференсияҳо ва
саммитҳои байналмилалӣ, ки ҷавонон дар онҳо иштирок мекунанд, иборат бошад.
Барномаҳо ва
лоиҳаҳои созмонҳои ҷавонон метавонанд бо кӯмак дар рушди муҳити корӣ барои
ҷавонон, кам кардани сатҳи бекорӣ ва таъмини пешрафт дар сатҳи иқтисодӣ дар
кишвар таъсир гузоранд. Ин метавонад дар шомил кардани ҷавонон ба меҳнат бозори
нави иқтисодӣ ва дасти нав дар рушди истеҳсолот ва тиҷорат бошад.
Хулоса,
созмонҳои ҷавонон дар татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон нақши марказӣ бозида бо
иҷрои барномаҳо ва лоиҳаҳои гуногун, ҳимояи манфиатҳои ҷавонон, таъмини ҳуқуқи
онҳо ва рушди иқтисодӣ ва иҷтимоии ҷавонон кӯмак кунанд. Ҳамкориҳои мустаҳкам
байни Ҳукумат ва созмонҳои ҷавонон як омили муҳим барои татбиқи муваффақи
сиёсати давлатии ҷавонон мебошанд.
Далер ҶАЛИЛОВ, мудири шуъбаи тарбия ва кор бо ҷавонони
Коллеҷи омӯзгории ба номи Хосият Махсумоваи шаҳри Душанбе